Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο Δασαρχείο
Με αφορμή το
σ/ν του ΥΠΕΚΑ για τα Ρυθμιστικά σχέδια Αθήνας και Θεσσαλονίκης, όπου γίνεται λόγος για πρόγραμμα οργάνωσης
υπερτοπικών πόλων αναψυχής και
περιαστικών Μητροπολιτικών Πάρκων, δημοσιεύουμε απόσπασμα από το βιβλίο
Αθήνα, ζεις;
του Αντώνιου Β. Καπετάνιου (εκδόσεις Φιλιππότη, Αθήνα 2006). Στο κεφάλαιο με τίτλο
Ο ρόλος του αστικού πρασίνου
ο συγγραφέας επισημαίνει, σχεδόν προφητικά, ότι όροι σαν τους προαναφερόμενους, είναι άγνωστοι στη δασική νομοθεσία με την οποία κατά βάσιν προστατεύονται οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου.
Ο ρόλος του αστικού πρασίνου
Του Αντώνιου Β. Καπετάνιου
Δασολόγου – Περιβαλλοντολόγου
Το αστικό και το περιαστικό πράσινο απαιτείται να υπάρχει στη σύγχρονη πόλη. Η λειτουργική, περιβαλλοντική, αισθητική κ.λπ. αξία του είναι αδιαμφισβήτητη και η δημιουργία κι ανάδειξή του πρέπει ν’ αποτελεί πράξη αυτονόητη, με την πρόταξή της ως ανάγκη ζωής.
Τούτο συναρτάται μ’ ένα πλέγμα σχέσεων υγιούς κοινωνικής συμπεριφοράς, που δηλοποιεί μια στάση ζωής ανώτερη, στάση ζωής που τη χαρακτηρίζει η σωστή παιδεία και η ποιότητα στις σχέσεις και στις πράξεις των σύγχρονων αστών. Το εν λόγω πράσινο απαιτείται να υπάρχει ορθά, ικανοποιώντας συγκεκριμένες ανάγκες, προϋποθέσεις και κανόνες.
Το πράσινο της πόλης αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο βιοποικιλότητας στ’ αστικά κέντρα. Με το πράσινο (αστικό ή περιαστικό) που δημιουργούμε ή προάγουμε, εισάγουμε στοιχεία της φύσης στην πόλη. Και τούτο είναι ουσιαστικό. Κατά το σχεδιασμό τέτοιων χώρων, θα λέγαμε ότι -κατά μια έννοια- φέρνουμε την ύπαιθρο στην πόλη (με τη δημιουργία, π.χ., άλσους εν αυτής). Ότι προσομοιώνουμε ένα φυσικό οικοσύστημα και μιμούμαστε τη φύση και τους μηχανισμούς της. Έτσι ώστε ο αστός, να δύναται να εξοικιωθεί και ν’ απολαύσει τα «μακρινά» και «πρωτόγνωρα» αγαθά της.
Ο Μανώλης Γλέζος, έχοντας εντρυφήσει στα ζητήματα σχέσεων του ανθρώπου με το χώρο, αναφέρεται ως εξής σε σχέση με τα παραπάνω:
«Είναι φανερό. Για όποιους μελετάνε τα θέματα. Τα χελιδόνια πηγαίνουν γύρω στις περιοχές, στις συνοικίες και χτίζουν τις φωλιές τους. Στο κέντρο ποτέ. Εάν είναι δακτυλιοειδής, είναι δηλαδή εσοχή, εξοχή, δάσος, πολεοδομικός οικισμός, τότε μπορεί το χελιδόνι να μπει μέσα. Και το λέω το χελιδόνι, γιατί εάν έχετε μελετήσει ειδικά την Αθήνα, στην Κυψέλη πάνε χελιδόνια, γιατί υπάρχουν τα Τουρκοβούνια κοντά και είναι το Πεδίο του Άρεως. Σε άλλους οικισμούς δεν πάνε εύκολα τα χελιδόνια. Όχι πως δεν έχουμε μύγες για να φάνε. Μύγες έχουμε πολλές. Ιδίως στα σουβλατζίδικα εδώ στο κέντρο της Αθήνας, έχουμε μπόλικη μύγα…» (παρέμβαση στην ημερίδα που διοργάνωσε το υπουργείο Γεωργίας στην Αθήνα στις 20-3-1998 με θέμα
«Τα πράσινα “τείχη” των ελληνικών πόλεων. Προστασία και ανάδειξη των περιαστικών δασών»).