Προστασία και περιβαλλοντική διαχείριση των χορτολιβαδικών και φρυγανικών εκτάσεων της χώρας

Εισήγηση του δασολόγου-περιβαλλοντολόγου Αντώνιου Καπετάνιου για την "προστασία και περιβαλλοντική διαχείριση των χορτολιβαδικών και φρυγανικών εκτάσεων της χώρας" στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων (28-6-2016, ώρα 16:00 μ.μ.).

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ & ΦΡΥΓΑΝΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Θα ξεκινήσω την εισήγησή μου αναφερόμενος στην εντύπωση του Γάλλου συγγραφέα Αντρέ Μπιγύ, όταν πρωτοήλθε στη χώρα μας το έτος 1937 με πλοίο, καθόσον στα παρακάτω λόγια του αποδίδεται με απλό τρόπο αυτό που με τις αισθήσεις θα πει Ελλάδα, μέσω της φύσης της. Ο παρατιθέμενος διάλογος του συγγραφέα μ’ έναν συνταξιδιώτη του, είναι χαρακτηριστικός:
« …
- Τι είναι, που είμαστε;
Στον Ισθμό της Κορίνθου.
Μα αυτή η μυρωδιά, αυτό το άρωμα των χόρτων που μυρίζουν τερέβινθο και θυμάρι, τι είναι;
Αυτή είναι η μυρωδιά της Ελλάδας».
Και συνεχίζει:
«Όχι, δε θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το βράδυ, όπου η παρουσία της Ελλάδας γινόταν αισθητή αποκλειστικά και μόνο από το άρωμά της!» («La Grèce», Arthaud, 1937).

Γιατί αναφέραμε το απόσπασμα αυτό; Για να δείξουμε ότι η «θαυμαστή χαμηλή φυτεία» της Ελλάδας, όπως όμορφα τη χαρακτήρισε σ’ ένα δοκίμιό του ο καλός συγγραφέας μας Ζαχαρίας Παπαντωνίου, η απαξιωμένη, η μη εκτιμημένη από τον σημερινό Έλληνα, είναι αυτή που καλοσωρίζει τον επισκέπτη στη χώρα μας, με τις ευωδιές και τα χρώματά της. Είναι η φύση της Μεσογείου, είναι φύση ελληνική. Είναι τα φρύγανα και οι πόες της Ελλάδας, που φτιάχνουν όμορφα φυσικά περιβάλλοντα, που είναι μοναδικά αλλά και κρίσιμα οικοσυστήματα. Μοναδικά λόγω του δέσιμού του με το ελληνικό περιβάλλον και το ελληνικό τοπίο, τ’ οποίο στις περιοχές της ξηροθερμικής ζώνης το χαρακτηρίζουν, αλλά και κρίσιμα διότι είναι οριακά και το χάσιμό τους σημαίνει απώλεια της βλάστησης του τόπου, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που ακολουθούν (διάβρωση, απόπλυση εδάφους, σκελετοποίηση κ.ά.), και οδήγημα στην ερημοποίηση.

Ανθρωπιά με αντίτιμο: 1000 αυθαίρετα για 200 ανθρώπους

Είναι τόσο ζεστές αυτές οι μέρες, είναι και ο χρόνος τόσο λίγος τελευταία, που είχα αναστείλει κάθε "συγγραφική" δραστηριότητα στο ιστολόγιο. Είναι όμως και κάτι συμβάντα, τα οποία δεν μπορώ να τα αφήνω να περνάνε ασχολίαστα. Είναι πράγματα που γίνονται και αν τα μαζέψει κανείς, φτιάχνει άνετα το πορτρέτο αυτού που γνωρίζουμε ως "μέσος Έλληνας" όρος διόλου τιμητικός και που αποδίδεται σε αυτόν που αγαπάει να βλέπει τον εαυτό του ως τον μοναδικό μέσο όρο. Να θεωρεί εαυτόν ως τον πάντα και τα πάντα δικαιούμενο. Πέρα από κάθε έννοια νόμου και ηθικής και πέρα από κάθε έννοια που αναφέρεται στον κοινό βίο, την κοινωνία, αγαπά τον εαυτό του. Τον εαυτό του και μόνο και δε σέβεται ούτε τον δημόσιο πλούτο, ούτε βέβαια τον συνάνθρωπο του.

Αυτός ο τύπος ανθρώπου δεν ξέρει τι θα πει μέλλον. Ξέρει μόνο αυτό που βλέπει. Το δικό του (κι αυτό) "τώρα".

Το δημόσιο για τον ανθρωπίσκο αυτόν, δεν έχει ούτε υπόσταση, ούτε ιδιοκτήτη. Γι' αυτό και μπορεί να το "κάνει ότι γουστάρει", αφού είναι δημόσιο, δηλαδή κανενός όπως αυτός πιστεύει.

«Ὢ καρδιά μου - τρομαχτικότερη σελήνη»

Πανσέληνος πάνω από το Δασαμάρι, 20/6/2016, 2:07 π.μ.

Ερημοποίηση... η ασυνόδευτη

Ερημοποίηση είναι η διαδικασία ακραίας, συνήθως μη αναστρέψιμης σε βιοκλιματικά ξηροθερμικές περιοχές, υποβάθμισης της γης
[EUROKINISSI/ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΛΛΙΑΡΑΣ]

Συντάκτης: Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη*

Αποφάσισαν να τη θυμούνται στις 17 Ιουνίου, την ημέρα που τα Ηνωμένα Έθνη ψήφισαν στο Παρίσι τη Διεθνή Σύμβαση για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας το 1994. Είκοσι δύο χρόνια μετά, και 20 χρόνια από την έναρξη εφαρμογή της Σύμβασης (1996), η ερημοποίηση παραμένει μια σημαντική περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική απειλή παγκόσμια και περιλαμβάνεται στους αναθεωρημένους Στόχους Αειφορικής Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Νο.15) γιατί κάτω στη γη είναι …ασυνόδευτη.

Ερημοποίηση είναι η διαδικασία ακραίας, συνήθως μη αναστρέψιμης σε βιοκλιματικά ξηροθερμικές περιοχές, υποβάθμισης της γης που συνεπάγεται απώλεια της βιολογικής και οικονομικής παραγωγικότητας της. Χωρίς έδαφος και νερό, ισχυρά αλληλένδετους κρίσιμους πόρους, η γη παύει να προσφέρει τις υπηρεσίες της: προστασία από την υπερθέρμανση, διατήρηση αποθεμάτων νερού, θρεπτικών ουσιών, βιοποικιλότητας και φυτοκάλυψης. Έτσι τίθεται σε κίνδυνο η εξασφάλιση τροφής, νερού, ζωοτροφών, πρώτων υλών, ενέργειας και ευημερίας στα δισεκατομμύρια που κατοικούν και θα κατοικούν τη γη ανεξαρτήτως είδους, φύλου, ηλικίας, εισοδήματος και κοινωνικής τάξης.

SOSίβιο – Μια ταινία του Δημοτικού Σχολείου Κουνάβων

Τι γίνεται όταν ένα προσφυγόπουλο έρχεται στο ελληνικό σχολείο για να φοιτήσει;
Μήπως όλα είναι ένα κακό όνειρο ή η ζοφερή πραγματικότητα;
Τα δύο τμήματα της Α’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Κουνάβων δημιούργησαν, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών τους, Νίκου Γαλάνη και Νίκου Κωνσταντάκη, μια ταινία μικρού μήκους για το προσφυγικό ζήτημα με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους μαθητές.
Αντί καλοκαιρινής γιορτής, οι μαθητές προτίμησαν να ασχοληθούν με ένα θέμα που άγγιξε τις καρδιές τους.

Πηγή: Τέταρτο

Οριστική απαγόρευση κυνηγιού όλων των θηραμάτων στο Πεντελικό

Τον Οκτώβριο του 2009 εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 7748/55/30-10-2009 Δασική Απαγορευτική Διάταξη Θήρας του Δασαρχείου Πεντέλης για την προστασία των θηρεύσιμων ειδών από τις εκτεταμένες καταστροφές του φυσικού βιότοπου που προκλήθηκαν από την πυρκαγιά τον Αύγουστο του 2009.

Τον Ιούλιο του 2013 με την υπ΄ αριθμ. 19/30-07-2013 Δασική Απαγορευτική Διάταξη Θήρας, η ισχύς της ανωτέρω ΔΑΔ παρετάθη μέχρι 31-05-2016.

Σύμφωνα με την ΔΑΔ απαγορεύεται το κυνήγι όλων των θηραμάτων σε περιοχές των Δ.Ε. Αγ. Στεφάνου, Άνοιξης, Δροσιάς, Σταμάτας, Ροδόπολης, και Διονύσου του Δ. Διονύσου, των Δ.Ε. Κηφισιάς και Ν. Ερυθραίας του Δ. Κηφισιάς, των Δ.Κ. Μελισσίων, Ν. Πεντέλης, Π. Πεντέλης του Δήμου Πεντέλης, των Δ.Ε. Παλλήνης, Ανθούσας του Δ. Παλλήνης, των Δ.Ε. Ραφήνας, Πικερμίου του Δ. Ραφήνας – Πικερμίου, της Δ.Ε. Ν. Μάκρης του Δ. Μαραθώνα.

Αυτό σημαίνει ότι από το τέλος Μαΐου 2016 έχει παύσει η ισχύς της απαγόρευσης και το κυνήγι θα είναι ξανά νόμιμο στις ανωτέρω περιοχές με την έναρξη της νέας κυνηγετικής περιόδου.

Το λιγοστό πράσινο που έχει εναπομείνει στην Αττική δεν αποτελεί μόνο καταφύγιο πολλών ειδών της πανίδας μας, αποτελεί και τόπο προορισμού για αναψυχή και άθληση των κατοίκων του λεκανοπεδίου.

Η Πεντέλη Εν Δράσει πιστεύοντας πως η πολιτεία πρέπει να προστατεύσει την ταλαιπωρημένη πανίδα της του Πεντελικού Όρους, αλλά και σεβόμενη το δικαίωμα των πολιτών να απολαμβάνουν με τις οικογένειές τους τη φύση ζητά την οριστική απαγόρευση κυνηγιού όλων των θηραμάτων εντός της περιοχής του Πεντελικού Όρους.

Το Γραφείο Τύπου της
Πεντέλη Εν Δράσει
Ριζοσπαστική Συνεργασία Πολιτών

Πηγή: Πεντέλη εν δράσει

Iστορική πορεία της ιδιοκτησίας στα δάση

του Αντώνη Ραλλάτου*
Δασολόγου – Περιβαλλοντολόγου

Τα τελευταία χρόνια μια σειρά προβλήματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και τις χρήσεις γης βρίσκονται στην επικαιρότητα. Οι πρόσφατες πλημμύρες, οι ελλείψεις στην αντισεισμική και αντιπλημμυρική προστασία των πόλεων, οι δασικές πυρκαγιές, η αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα. Η όξυνση των συγκεκριμένων προβλημάτων δεν αποτελεί ούτε τυχαίο ούτε φυσικό φαινόμενο. Σχετίζεται με την πολιτική των αστικών κυβερνήσεων να οργανώσουν το χώρο πιο αποτελεσματικά ώστε να θωρακιστεί η ανταγωνιστικότητα των μονοπωλιακών ομίλων. Αυτή η κατεύθυνση αποτυπώθηκε για παράδειγμα στις αποφάσεις της προηγούμενης συγκυβέρνησης για το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας και τον πρόσφατο νόμο για τα Δάση.

Όλα αυτά τα προβλήματα αναδεικνύουν σε τελευταία ανάλυση τις συνέπειες του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης που θυσιάζει τις διευρυνόμενες λαϊκές ανάγκες με κριτήριο το κέρδος των μονοπωλιακών ομίλων.

Οι χρήσεις γης συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος (δασών, ρεμάτων, ζωνών χρήσης κλπ.) και την ασφάλεια των κατοίκων (π.χ. πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί, βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης).

Στον καπιταλισμό η γη ιδιοκτησιακά χωρίζεται σε κρατική και ιδιωτική. Επίσης, ανάλογα με το χαρακτήρα και τη χρήση της, χαρακτηρίζεται ως δάσος, δασική, αγροτική, άγονη, ακίνητο-οικόπεδο, κοινόχρηστος χώρος εντός σχεδίου, βιομηχανική, βιοτεχνική περιοχή κλπ.

Οι εκκρεμότητες του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στη γη δημιουργούν πλήθος διεκδικήσεων, με συνέπεια διαχρονικά να οξύνονται σοβαρά προβλήματα στη χρήση γης και ιδιαίτερα στην προστασία και διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων.

Το ιδιοκτησιακό πρόβλημα των δασικών οικοσυστημάτων, των χερσαίων δηλαδή φυσικών οικοσυστημάτων, αφορά ουσιαστικά το σύνολο των αμφισβητήσεων της ιδιοκτησίας τους μεταξύ του κράτους και ιδιωτών, συμπεριλαμβανομένης και της εκκλησίας. Ως τέτοιο επηρεάζεται από το πώς ιστορικά το αστικό Ελληνικό κράτος αναγνώριζε την ιδιοκτησιακή κατάσταση στα τμήματα που αποσπούσε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Διαχρονικά και ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, ως προς τα δασικά εδάφη κυρίαρχο ζήτημα είναι η αλλαγή της χρήσης ή της ιδιοκτησίας τους μέσω της αλλαγής του χαρακτήρα τους. Στόχος όλων των αστικών κυβερνήσεων είναι η αξιοποίησή τους με βάση το κέρδος, τα συμφέροντα των μονοπωλιακών επιχειρηματικών ομίλων και όχι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Η εξέλιξη του ιδιοκτησιακού δεν είναι χωρίς αντιθέσεις μεταξύ τμημάτων του κεφαλαίου (τουριστικού, κατασκευαστικού, μεταποιητικού, εφοπλιστικού, ενεργειακών ομίλων κλπ.).