Οικοδομικοί συνεταιρισμοί με μεγάλη δασική «προίκα»

πηγή: ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Των: ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ, ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

Φωτ.: ΛΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ως «μάννα εξ ουρανού» περιμένουν την αναθεώρηση του Συντάγματος 250 «δασικοί» οικοδομικοί συνεταιρισμοί σε όλη τη χώρα που κατέχουν 80.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι από τον Απρίλιο η Πανελλήνια Ενωση Οικοδομικών Συνεταιρισμών (ΠΕΝΟΣ) με επιστολή στον πρωθυπουργό, τον καλεί να επιλύσει το από «30ετίας και πλέον δημιουργηθέν ζήτημα της αδυναμίας οικιστικής αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας τους».

Οι ιδιωτικές εταιρείες διανέμουν, ήδη, στις περιοχές «έντυπα - κράχτες» με τον τίτλο «Ηρθε η ώρα των αποχαρακτηρισμών»!

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, όπως αναφέρουν, «μόνο με συνταγματική τροποποίηση των άρθρων 24 και 117 του Συντάγματος», δηλαδή των άρθρων που ορίζουν την έννοια του δάσος και της δασικής έκτασης. Στην επιστολή τους στηλιτεύουν τη νομολογία του ΣτΕ και αναφέρονται στα 500 χιλιάδες μέλη και τις οικογένειές τους που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους, παρ' ότι πληρώνουν εδώ και 30 χρόνια συνδρομή στους συνεταιρισμούς.

«Μόνο στην Αττική υπάρχουν 80 συνεταιρισμοί που διεκδικούν 40 με 50 χιλιάδες στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων», διευκρινίζει ο Κ. Πολυμενάκος, πρόεδρος του συνεταιρισμού «Ατταλος». Γεγονός είναι ότι στο Λεκανοπέδιο υπάρχουν τα περισσότερα δάση με μπερδεμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς, γεγονός που ευνοεί επί δεκαετίες την αυθαιρεσία.

**Η περιοχή που δέχεται τις μεγαλύτερες «οικιστικές πιέσεις» ανήκει στη δικαιοδοσία του δασαρχείου Πεντέλης. Συμπεριλαμβάνει όλο το Πεντελικό και φτάνει μέχρι την Αγ. Παρασκευή, τη Ραφήνα, τη Ν. Μάκρη, τη Βούλα.

Στην περιοχή Αγιος Σπυρίδωνας από τη δεκαετία του '80 άρχισε το παράνομο χτίσιμο.

Εκεί η αξία δασικών περιοχών εκτινάσσεται στα ύψη αν ενταχθούν στο σχέδιο πόλης. Οι πιέσεις είναι ασφυκτικές και οι «μηχανισμοί άμυνας» ελάχιστοι: «Μόνο 8 δασολόγοι που χειρίζονται 1.500 με 3.000 υποθέσεις ο καθένας, χωρίς μηχανοργάνωση», αναφέρουν κύκλοι δασολόγων.

Τριάντα οικοδομικοί συνεταιρισμοί διεκδικούν πάνω από 20 χιλιάδες στρέμματα δασικών και αναδασωτέων περιοχών, ενώ οι 15 απ' αυτούς διεκδικούν 8,5 χιλιάδες στρέμματα «πράσινων» εκτάσεων που το Δημόσιο τις θεωρεί διακατεχόμενες.

Πώς αυτές οι περιοχές πέρασαν στα «χέρια» συνεταιρισμών; «Οι περισσότεροι συστάθηκαν μεταξύ '62 και '65. Αγόρασαν νόμιμα τέτοιες εκτάσεις, όμως μια γνωμοδότηση του ΣτΕ το '68 απαγόρευσε τη σύνταξη οριστικών συμβολαίων σε δασικές εκτάσεις.

»Η διαδικασία μπλόκαρε παντελώς όταν το Σύνταγμα του 1975 εξομοίωσε το δημόσιο δάσος με τις ιδιωτικές δασικές εκτάσεις», διευκρινίζει ο Κ. Πολυμενάκος.

* Ο δήμαρχος Πεντέλης Δ. Στεργίου έχει άλλη ερμηνεία για τους «τρεις τρόπους που η πεντελική γη πέρασε στα χέρια εκατοντάδων πολιτών:

Μέσω της Ιεράς Μονής Πεντέλης που κατά τη διάρκεια της χούντας πούλησε πολλές εκτάσεις. Μέσω πλαστών τίτλων και συμβολαίων που αφορούσαν ψευδείς χρησικτησίες. Μέσω ιδιωτών που κατείχαν ιδιωτικά δάση και τα μεταπούλησαν. Ως διά μαγείας αυτές οι περιοχές κάποια στιγμή καίγονται. Βέβαια, δεν έχεις δικαίωμα να κατηγορήσεις αλλά δεν έχεις δικαίωμα και να μην διερωτηθείς».

Ο «δασοκτόνος» νόμος

Με ποιον τρόπο οι δασικές εκτάσεις παίρνουν το δρόμο της οικιστικής αξιοποίησης ή στη χειρότερη περίπτωση μετατρέπονται με συνοπτικές διαδικασίες σε οικόπεδα;

«Τις περισσότερες φορές είναι οι ίδιοι οι νόμοι που ανοίγουν το δρόμο στις μπουλντόζες», λένε δασολόγοι.

«Η συνταγματική αναθεώρηση του 2001 και οι ρυθμίσεις του "δασοκτόνου" νόμου 3208/2003 (σ.σ.: που ανέβασε το ποσοστό δενδροκάλυψης από 15% σε 25% για το χαρακτηρισμό μιας έκτασης ως δασική) άνοιξαν το δρόμο για την τσιμεντοποίηση».

**Αλλοτε, πάλι, δασικές εκτάσεις «ξεπλύθηκαν» με τη βούλα της κυβερνητικής εξουσίας, χάριν της ψηφοθηρίας.

Η περίπτωση της Ανθούσας είναι χαρακτηριστική. Πηγές του δασαρχείου Πεντέλης είπαν στην «Κ.Ε.» ότι «αποτελεί μία από τις πιο κραυγαλέες οικοπεδοποιήσεις αναδασωτέων αφού με το άρθρο 12 του Ν.3044 του 2002, «η κτηματική περιοχή της κοινότητας Ανθούσας Αττικής... θεωρείται οικιστική και πολεοδομείται σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις».

»Αποφάσεις, με τις οποίες έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες εδαφικές εκτάσεις της παραπάνω περιοχής, ανακαλούνται και αίρονται οι εκ των πράξεων αυτών συνεπαγόμενες συνέπειες».

**Η επικείμενη αναθεώρηση των συνταγματικών διατάξεων για τα δάση δημιουργεί μια έντονη δραστηριότητα για την αξιοποίηση των υπό «απελευθέρωση εκτάσεων».

Στη Ραφήνα, ιδιωτική εταιρεία μελετών διένειμε ενημερωτικό έντυπο-κράχτη προς τους συλλόγους και οικοδομικούς συνεταιρισμούς της περιοχής. Εφερε τον εύγλωττο τίτλο... «Ηρθε η ώρα των αποχαρακτηρισμών»!

Η εταιρεία Silva-Natura ΕΠΕ, επικαλούμενη την προηγούμενη αναθεώρηση του Συντάγματος και τις ρυθμίσεις του νόμου 3208/2003, καλούσε τους ενδιαφερόμενους να προχωρήσουν σε αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων, ώστε να ενταχθούν στο σχέδιο πόλης. Στις υπηρεσίες της συμπεριλαμβανόταν φωτοερμηνεία, δηλαδή προσδιορισμός του ποσοστού δασοκάλυψης βάσει αεροφωτογραφιών.

«Με την παλιά νομοθεσία απαιτείτο το 15% εδαφοκάλυψης για να χαρακτηριστεί μια περιοχή ως δασική. Ο νέος νόμος το ανεβάζει στο 25%», ήταν το επιχείρημα.

Προσφερόμενες υπηρεσίες

Το Γραφείο παρείχε, μάλιστα, συμβουλές δύο φορές εβδομαδιαίως στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου.

Ο δήμαρχος Ραφήνας Α. Κεχαγιόγλου διευκρινίζει ότι «αναθέσαμε την φωτοερμηνεία όλης της εκτός σχεδίου περιοχής, στην εταιρεία, ώστε όποιος έχει ιδιοκτησία εκεί να γνωρίζει αν μπορεί να βρει το δίκιο του προσφεύγοντας στις Επιτροπές Δασικών Αμφισβητήσεων».

Σε ό,τι αφορά τη Ραφήνα, αν πραγματοποιηθεί η επικείμενη αναθεώρηση «μία από τις περιοχές που πιθανόν θα "αποδεσμευθεί" είναι η "Διασταύρωση"», που έχει επιχειρηθεί το 1970, αν φυσικά ισχύουν οι φωτογραφικές καταγραφές του 1975 και εντεύθεν, εκτιμούν πηγές του δασαρχείου της περιοχής.

**«Η στελέχωση του συλλόγου με άτομα από διακεκριμένες κοινωνικές ομάδες Ελλήνων και ομογενών θα συμβάλει στην ευόδωση των προσπαθειών μας», γράφει ένα άλλο διαφημιστικό φυλλάδιο που μοιράζεται στους υποψήφιους πελάτες της εταιρείας «Κτήμα Πεντέλη Α.Ε.».

Η εταιρεία κατέχει κτήμα 641.600 τ.μ. στο Πικέρμι και οι ενδιαφερόμενοι με την αγορά μετοχών της αποκτούν δικαιώματα στην έκταση όταν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης... με την συνδρομή, βέβαια, «διακεκριμένων ομάδων»!

Τα σχέδια της «ελκυστικής επενδυτικής πρότασης» χαλάνε, ωστόσο, από το Δασαρχείο Πεντέλης που χαρακτήρισε την έκταση δασική, με την πράξη 2532 του 1980.

Η εταιρεία που «διαπραγματεύεται» ένα από τα τελευταία κομμάτια δασικής γης της περιοχής, έχει «συμμαχό» της και πάλι τη Silva Natura, μελέτη της οποίας κρίνει την έκταση μη δασική, και «προβλέπει» τον αποχαρακτηρισμό της «σε 1-3 χρόνια».

**Δίπλα από την περιοχή που κατέχει ο προαναφερθείς συνεταιρισμός υπάρχει η θέση Αγιος Σπυρίδωνας. Περίπτωση όπου το κράτος έκανε τη ζημιά και «ένιψε τας χείρας του»: Εντάχθηκε στο σχέδιο με απόφαση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ το 1970, η οποία όμως... ποτέ δεν συνυπογράφηκε από τον υπουργό Γεωργίας, όπως ορίζει ο νόμος.

Ετσι, από τη δεκαετία του '80 άρχισε να χτίζεται, το δασαρχείο προσέφευγε συνεχώς στα δικαστήρια, ωστόσο εκεί οι «παράνομοι» έδειχναν τις άδειες της πολεοδομίας και έτσι δικαιώνονταν!

Κρατική αδιαφορία

«Η διαταγή είναι ότι δεν ξανασχολούμαστε μέχρι να ξεκαθαριστεί το θέμα των υπογραφών. Στο μεταξύ η δόμηση έχει δημιουργήσει μη αναστρέψιμη κατάσταση», αναφέρουν απ' το δασαρχείο.

**Ο «Αγ. Θεόκλητος», συνεταιρισμός του προσωπικού εκκλησιαστικών ιδρυμάτων της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, πλειοδότησε σε διαγωνισμό που προκύρηξε η Ι. Μ. Πεντέλης στις 14/2/60 και αγόρασε 122 στρέμματα δάσους στα όρια Ν. Πεντέλης-Βριλησσίων.

Ο υπουργός Γεωργίας το '65 έδωσε άδεια να κατατμηθεί η έκταση και ο συνεταιρισμός άρχισε να πουλάει οικόπεδα. Σήμερα το δασαρχείο θεωρεί άκυρους τους τίτλους.

Η αλήθεια είναι ότι η Μονή αποτέλεσε χαϊδεμένο παιδί της εξουσίας και με συνοπτικές διαδικασίες τίς αποδώθηκαν τεράστιες εκτάσεις. Ετσι, από το 1954 το υπουργείο Γεωργίας τής επιτρέπει να μεταβιβάσει χιλιάδες στρέμματα γης, αφού «αξιώνει δικαιώματα κυριότητας» σε αυτά.

**Φαίνεται, πάντως, ότι το ΣτΕ αποτελεί το μοναδικό ανάχωμα σε σχέδια οικοπεδοποίησης. Πρόσφατα, μάλιστα, επέστρεψε στο υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ ως παράνομο σχέδιο προεδρικού διατάγματος που άναβε το «πράσινο φως» για τη δόμηση 3.150 στρεμμάτων στο... αμαρτωλό τρίγωνο Πικέρμι-Ραφήνα-Πεντέλη.

* «Η παράδοση των δασικών εκτάσεων στην οικοπεδοποίηση συνεπάγεται πρόδηλη οικολογική καταστροφή για τη χώρα αλλά και απώλεια δημόσιας περιουσίας. Το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου επί δασών και δασικών εκτάσεων έχει σφραγιστεί με το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830, όταν αναγνωρίστηκε ότι η Ελλάδα τα κατέχει "πολεμικώς και δημευτικώς".

»Δεν μπορούν, λοιπόν, να διατεθούν ως περιουσία των εκάστοτε κυβερνώντων ή προς όφελος ομάδων συμφερόντων», επιμένει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και επίτιμος αντιπρόεδρος του ΣτΕ, Μιχάλης Δεκλερής.

* Η πραγματική «κερκόπορτα» για την εκποίηση του δάσους είναι, όπως προκύπτει, η απουσία Κτηματολογίου και δασικών χαρτών. Ο Τάσος Κουρής, γ.γ. της Πανελλήνιας Κίνησης Δασολόγων, τονίζει ότι «η εκκίνηση του Κτηματολογίου από τα αστικά κέντρα θα καθυστερήσει την κτηματογράφηση των δασικών περιοχών που κινδυνεύουν περισσότερο, ενώ ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ δεν μας έχει διευκρινίσει αν θα συνταχθούν παράλληλα δασικοί χάρτες».

* Από πλευράς υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης μας διευκρινίστηκε ότι οι δασικοί χάρτες έχουν δρομολογηθεί.

«Οι τεχνικοί όροι για την κατάρτισή τους είναι έτοιμοι εδώ κι 1,5-2 μήνες προωθήθηκαν για υπογραφή», λέει ο Λευτέρης Φραγκιουδάκης, γενικός διευθυντής Δασών.