Τα δικά μας μνημόνια

Αναδημοσιεύουμε ένα σημαίνον άρθρο από το ιστολόγιο Καμένη Γή

---

Ελληνοπρεπής, μνημονιακός σχεδιασμός

Πολλά χρόνια πριν την έναρξη εφαρμογής μνημονίων οικονομικού-λογιστικού τύπου και πρωτοφανούς νεοφιλελεύθερης αγριότητας (χαρακτηριστικής των θεραπαινίδων του νεοφιλελευθερισμού τραπεζών) στην Ελλάδα είχε ξεκινήσει μία άλλη διαδικασία απομείωσης αξιών. Μία εσωτερική υποτίμηση που όμως αφορούσε την αξία των ανθρώπων, την αξία της ζωής, την αξιοπρέπεια και τον πολιτισμό. Υποτίμηση της αξίας του μέλλοντος και του ανθρώπου.

Η παλιά υποτίμηση είχε τους ίδιους στόχους με την τωρινή. Είχε τους ίδιους θύτες, αλλά περισσότερα θύματα από τη σημερινή. Επειδή όμως η χώρα ζούσε τον sui generis καπιταλισμό της, το ανατολίτικο κοσμοπολίτικο όραμα της, η υποτίμηση εκείνη είχε την προσαρμοσμένη στις συνθήκες της εποχής μορφή. Ήταν δηλαδή ένα άγραφο μνημόνιο κατανόησης της βαρβαρότητας, ως στόχου και ως μέσου πιστοποίησης, της πλαστικής κοινωνικής επιτυχίας του ιδιώτη.

Και εξηγούμαι.

Τις δεκαετίες του 60 και του 70, η "ανάπτυξη" του 8% είχε τη ρίζα της στην "ανοικοδόμηση με κάθε κόστος" και στην εισαγωγή συναλλάγματος μεταναστών. Φυσικά, πάλι το κόστος της μετανάστευσης και της μετατροπής των ανθρώπων σε αναλώσιμα της κεντροευρωπαϊκής φάμπρικας, ήταν αδιάφορο μπροστά στο επίτευγμα της τιθάσευσης της φτώχειας των παραγωγών του πλούτου του 8%. Τότε, πάνω στα θεμέλια του μετεμφυλιοπολεμικού κράτους, κατασκευάστηκε η υπερδομή των δύο πυλώνων της ελληνικού τύπου ανάπτυξης και του ελληνικού τύπου "εκσυγχρονισμού". Η αντιπαροχή και η εμπορευματοποίηση της ίδιας της χώρας, του ίδιου του κλίματος, του τοπίου, της φύσης, αποφασίστηκε πως ήταν οι δρόμοι της ανάπτυξης της χώρας.

Σήμερα, που ζούμε το δικό μας εξελικτικό στάδιο της μετάβασης από τον Homo habilis, η (υπό αμφισβήτηση) εθνική βαριά βιομηχανία, που κατά τους γνωστούς μύωπες παπαγάλους είναι είτε ο τουρισμός ή ο πολιτισμός, έχει πάρει τη θέση της ατμομηχανής της οικονομίας, στο σύγχρονο λεξιλόγιο του οικονομίστικου καθωσπρεπισμού. Στην πραγματικότητα, η βαρβαρότητα είναι που έχει γίνει πρόταση ανάπτυξης από τους λίγους ισχυρούς, ή από τα πολλά παράσιτα των ισχυρών, οι οποίοι με προσωπεία "επενδυτών" και "οραματιστών", έχουν στήσει ήδη τραπέζι περιμένοντας να σερβιριστεί από τον υπηρέτη νόμο, ζεστό ζεστό, το σύνολο των φυσικών αποθεμάτων της χώρας που πεθαίνει.

Ξαναζεί η αντιπαροχή, η μόνη διαδικασία που έδωσε ρυθμούς ανάπτυξης ικανού μεγέθους. Δώσε δάση, πάρε οικόπεδα - δώσε οικόπεδα, πάρε διαμερίσματα. Έτσι σήμερα οι μεγάλοι επενδυτικοί όμιλοι φέρονται ως μικροαστοί του 60, μόνο που αντί για διαμερίσματα, απλά αντέχουν να παίρνουν ολόκληρα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, με ρέματα, με δάση που μετατρέπονται σε golf courts. Ο κάθε καπιταλιστής δουλεύει στη δική του κλίμακα.

Όπως ζούμε σήμερα την απομείωση των αξιών και τη συγκέντρωση της παγωμένης εργασίας που καλείται κεφάλαιο στα χέρια των ολίγων, έτσι και τότε οι αιώνιες και πραγματικές αξίες των φυσικών αποθεμάτων υπέστησαν απομείωση για να καταλήξουν στα χέρια των λίγων προς εκμετάλλευση. Εκμετάλλευση που μόλις σταμάτησε να είναι κερδοφόρα, παρατήθηκε. Κάθε εκμετάλλευση (αξιοποίηση καλείται κατά το ήπιο) πρόκειται να εγκαταλειφθεί εφόσον δεν "γράφει" καλά στο ταμπλό του χρηματιστηρίου "τουριστικών μονάδων".

Κατεστραμμένες εκτάσεις που φιλοξένησαν ξενοδοχειακές μονάδες παρατήθηκαν στη μοίρα τους, φορτώνοντας σε εμάς (στους φανατισμένους με την ανάπτυξη ιθαγενείς) και τις επόμενες γενιές τη ζημιά, από τη μείωση των αξιών, την καταστροφή των φυσικών αποθεμάτων. Τα παραδείγματα πολλά, τα περισσότερα σε παραλιακές κωμοπόλεις της Ελλάδας που ο ξεπεσμός τους έφερε και τη λήθη αυτού που προϋπήρχε* και θυσιάστηκε στο βωμό της ανάπτυξης. Μήπως το ίδιο δεν έγινε, ακόμα πιο έντονα και σκληρά και στην Ισπανία με τα κουφάρια των "συνθέτων τουριστικών καταλυμάτων" να είναι σπαρμένα εκεί που κάποτε υπήρχαν δάση, βράχια και παραλίες μοναδικού κάλλους; Βέβαια εκεί είναι πιο πρόσφατα και πιο έντονα τα γεγονότα αυτά. Από την καντίνα που στήνει ένας δήμος σε μία παραλία, αδιαφορώντας για την όχληση της πανίδας, τη ρύπανση από τα απόβλητα, την αλλοίωση του τοπίου, μέχρι το τεράστιο τουριστικό κατάλυμα που καταλαμβάνει δασικές εκτάσεις, λίμνες, ρέματα, κορυφές, η απόσταση είναι πιο μικρή από ό,τι νομίζουμε. Αυτό φαίνεται με την εγκατάλειψη του "αξιοποιημένου χώρου" μετά το πέρας της κάθε παραχώρησης / εκμετάλλευσης. Η καντίνα θα καταφέρει να καταστρέψει μία παραλία. Το κατάλυμα, ένα βουνό, μία πόλη ή και έναν νομό της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τις καταπατημένες εκτάσεις, τις σπαρμένες με αυθαίρετα. Η καταστρεπτική τους δυνατότητα δεν εστιάζεται στον τόπο ανέγερσης αλλά και σε όλη την περιοχή που αναπτύσσονται τα δίκτυα πρόσβασής της, ηλεκτροδότησής της, ύδρευσης της και ακόμα χειρότερα, αποχέτευσής της. Η κάθε αξιοποίηση / εκμετάλλευση έχει τη δική της καταστρεπτική δυνατότητα. Το δικό της μερίδιο στην καταστροφή του μέλλοντος μας.

Εκτός από την οργανωμένη καταστροφή που έφερνε και φέρνει εδώ και χρόνια, αυτό το δικό μας μνημόνιο, μία σειρά από άλλα παλιότερα κατορθώματα, μας θυμίζει πως πάντα μαζί με το μνημόνιο αυτό ζούσαμε. Η συμβίωση ετών με το δικό μας μνημόνιο παρουσίασε επιτεύγματα χαρακτηριστικά του Homo expansi barbarus. Του ιθαγενούς της ελληνικής επικράτειας. Είναι επιτεύγματα αλλά και συμπτώματα της βαρβαρότητας μας, που δεν περίμενε το πρότυπο βαρβαρότητας (το μνημόνιο) για να εκφραστεί αλλά επικρατούσε ήδη στη χώρα. Τώρα συνεχίζει να υπάρχει και, ελέω μνημονίου, αναμένεται η επίταση της.

Μερικές όψεις της βαρβαρότητας του δικού μας μνημονίου

Το δικό μας μνημόνιο, πάντα ήθελε τα δημόσια δάση να καίγονται και να μετατρέπονται σε δασικές εκτάσεις. Πάντα, ο χαρακτηρισμός "δημόσιος" γινόταν αντιληπτός ως "αδέσποτος - ελεύθερος ιδιοκτήτη" στη χώρα μας. Σύμφωνα και με το δικό μας αλλά και με το ξένο μνημόνιο, ο,τιδήποτε δημόσιο πρέπει να εξαφανιστεί. Εμείς ως πρωτοπόροι είμαστε στη φάση υλοποίησης της μνημονιακής αυτής επιταγής, από το 1970.

Ο άλλος όρος που ήταν και ακατανόητος και μισητός ως αντιμνημονιακός (αφού δεν φέρνει κέρδος) είναι ο όρος "δάσος". Έτσι, με τη φωτιά, οι οπαδοί του δικού μας μνημονίου κατάφερναν να μετατρέπουν τα δάση σε "δασικές εκτάσεις" και να αδυνατίζουν σημαντικά και το δημόσιο χαρακτήρα τους.

Ο δημόσιες δασικές εκτάσεις (δεδομένης της έλλειψης δασολογίου–κτηματολογίου), περνούσαν στην επόμενη φάση όπου (ακόμη) μπαίνουν σε εφαρμογή παράνομες μέθοδοι μετατροπής των δασικών εκτάσεων σε αγροτικές, σε οικόπεδα και σε εκτάσεις για εκμετάλλευση**. Στην "αναπτυξιακή" (διάβαζε εγκληματική) επιχείρηση της -πολυετούς- επιβολής του δικού μας μνημονίου, συμμετέχουν πολύ ικανοί μαχητές όπως καταπατητές και εμπρηστές, βοηθούμενοι από οικοδομικούς συνεταιρισμούς, δικηγόρους, ενίοτε και από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και την Εκκλησία (υπόθεση Βατοπεδίου). Αυτή είναι μια τακτική που εφαρμόσθηκε επανειλημμένα στην πράξη και πέτυχε, όπως στον Υμηττό, στην Πεντέλη, στην Πάρνηθα, στη Χαλκιδική και την υπόλοιπη Ελλάδα.
Βέβαια για τους κατοίκους του ανατολικού Πεντελικού, οι μαχητές αυτοί ακόμα δίνουν τον εγκληματικό και ατιμωτικό για κάθε άνθρωπο αγώνα τους.

Ο Λ. Ρακιντζής - Γεν. Επιθ/της Δημ. Διοίκησης, μας ενημερώνει για όλα τα παραπάνω μπουμπούκια, πως μόνο στο λεκανοπέδιο Αττικής υπάρχουν 300.000 αυθαίρετες οικοδομές, ενώ για όλη την Ελλάδα ξεπερνούν το 1.000.000. Τα αυθαίρετα στα παράλια της Αττικής προς Σούνιο, στην Πεντέλη, στη Διασταύρωση της Ραφήνας, οι αυθαίρετες κατασκευές στην παραρεμάτια (αλλά και στην "ενδορεμάτια" ζώνη-κοίτη για να μείνουμε στα του δήμου μας).

Γιατί είναι όλα συμφωνημένα στην υλοποίηση του δικού μας μνημονίου;

Με το μάτι του Google Earth, εντοπίζουμε οικοδομές πλήρεις μέσα σε ρέματα στους οικισμούς πέριξ του Πικερμίου ή της Ραφήνας και με το Street view βλέπουμε πως τα αυθαίρετα αυτά (τριώροφα ενίοτε) διαθέτουν και υποδομή οχετών για την διέλευση του ρέματος, αν τύχει και περάσει από εκεί (μόνο που δεν θα τους ρωτήσει ούτε το πότε θα περάσει ούτε και το πώς).

Το Google Earth και το Stret view τα βλέπουν. Οι δασικές αρχές και να τα δουν, τα ξεχνάνε γρήγορα. Πως άλλωστε να θυμάσαι ένα τριώροφο σε δάσος ή ένα άλλο μέσα σε ρέμα; Εϊναι άλλωστε τόσα πολλά. Ας μη ξεχνάμε ότι το σκάνδαλο Βατοπεδίου αναδείχθηκε γιατί το αποφάσισαν τα ΜΜΕ. Όχι γιατί το αποφάσισε κάποιος ελεγκτής. Το δικό μας μνημόνιο είναι συμφωνημένο εδώ και χρόνια.

Ο φόβος πιστός βοηθός στην επιβολή και του δικού μας μνημονίου

Στη χώρα μας συχνά βιώνουμε καταστροφές από πλημμύρες σε πόλεις, χωριά, σε έργα πολιτισμού, τις οποίες τα ΜΜΕ, αλλά και παράγοντες του τόπου αποδίδουν σε έλλειψη έργων προστασίας στον κάμπο. Αυτό είναι ένα μεγάλο ψεύδος. Ένα ψέμα που δικαιολογεί μόνο τη διακήρυξη εργολαβιών καθαρισμού ρεμάτων ή αντιπλημμυρικών έργων στο ...πουθενά. Είναι απλά, η εφαρμογή του δόγματος πως ο εμφυτευμένος φόβος, κάνει ακόμα και τη χειρότερη επιλογή, να μοιάζει ως "η μόνη λύση".

Οι καταστροφές από τις πλημμύρες (ακόμα και μέσα στην "ήπια" Αττική) θα ήταν ολέθριες αν δεν είχε προηγηθεί ένα σημαντικό έργο της δασικής υπηρεσίας με δασοτεχνικά και φυτοκομικά έργα διευθέτησης*** των χειμάρρων στη χώρα μας τις δεκαετίες πριν το 1980. Την περίοδο εκείνη κατασκευάσθηκαν χιλιάδες φράγματα βάρους και τοίχοι υποστήριξης των χειμάρρων, πετρόκτιστα, πραγματικά έργα τέχνης τα οποία τιθάσευσαν τους χείμαρρους. Σήμερα ακολουθείται η μέθοδος της "διευθέτησης" προκειμένου να μην υποστούν μείωση χρηματιστηριακών αξιών γης, διάφοροι διάσημοι "οικισμοί" συνεταιρισμών και "οργανισμών". Και οι μέθοδοι διακρίνονται από τη βαρβαρότητα του μπετού με την αισθητική παιχνιδάδικου JUMBO, του serazaneti (μία μόδα που αποκαλείται από αναλφάβητους "οικολογική μέθοδος" σαν το φριζαρισμένο μαλλί των 80's ή το παντελόνι καμπάνα των 70's).

Τις προηγούμενες δεκαετίες, η δασική υπηρεσία που διαχειριζόταν τα ορεινά ύδατα, είχε την ολιστική θεώρηση διαχείρισης. Με έργα δασοτεχνικά, αναδασώσεις λεκάνης, αναβαθμούς από πέτρα. Ιδρύθηκαν δεκάδες δασικά φυτώρια σε όλα τα Δασαρχεία και υλοποιούταν ένα συνεχές πρόγραμμα αναδασώσεων. Σήμερα, έκλεισαν όλα τα δασικά φυτώρια (στο σύνολο πάνω από 40 σε όλη την Ελλάδα) και σταμάτησαν οι αναδασώσεις. Αυτό και μόνο το δεδομένο αποκαλύπτει την δασοκτόνα δασική πολιτική των κυβερνήσεων που την σχεδίασαν, την υλοποίησαν και εξακολουθούν δίχως ντροπή, να την εφαρμόζουν.

Μία ακόμα επιλογή των κυβερνήσεων που προηγήθηκαν και ΔΥΣΤΥΧΩΣ και της παρούσας, είναι η εξυπηρέτηση τεραστίων συμφερόντων, μέσω:
- της μη ύπαρξης δασικών χαρτών και δασικού κτηματολογίου (κάνοντας πάμπλουτους πάσης φύσεως καταπατητές δασικών εκτάσεων και δασών τα οποία μετατράπηκαν σε οικόπεδα φιλέτα και εκτάσεις προς αξιοποίηση).
- των πυρκαγιών με τις οποίες οι εμπρηστές–καταπατητές άλλαζαν τον χαρακτήρα του δάσους σε δασική έκταση και στη συνέχεια σε έκταση προς εκμετάλλευση.
- της ανοχής στην παράνομη δόμηση σε δασικές εκτάσεις και δάση. Με την τακτική αυτή είναι αδύνατος ο χωροταξικός σχεδιασμός και η ανάπτυξη αλλά εξυπηρετούνται οι πελατειακές σχέσεις που αποφέρουν ψήφους και μάσα...

Τα δικά μας μνημόνια λοιπόν ήταν, είναι και δυστυχώς θα είναι για πολλά χρόνια εδώ γιατί εμείς το θέλουμε και γιατί πάντα το θέλαμε. Θα είναι εδώ ακόμα και όταν τα ξένα θα έχουν φύγει. Για αυτό το τελευταίο, δεν είμαι και πολύ σίγουρος γιατί βλέπω ξένους "στρατηγικούς επενδυτές" να έχουν ήδη μεθύσει από όρεξη, όταν ανακαλύπτουν τι δυνατότητες έχουν εδώ, με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που διαθέτουμε οι ιθαγενείς, στην υλοποίηση εδώ και χρόνια, του ελληνικού μνημονίου - πρωτοκόλλου καταστροφής της χώρας.

---

Μόλις έπεσε στην αντίληψη μου και το συνημμένο οξύμωρο.
Η καταστροφή έχει συντελεστεί ήδη.

---

* Παράδειγμα τα παλιά ξενοδοχεία σε λουτροπόλεις (πλησίον ή και εντός αρχαιολογικών χώρων), χτισμένα βράχια σε νησιά, οι αμμοθίνες με τα αυθαίρετα στην Ηλεία και πολλές ακόμα περιπτώσεις που ξεχάστηκαν.
** Ι. Κακαράς, τ. καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας
*** Σε πρότυπα που καμία σχέση δεν έχουν με αυτό που εννοούν σήμερα "διευθέτηση".

Πηγή: Καμένη Γη