Οι Μαρίκες στο στόχαστρο της τουριστικής ανάπτυξης

Συντάκτης: Τάσος Σαραντής

H παραλία Μαρίκες, που βρίσκεται περίπου 1,5 χιλιόμετρο νότια από το λιμάνι της Ραφήνας και είναι γνωστή σε πολλούς Αθηναίους, καθώς είναι μια αμμώδης, ήσυχη, φυσική και δωρεάν παραλία, χωρίς τις συνηθισμένες «απολαύσεις» των οργανωμένων πλαζ, βρίσκεται στο στόχαστρο της τουριστικής ανάπτυξης.

Η επιλογή του Οργανισμού Λιμένος Ραφήνας (ΟΛΡ) να παραχωρήσει τμήμα της προς εκμετάλλευση σε ιδιώτη θα επιφέρει ένα ισχυρό πλήγμα στο σπάνιο οικολογικό της περιβάλλον, που ήδη έχει πληγεί από την αύξηση στην κίνηση του λιμανιού της Ραφήνας και τη ραγδαία περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής από το αεροδρόμιο.

Η παραλία Μαρίκες, εκτός από μια κολυμβητική παραλία, είναι παράλληλα και ένα παράκτιο οικοσύστημα που χαρακτηρίζεται από την παρουσία αμμοθινών.

H περίπτωσή της αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς τέτοιες περιοχές είναι πλέον σπάνιες όχι μόνο στην Αττική αλλά και σε ολόκληρη την παράκτια ζώνη της χώρας.

Η ιδιαιτερότητα της παραλίας ενισχύεται από την ύπαρξη παράκτιας βλάστησης με άρκευθους, σχίνους και παράκτια φρύγανα, καθώς και δασικής έκτασης που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην ακτή και την αστικοποιημένη περιοχή.

Με άλλα λόγια, σε αντίθεση με σχεδόν όλες τις παραλίες της Αττικής, στις Μαρίκες δεν εμφανίζεται το γνωστό φαινόμενο να οριοθετείται η παραλία από παραλιακούς δρόμους, μαντρότοιχους, πολυκατοικίες ή καφετέριες που φτάνουν μέχρι την αμμουδιά.

Σπάνια και «με τη βούλα»

Την οικολογική αξία της παραλίας επιβεβαίωσαν «έκθεση αυτοψίας» του ΕΛΚΕΘΕ το 2003 και «ειδική περιβαλλοντική μελέτη» που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ το 2006, καθώς τεκμηριώθηκε η ύπαρξη σπάνιων και προστατευόμενων από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 92/43/2001 οικοτόπων των «αμμοθινών με άρκευθους» και των «υποθαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας».

Παρ’ όλο που από τότε έχουν περάσει 14 και 11 χρόνια αντίστοιχα, ο χαρακτήρας και το φυσικό περιβάλλον της παραλίας έχουν παραμείνει σε σημαντικό βαθμό αναλλοίωτα.

Ωστόσο, τα τελευταία 5 χρόνια παρατηρούνται πολύ μικρότερη ποσότητα επικαθίσεων φυκιών στην ακτή αλλά και αισθητή υποχώρηση της άμμου, που αποτελούν ενδείξεις ότι τα λιβάδια Ποσειδωνίας έχουν υποστεί σημαντική επιβάρυνση και αλλοιώσεις.

Ιδιαίτερα πέρσι και φέτος η ποσότητα των επικαθίσεων είναι μηδαμινή, γεγονός που εικάζεται ότι οφείλεται στην ένταξη πολλών ταχύπλοων στα δρομολόγια του λιμανιού της Ραφήνας την τελευταία διετία.

Πέραν αυτών, αν ληφθεί υπόψη η θέση της παραλίας ανάμεσα στην εκβολή του ρέματος Ραφήνας και τους παράκτιους κρημνούς του αρχαιολογικού χώρου Ασκηταριό, όπως και η μικρή απόστασή της από τον αστικό ιστό της Ραφήνας, γίνεται προφανές ότι οι Μαρίκες αποτελούν πρόκληση για τα κάθε λογής οργανωμένα και μη συμφέροντα που επιδιώκουν να διεισδύσουν στην παραλία και το παράκτιο οικοσύστημά της.

Μέχρι το 2013 στη νότια πλευρά της παραλίας λειτουργούσε καντίνα ορθίων και διερχομένων χωρίς τραπεζοκαθίσματα, ομπρέλες και μουσική.

Το 2014 έγινε για πρώτη φορά παραχώρηση από τον ΟΛΡ 100 τ.μ., που όμως κάτω από τις πιέσεις του κόσμου περιορίστηκε σε 60 τ.μ. με 8 ομπρέλες και 5-6 τραπέζια.

Φέτος ο ΟΛΡ προκήρυξε διαγωνισμό παραχωρώντας 240 τ.μ. για τραπεζοκαθίσματα και ομπρελοξαπλώστρες, δύο χημικές τουαλέτες, χωρίς κανέναν περιορισμό σε χρήση μουσικής και ωράριο λειτουργίας, γεγονός που μεταβάλλει τον χαρακτήρα της παραλίας από «φυσική» σε μια πλαζ μαζικού τουρισμού.

Αμεση αντίδραση

Οι 550 υπογραφές που συγκεντρώθηκαν μέσα σε τέσσερις ημέρες και κατατέθηκαν στον ΟΛΡ από τον εξωραϊστικό σύλλογο «Νηρέα» ζητώντας την ακύρωση και επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού με όρους που προστατεύουν τον χαρακτήρα και το οικοσύστημα της παραλίας αγνοήθηκαν εντελώς, αφού ούτε απάντηση υπήρξε ούτε ακύρωση του διαγωνισμού.

Είναι εντυπωσιακό ότι η μετατροπή τμήματος της παραλίας Μαρίκες σε οργανωμένη πλαζ γίνεται προκειμένου ο ΟΛΡ να αυξήσει τα κέρδη του με το… συγκλονιστικό ποσό των 2.000 ευρώ ετησίως.

Ας σημειωθεί ότι η διευθύνουσα σύμβουλος του ΟΛΡ, Κατερίνα Αδαμοπούλου, διατείνεται πως ο Οργανισμός «αποδεικνύει έμπρακτα καθημερινά την αγάπη (του) και τον σεβασμό στο περιβάλλον, στη θάλασσα, στη φύση και τελικά στον άνθρωπο».

«Οι Μαρίκες είναι μια παραλία που, εδώ και δεκαετίες, έχει μάθει να αντιστέκεται στις περιβαλλοντικές πιέσεις και στις απόπειρες αλλοίωσης του φυσικού της περιβάλλοντος», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Ηλίας Ταρναράς, εκ μέρους του «Νηρέα».

«Αντεξε σε προσπάθειες παλαιότερης δημοτικής αρχής για διάνοιξη δρόμων εντός της παράκτιας δασικής έκτασης.

Αντιστάθηκε στη δημιουργία καταδυτικού κέντρου από τον ΟΛΡ, αλλά και στις απόπειρες μεμονωμένων καταπατητών να υποβαθμίσουν το παράκτιο οικοσύστημα.

Το ότι η περιοχή Μαρίκες-Ασκηταριό έμεινε έξω από τον ελληνικό κατάλογο των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, ενώ βρίσκεται ανάμεσα σε δύο προστατευόμενες περιοχές (Βραυρώνα και Σχινιάς), δεν σημαίνει ότι έχει μικρότερη οικολογική αξία από αυτές.

Ελπίζουμε ότι η διευθύνουσα σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος θα αφουγκραστεί τις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας και των πιστών φίλων της παραλίας που την επισκέπτονται από ολόκληρη την Αττική, επειδή τη θεωρούν μια εναλλακτική λύση απέναντι στις δεκάδες παραλίες με τα beach bars και τις ξαπλώστρες.

Και θα αποδείξει τις οικολογικές της ευαισθησίες, για τις οποίες μας διαβεβαίωσε πριν από λίγες εβδομάδες, εμποδίζοντας να αναπτυχθούν ομπρέλες-ξαπλώστρες εντός της παραλίας και την περιβαλλοντική υποβάθμιση που προκύπτει από αυτές».

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών (28/5/2017)