Έρευνα: Άμυνα ενάντια στις πλημμύρες με «πράσινες» υποδομές

του Δημήτρη Διαμαντίδη

Οι επενδύσεις σε «πράσινες υποδομές» όπως η αποκατάσταση της κοίτης ποταμών ή υγροτόπων αποτελούν παρεμβάσεις που παράγουν όχι μόνο περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά οφέλη μακροπρόθεσμα, αλλά συρρικνώνουν και τα κονδύλια που απαιτούνται για άμυνα ενάντια στις πλημμύρες.

Στο συμπέρασμα αυτό μεταξύ άλλων καταλήγει επίκαιρη έρευνα του European Environment Agency (EEA), η οποία έρχεται λίγες ημέρες μετά τα πρόσφατα γεγονότα με τις πλημμύρες στην Αττική.

Ειδικότερα, η έρευνα αναδεικνύει εκείνες τις «πράσινες επενδύσεις», οι οποίες με μία πολύ ικανοποιητική σχέση κόστους-οφέλους, μπορούν να αποτελέσουν ένα ανάχωμα στις πλημμύρες και στις εκτεταμένες ζημιές που προκαλούν.

Οι πλημμύρες ποταμών είναι σήμερα μία από τις συνηθέστερες φυσικές καταστροφές στην Ευρώπη και βέβαια δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής των τελευταίων ετών, αλλά συμβαίνουν εδώ και αιώνες, όπως επισημαίνεται στην έρευνα.

Σχεδόν το 20% των Ευρωπαϊκών πόλεων είναι ευάλωτες στις πλημμύρες, καθώς η αυξημένη αστικοποίηση, η χειροτέρευση της ποιότητας του εδάφους και η μετατροπή-υποβάθμιση των υγροτόπων οδηγούν στα πλημμυρικά φαινόμενα, τα οποία αναμένεται μάλιστα ότι θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.

Οι προσπάθειες για να αποτραπούν πλημμύρες πραγματοποιούνται στην Ευρώπη εδώ και εκατοντάδες χρόνια και το αποτέλεσμα είναι ότι έχει αλλάξει το φυσικό ανάγλυφο, ενώ έχει μεταβληθεί η ροή ποταμών σε όλη την Γηραιά Ήπειρο. Παράλληλα, υγρότοποι μετατράπηκαν σε αγροτική και αστική γη, ενώ ποτάμια αποσυνδέθηκαν από τις φυσικές κοίτες τους. Όλες αυτές οι ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι ιδιαίτερα κοστοβόρες, ενώ υπάρχει και περιβαλλοντικός αντίκτυπος για την άγρια ζωή, τα ψάρια και τα ποτάμια οικοσυστήματα.

Στο πλαίσιο αυτό πλέον οι περιορισμένοι προϋπολογισμοί και οι αναθεωρημένες κοινοτικές οδηγίες για την διαχείριση υδάτων, την γεωργία και την κλιματική αλλαγή επιβάλλουν πιο αειφόρες λύσεις για την αποτροπή των πλημμυρών.

Οι «πράσινες υποδομές» όπως η αποκατάσταση της κοίτης ποταμών και η βιώσιμη διαχείριση υγροτόπων χρειάζονται πολύ λίγη συντήρηση και είναι πολύ πιο περιβαλλοντικά φιλικές παρεμβάσεις, σε σχέση με τα φράγματα, τα οποία αλλάζουν τα τοπικά οικοσυστήματα.

Ανάλογες «πράσινες υποδομές» δίνουν ακόμη την δυνατότητα και για μεγαλύτερη δέσμευση αερίων του θερμοκηπίου, παρέχουν «φωλιές» στην άγρια ζωή, δημιουργούν συνθήκες αναψυχής και εξασφαλίζουν την ύπαρξη καθαρών υδάτινων αποθεμάτων.

Η έρευνα του European Environment Agency (EEA) καταλήγει στο ότι μπορούν πολλά ακόμη να γίνουν τόσο στο επίπεδο της διασυνοριακής συνεργασίας σε θέματα διαχείρισης ποταμών, όσο και στην υλοποίηση φιλοπεριβαλλοντικών υποδομών για να καταστεί εφικτός ο έλεγχος των πλημμυρικών φαινομένων.

Πηγή: Green Agenda