Σχέδιο μαζικού αποχαρακτηρισμού δασών και δασικών εκτάσεων

Με πειρατική τροπολογία

Με την ταχύτητα που η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου κινεί την αντιλαϊκή επίθεσή της περιέλαβε και το δασικό πλούτο της χώρας, τον οποίο επιδιώκει να ξεπατώσει. Δεν περνάει βδομάδα που να μην εισάγει τροπολογίες ή άρθρα σε νομοσχέδια άσχετα με τα δασικά, αποχαρακτηρίζοντας δάση και δασικές εκτάσεις και επιτρέποντας την οικοπεδοποίησή τους ή ανοίγοντας το δρόμο στον αποχαρακτηρισμό τους. Περιοριζόμαστε σε μερικά πρόσφατα παραδείγματα.

Στο νόμο 4258/2014 για την οριοθέτηση των ρεμάτων, που ψηφίστηκε στις 10 Απρίλη, και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 14 Απρίλη, εισήγαγε δύο αντιδασικά άρθρα-φωτιά, το 23 και το 35. Το άρθρο 23 μπήκε από την αρχή στο νομοσχέδιο, όταν άρχισε να συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, ενώ το άρθρο 35 μπήκε ως τροπολογία έξι βουλευτών, πέντε της ΝΔ και ενός της ΔΗΜΑΡ. Με το άρθρο 23 δίνεται το πράσινο φως στους Οικοδομικούς Συνεταιρισμούς να νομιμοποιήσουν την καταπάτηση δασών και δασικών εκτάσεων και την κατασκευή πολυτελών κατοικιών. Με την τροπολογία των έξι βουλευτών, κόντρα στις αποφάσεις του ΣτΕ, νομιμοποιούνται σπίτια που χτίστηκαν σε δασικές εκτάσεις που είχαν κηρυχτεί αναδασωτέες. Συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στην περιοχή Νέα Ζωή του Δήμου Μάνδρας, περιοχή που είχε κηρυχτεί αναδασωτέα. Δεν είναι η πρώτη φορά που βουλευτές του υπολοίπου Αττικής επεδίωξαν να αποχαρακτηρίσουν την περιοχή της Νέας Ζωής. Αυτή τη φορά πέτυχαν προσωρινά τον αποχαρακτηρισμό στη Νέα Ζωή της Μάνδρας, αλλά οι καταπατητές και οι προστάτες τους βουλευτές έχουν πολύ δρόμο ακόμη για να σφραγίσουν αυτή την αντιδασική διάταξη. Οι άνθρωποι με ευαισθησίες στην υπεράσπιση του δασικού πλούτου θα δράσουν και δε θ’ αφήσουν να παγιωθεί αυτή η κατάσταση.

Την περασμένη Δευτέρα, ψηφίστηκε ο νόμος για τις λαϊκές αγορές. Και σ’ αυτόν δεκατέσσερις βουλευτές της συμπολίτευσης, εννιά της ΝΔ και πέντε του ΠΑΣΟΚ, κατέθεσαν τροπολογία για την περιβόητη οριοθέτηση των βοσκοτόπων. Η κίνηση των βουλευτών έγινε μεθοδευμένα. Παρασκηνιακά γνώριζαν, ότι τα δύο κόμματα και οι ηγεσίες τους εδώ και καιρό επιδιώκουν να αποχαρακτηρίσουν τα εκατομμύρια των χορτολιβαδικών εκτάσεων που τις διαχειρίζονται οι δασικές υπηρεσίες και που σύμφωνα με την απόφαση 32/2013 του ΣτΕ είναι δασικές εκτάσεις. Θέλουν να τις αποχαρακτηρίσουν για να χτιστούν βίλες, πετρελαϊκές εγκαταστάσεις (π.χ. ο καπιταλιστής Κυρ. Μαμιδάκης θέλει να κατασκευάσει δεξαμενές πετρελαίου στη Σούδα Χανίων σε Δημόσια Χορτολιβαδική Εκταση) και άλλες εγκαταστάσεις. Ισχυρίζονται, όμως, τόσο, οι συγκεκριμένοι βουλευτές όσο και η δικομματική κυβέρνηση, ότι θέλουν να γίνουν βοσκότοποι τα εκατομμύρια στρέμματα των χορτολιβαδικών εκτάσεων, δήθεν για να μη χάσουν οι έλληνες κτηνοτρόφοι κοινοτικές επιδοτήσεις δεκάδων εκατομμυρίων. Ο ίδιος ο Σαμαράς, μιλώντας κατά την παρουσίαση της πρότασης της ΝΔ για την αναθεώρηση του συντάγματος, ανέφερε ότι πρέπει να αναθεωρηθούν τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος και ότι «οφείλουμε να οριοθετήσουμε τους βοσκότοπους, χωρίς τους οποίους υφίσταται σοβαρή καταστροφή η κτηνοτροφία μας», ενώ ανομολόγητος στόχος είναι το ξεπάτωμα δασών και δασικών εκτάσεων.

Οι δεκατέσσερις κυβερνητικοί βουλευτές λειτούργησαν ως λαγοί για να χαρακτηριστούν δασικές εκτάσεις ως βοσκότοποι. Τη σκυτάλη παρέλαβε ο εξωκοινοβουλευτικός υπουργός Α. Τσαυτάρης, που έκανε δεκτή την τροπολογία, και όχι ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός ΠΕΚΑ Ι. Μανιάτης. Ο ΣΥΡΙΖΑ γκρίνιαξε λίγο με παρεμβάσεις στελεχών του, αλλά στις ψηφοφορίες δήλωσε «παρών» στην ψήφιση αυτής της τροπολογίας που είχε αριθμό 1434/46 και έγινε το άρθρο 60 του νόμου. Αυτό έγινε προφανώς για πελατειακούς και ψηφοθηρικούς λόγους, έναντι των χιλιάδων καταπατητών που θα προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν το ξήλωμα του πουλόβερ.

Ο ισχυρισμός του Σαμαρά είναι προσχηματικός. Καμία καταστροφή δε θα επέλθει στην ελληνική κτηνοτροφία από τη μη οριοθέτηση των βοσκότοπων. Ψευδής είναι ακόμη ο ισχυρισμός ότι πρέπει να οριοθετηθούν οι χορτολιβαδικές εκτάσεις (που είναι δασικές) για να μην χαθούν εκατομμύρια ευρώ κοινοτικών επιδοτήσεων.

Με την ισχύουσα δασική νομοθεσία επιτρέπεται η βόσκηση σε δάση και δασικές εκτάσεις, κάτω από τον έλεγχο των δασικών υπηρεσιών για να μην γίνονται επιβλαβείς επεμβάσεις. Την εποπτεία για τη βόσκηση την έχει η τοπική αυτοδιοίκηση και οι κτηνοτρόφοι είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν αντίτιμο σ’ αυτή. Ζήτημα οριοθέτησης βοσκότοπων δεν τίθεται, γιατί δύο κατηγορίες εκτάσεων υπάρχουν: οι αγροτικές και οι δασικές εκτάσεις.

Το 1987, από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επιχειρήθηκε με το νόμο 1734, μέσω της λεγόμενης οριοθέτησης των βοσκότοπων, να αποχαρακτηριστούν δασικές εκτάσεις. Η πλειοψηφία των νομαρχών έσπευσε τότε και με αποφάσεις αποχαρακτήρισε δασικές εκτάσεις και τις χαρακτήρισε ως μόνιμους βοσκότοπους. Στη συνέχεια, έγιναν προσφυγές στο ΣτΕ. Το όργανο αυτό, παρά το γεγονός ότι υπηρετεί το «δίκαιο του μονάρχη», έβγαλε δύο αποφάσεις, την 664/1990 και την 370/1997, και δέσμευσε το τότε υπουργείο Γεωργίας και νυν Αγροτικής Ανάπτυξης να φροντίσει να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του και οι νομάρχες να καταργήσουν όλες τις αποφάσεις με τις οποίες χαρακτήρισαν ως βοσκότοπους δασικές εκτάσεις, τις οποίες έτσι αποχαρακτήρισαν.

Με την περιβόητη τροπολογία στο νόμο για τις λαϊκές αγορές προβλέπεται πάλι ότι οι κτηνοτρόφοι θα καταβάλλουν αντίτιμο για την βόσκηση. Δεν προβλέπεται, δηλαδή, κυριότητα επί των εκτάσεων που βάφτισαν βοσκότοπους. Αρα, δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση και γι’ αυτό είναι ψέμα ο κυβερνητικός ισχυρισμός ότι θα χαθούν εκατομμύρια ευρώ από τη μη οριοθέτηση των βοσκότοπων. Αν πράγματι υπήρχε κίνδυνος να χαθούν κοινοτικές επιδοτήσεις, τότε θα έπρεπε να νομοθετήσουν ότι οι κτηνοτρόφοι θα έχουν την κυριότητα των εκτάσεων και όχι να προβλέπουν καταβολή ενοικίου.

Με την ίδια τροπολογία εισάγονται και διατάξεις ιδιαίτερα βλαπτικές για δάση και δασικές εκτάσεις που έχουν καεί και στη συνέχεια κηερύχτηκαν αναδασωτέα. Με το άρθρο 107 του Δασικού Κώδικα προβλεπόταν ότι σε περιπτώσεις που καίγονται τα δάση απαγορεύεται η βόσκηση μεγάλων ζώων και προβάτων για πέντε χρόνια και αιγών για δέκα χρόνια. Με την τροπολογία αυτή η ρύθμιση καταργείται. Θυμίζουμε ότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ενώ καίγονται δάση, η απόφαση για αναδάσωση δεν βγαίνει έγκαιρα ή δεν βγαίνει καθόλου ή δεν κηρύσσει όλη την καμένη έκταση αναδασωτέα. Αρα, η κατάργηση της διάταξης αυτής είναι εκ του πονηρού.

Θα αναφέρουμε μία ακόμη περίπτωση που επιβεβαιώνει τη θέση μας, ότι με την οριοθέτηση των βοσκοτόπων επιδιώκεται το ξήλωμα του πουλόβερ και η αλλαγή χρήσης των δασικών εκτάσεων. Με την ισχύουσα δασική νομοθεσία (άρθρο 107 παρ. 1β) απαγορευόταν η βόσκηση των αιγών για δέκα χρόνια. Με την τροπολογία η απαγόρευση αυτή μειώνεται στα εφτά χρόνια. Η κατάργηση της απαγόρευσης της βόσκησης σε καμένες και μη κηρυγμένες ως αναδασωτέες εκτάσεις και η χρονική μείωση της απαγόρευσης της βόσκησης σε κηρυγμένες ως αναδασωτέες εκτάσεις δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με την αποτροπή του κινδύνου να χαθούν κοινοτικοί πόροι.

Η απόπειρα αποχαρακτηρισμού και ιδιωτικοποίησης των χορτολιβαδικών εκτάσεων, με το πρόσχημα ότι θα χαθούν κοινοτικοί πόροι, δεν γίνεται για πρώτη φορά τώρα. Τα τελευταία χρόνια δοκιμάστηκε αρκετές φορές, ιδιαίτερα στις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο του δημοσίου. Σύμφωνα ακόμη και με το δασοκτόνο νόμο 3208/2003 τις χορτολιβαδικές εκτάσεις διαχειρίζονται οι δασικές υπηρεσίες, χαίρουν της ίδιας προστασίας με τα δάση και τις δασικές εκτάσεις και οι ιδιώτες που διεκδικούν χορτολιβαδικές εκτάσεις ως ιδιοκτησία τους οφείλουν να προσκομίσουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις. Ο Κυρ. Μαμιδάκης στα Χανιά και άλλοι στα τουριστικά νησιά πίεζαν να οικοδομήσουν σε χορτολιβαδικές εκτάσεις, τις οποίες εμφάνιζαν ως ιδιωτικές. Η αρμόδια διεύθυνση (Διεύθυνση Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος) αντιστάθηκε και στην εγκύκλιο που εξέδωσε επέμεινε ότι ο ιδιώτης πρέπει να προσκομίσει αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Ομως τον Ιούνη του 2013, στο ΥΠΕΚΑ έγινε σύσκεψη στην οποία πήραν μέρος οι γενικοί γραμματείς του ΥΠΕΚΑ και του υπουργείου Γεωργίας, οι οποίοι απαίτησαν να γίνει πιο χαλαρή η εξέταση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των χορτολιβαδικών εκτάσεων και σύνδεσαν αυτή τη χαλαρότητα με τις κοινοτικές επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους. Και αυτή η παρέμβαση έπεσε στο καινό.

Γι’ αυτό η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου έβαλε μπροστά τους δεκατέσσερις βουλευτές της συμπολίτευσης να καταθέσουν την τροπολογία και τον Τσαυτάρη να την κάνει δεκτή, προκειμένου ν’ ανοίξει ο δρόμος για τον αποχαρακτηρισμό και την ιδιωτικοποίηση των περίπου 15 εκατ. στρεμμάτων χορτολιβαδικών εκτάσεων, στο όνομα της υπεράσπισης δήθεν της ελληνικής κτηνοτροφίας. Η (ν)τροπολογία αυτή δεν μπήκε στο νόμο για την ενίσχυση της ελληνικής κτηνοτροφίας, αλλά για την οικοπεδοποίηση των χορτολιβαδικών εκτάσεων και γι’ αυτό δεν πρέπει να επιτρέψουμε την εφαρμογή της.

Γεράσιμος Λιόντος

Πηγή: ΚΟΝΤΡΑ