Λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές

"Les chuchoteuses" (μτφρ. Οι κουτσομπόλες)
μπρούτζινο γλυπτό της Rose-Aimée Bélanger στην οδό Saint-Paul του Montréal

Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τα επενδυτικά σχέδια του επιχειρηματικού ομίλου Apollo Capital Group, έχει γίνει πολύς λόγος για τις καμένες δασικές εκτάσεις στο Δασαμάρι. Μάλιστα πριν μια βδομάδα η δημοτική κίνηση Μέτωπο Ψηλά οργάνωσε και σχετική εκδήλωση στο Πικέρμι όπου ακούστηκαν μερικές πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις και προτάσεις. Συμπληρωματικά, θα προσθέσω κάποια καίρια ζητήματα που, δυστυχώς, πολλοί αποφεύγουν να θίξουν, αν και ψιθυρίζονται ευρέως.

♠ ♠ ♠

Το ιδιοκτησιακό και οικιστικό καθεστώς στην ευρύτερη περιοχή βόρεια του Πικερμίου διέπεται από ένα αμαρτωλό παρελθόν. Πριν 40-50 χρόνια, στα βόρεια του Πικερμίου, στις πλαγιές του Πεντελικού βουνού δηλαδή, υπήρχε πυκνό δάσος! Είναι γνωστές οι διαδικασίες του ξεπουλήματος της δασικής γης, είναι πολλοί αυτοί που επιχείρησαν να κερδοσκοπήσουν στο χρηματιστήριο της γης. Αποτέλεσμα: να έχει μοιραστεί/χαριστεί η γη σε διάφορους οικοδομικούς συνεταιρισμούς ήδη από την περίοδο της χούντας. Απ' τους πρωταγωνιστές σ' αυτό το ρήμαγμα των δασών, ο ΑΟΟΑ (ο οικοδομικός συνεταιρισμός των αξιωματικών), κάποιοι παλιοί τσιφλικάδες και διαχρονικά βέβαια η εκκλησία! Κάπως έτσι, πριν 40 περίπου χρόνια, εντάχθηκαν στο σχέδιο πόλης και δημιουργήθηκαν οι οικισμοί Ντράφι, Διώνη και αργότερα ο Αγ. Σπυρίδωνας (σημερινή Αιολίδα).

♠ ♠ ♠

Ομως, την τελευταία 20ετία στα περιαστικά δάση της Αττικής και ιδιαίτερα στο βουνό της Πεντέλης έχουν συμβεί τεράστιες περιβαλλοντικές καταστροφές (πυρκαγιές, οικοπεδοποίηση). Επομένως ό,τι διασώθηκε από τις παλιές δασικές εκτάσεις, ό,τι δεν χτίστηκε, είναι ζωτική ανάγκη να παραμείνει και να διαφυλαχτεί πλέον ως ελεύθερος χώρος πρασίνου. Και ό,τι κάηκε, για παράδειγμα το καμένο δασικό οικοσύστημα στο Δασαμάρι, να φροντίσουμε ώστε να αναγεννηθεί, συμβάλλοντας αποτελεσματικά με αναδασώσεις (φυσικές ή τεχνητές) των καμένων δασικών εκτάσεων.

♠ ♠ ♠

Η εμπειρία από τις πυρκαγιές του 1995, του 1998 και του 2009 φανέρωσε την απουσία, την αδιαφορία, την ανικανότητα και την ανευθυνότητα των αρμόδιων θεσμικών φορέων, της Πυροσβεστικής, του ΣΠΑΠ και της Κοινότητας, τότε, Πικερμίου (που είχε για πρόεδρο το σημερινό υποψήφιο δήμαρχο, επιχειρηματία Θανάση Αδαμόπουλο). Κάτοικοι της περιοχής διέγνωσαν τότε την αναγκαιότητα να αναλάβουν και οι ίδιοι, ως ενεργοί πολίτες, την προστασία των δασικών εκτάσεων. Ετσι συγκρότησαν την πρωτοβουλία Δασαμάρι S.O.S. και προχώρησαν σε ποικίλες δράσεις αναδάσωσης με μικρής κλίμακας ήπιες δενδροφυτεύσεις, χρησιμοποιώντας ίδια μέσα (αγορά δενδρυλλίων, ποτίσματα ακόμα και κουβαλώντας κουβάδες νερό από το ρέμα Δασαμάρι, κ.α.). Στην πορεία γνώρισαν και συνεργάστηκαν με ανθρώπους και περιβαλλοντικές ομάδες με πλούσια εμπειρία στην προστασία των δασών. Μέσα από την αυτομόρφωσή τους αλλά και τα σεμινάρια δασοπροστασίας-πυροπροστασίας που παρακολούθησαν, επέλεξαν να αναδείξουν και να εφαρμόσουν μια ήπια μέθοδο αναδάσωσης στην περιοχή, τη σποροφύτευση βελανιδιάς. Το παρόν ιστολόγιο περιέχει πλούσιο υλικό και πληροφόρηση για όλες αυτές τις δράσεις.

♠ ♠ ♠

Σήμερα, εν μέσω των προεκλογικών ζυμώσεων, καταγράφω επιγραμματικά 5 σημεία-προτάσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν κριτήριο για τις εκλογές της τοπικής διοίκησης (αν και τι ψηφίζουμε;), αλλά το κυριότερο και σημαντικότερο, προτάγματα για δράσεις, διεκδικήσεις και αγώνες.

1. Η πληθυσμιακή σύνθεση της περιοχής μας αποτελείται κυρίως από νεόπλουτους μικρο/μεσο-αστούς που έχτισαν μια μαιζονέτα-μικρόκοσμο και αδιαφορούν για ό,τι συμβαίνει παραέξω ακόμα κι αν καίγεται ο τόπος δίπλα τους, κυριολεκτικά! Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση (και επομένως εκπαίδευση) των κατοίκων οφείλει να είναι πρωταρχικός στόχος. Ομως η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι ούτε ο απολιτίκ εναλλακτισμός των εκάστοτε δημοτistas ούτε ο εθελοντισμός των πράσινων μκο, αλλά συνειδητή πολιτική πράξη ενάντια στην καπιταλιστική λεηλασία της φύσης, ενταγμένη σ' ένα διαρκή και μακρόχρονο συλλογικό αγώνα "για τη γη και την ελευθερία". Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση λοιπόν οφείλει να μείνει έξω και μακρυά από κάθε λογική ανάθεσης και ατομισμού.
2. Το δάσος είναι δημόσιο αγαθό. Αν θέλουμε να σώσουμε οριστικά τα δάση μας από τους καταπατητές/συνεταιρισμούς, πρέπει να διεκδικήσουμε την κατάργηση της ιδιοκτησίας στα δασικά οικοσυστήματα και την απαλλοτρίωση των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων.
3. Ακούγονται διάφορα από πολλούς υποψήφιους (με προεξάρχοντα τον ΘΑ) περί "διαμόρφωσης, ανάπλασης και αξιοποίησης" των ρεμάτων Βαλανάρη/Δασαμάρι, ακόμα και των καταρρακτών. Ας αντιληφθούν όλοι ότι σήμερα το παρόχθιο οικοσύστημα στους υγρότοπους Βαλανάρη και Δασαμάρι είναι ένα καταφύγιο για την εναπομείνασα πανίδα των καμένων δασών του Πεντελικού βουνού. Επιτέλους, ας αφήσουν ήσυχο το ταλαιπωρημένο και πληγωμένο δασικό οικοσύστημα να ανανήψει, να αναγεννηθεί (10-20 χρόνια; όσο χρειάζεται!) και μετά ας συζητήσουν για "αξιοποιήσεις και αναπλάσεις". Η αξία της φύσης είναι η ύπαρξή της καθαυτή.
4. Η σύγκρουση με τα μεγάλα καπιταλιστικά συμφέροντα τύπου ACG πρέπει να είναι δεδομένη. Οπως δεδομένη πρέπει να είναι και η σύγκρουση με τα πολλά μικρά ιδιοτελή συμφέροντα δημοτών, αυθαίρετων οικιστών, που έχουν κάνει σύνθημά τους (μαζί με πολλούς δημοτικούς συμβούλους) τις εντάξεις και νομιμοποιήσεις ολόκληρων περιοχών με αυθαίρετες κατοικίες. Στη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας είδαμε να οργανώνονται από το δήμο Ρ.-Π. πολλές ημερίδες για τους δασικούς χαρτες. Οχι για να προστατευτούν τα δάση της περιοχής από την αυθαίρετη δόμηση, αλλά για να αποχαρακτηριστούν και να ενταχθούν οι δασικές εκτάσεις στο σχέδιο πόλης. Χαρακτηριστική είναι η γελοία διατύπωση "δασικές περιοχές που περιλαμβάνονται εντός οικισμών" σε απόφαση του δήμου Ρ.-Π. [απόφαση 124/3-9-2013]. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι μια ανάλογη διατύπωση, "οικισμοί που περιβάλλουν το δάσος", χρησιμοποιεί και ο πρόεδρος του ACG απαντώντας στο περιοδικό HotDoc [τ.51, 24/4/2014].
5. Τέλος, το κρισιμότερο ζήτημα. Η Ραφήνα είναι το λιμάνι και η θάλασσα. Το Πικέρμι απλώνεται στους πρόποδες του Πεντελικού βουνού. Πικέρμι και Ραφήνα είναι, λοιπόν, περιοχές με εντελώς διαφορετικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και επακόλουθα προβλήματα. Ο ενιαίος καλλικρατικός δήμος διοικητικά (θα) επικεντρώνεται στο λιμάνι διότι εκεί υπάρχει το οικονομικό ενδιαφέρον. Το ζήσαμε αυτό όλη την προηγούμενη τετραετία με την παντελή αδιαφορία της τοπικής διοίκησης για το Πικέρμι. Είναι απαραίτητο πλέον να ανοίξει η συζήτηση για την απόσχιση του Πικερμίου από τη Ραφήνα και τη δημιουργία ενός νέου αυτόνομου δήμου Πικερμίου ή τη συνένωση με τους δήμους Πεντέλης ή Παλλήνης.
Γιώργος Σ.