Ο καπιταλισμός καταστρέφει τον Αμαζόνιο

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ

Ο Αμαζόνιος συνεχίζει να φλέγεται, ενώ τα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα σχετικά με την καταστροφή του τροπικού δάσους του είναι ακόμα συγκεχυμένα άρα και μη ασφαλή. Παρολαυτά, είναι σίγουρο ότι η καταστροφή που έχει υποστεί από τις φετινές πυρκαγιές ένας από τους σημαντικότερους πνεύμονες του πλανήτη είναι τεράστια. Μια διαδικασία, αυτή των πυρκαγιών, που κανονικά δίνει ζωή στο δάσος ανανεώνοντάς το, σε συνδυασμό με τις έτσι κι αλλιώς ανεξέλεγκτες καπιταλιστικές δραστηριότητες στις παρυφές και στην καρδιά του, δημιουργεί συνθήκες τεράστιας καταστροφής, σπρώχνοντας την κοινωνία όλο και πιο γρήγορα σε έναν περιβαλλοντικό εφιάλτη.

Οι πρόσφατες αλλαγές στη βραζιλιάνικη νομοθεσία από τον ακροδεξιό Μπολσονάρου, που ευνοούν την αποψίλωση του τροπικού δάσους και τη μετατροπή του σε βοσκοτόπια για βοοειδή και γεωργική γη για την παραγωγή γενετικά τροποποιημένης σόγιας, είναι η κορυφή του παγόβουνου, ο πυρήνας των αιτιών της καταστροφής του Αμαζονίου, που είναι διαχρονική. Πλάι σε αυτές, οι εξορύξεις χαλκού, σιδήρου, χρυσού και άλλων μετάλλων ευθύνονται σε ένα ποσοστό που φτάνει σχεδόν το 10% για την αποψίλωση του τροπικού δάσους, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Βερμόντ. Επίσης, η νομιμοποίηση μια μεγάλης γκάμας ζιζανιοκτόνων, που μέχρι πρότινος ήταν απαγορευμένα, έχει προκαλέσει το θάνατο 500 εκατομμυρίων μελισσών μόνο το τελευταίο τρίμηνο! Οσοι γνωρίζουν τον κύκλο της γονιμοποίησης των φυτών μπορούν να καταλάβουν τη σημασία αυτού του γεγονότος.

Η βραζιλιάνικη κρατική υπηρεσία που καταγράφει την αποψίλωση του τροπικού δάσους δήλωσε ότι η αποψίλωση του Αμαζονίου αυξήθηκε το πρώτο μισό του 2019 κατά 39% σε σχέση με πέρυσι. Μεταξύ του 2004 και του 2012 η αποψίλωση περιορίστηκε δραστικά, αλλά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ξανά αύξηση, ενώ το πανίσχυρο καρτέλ των βραζιλιάνων φάρμερ πιέζει για τη χαλάρωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας προκειμένου να αυξήσει την εκμετάλλευση του δάσους, που αρχικά αποψιλώνει, μετατρέποντας το στη συνέχεια σε γεωργικές εκτάσεις.

Η πρώτη κίνηση του Μπολσονάρου μόλις ανέλαβε την εξουσία της χώρας τον περασμένο Δεκέμβρη ήταν η τοποθέτηση του Ρικάρντο Σάλες στο υπουργείο Περιβάλλοντος, κίνηση που κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Σάλες είναι άνθρωπος της μερίδας του βραζιλιάνικου κεφαλαίου που ασχολείται με την αγροτική παραγωγή, την κτηνοτροφία και την εξόρυξη μετάλλων, δραστηριότητες που πλήττουν τον Αμαζόνιο. Ενα μήνα προτού αναλάβει τον υπουργικό θώκο, ο Σάλες καταδικάστηκε σε φυλάκιση με την κατηγορία ότι τροποποίησε παράνομα περιβαλλοντικούς χάρτες προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των εταιριών εξόρυξης, όταν ήταν Γραμματέας Περιβάλλοντος της τοπικής κυβέρνησης του Σάο Πάολο το 2016.

Την ίδια περίοδο, ο Μπολσονάρου δήλωσε ότι θέλει να περιορίσει τις αρμοδιότητες της κρατικής υπηρεσίας προστασίας του Περιβάλλοντος, IBAMA, προκειμένου να την εμποδίσει να βάζει πρόστιμα σε ιδιώτες και εταιρίες που μολύνουν ή αποψιλώνουν τον Αμαζόνιο. Την απόφαση του Μπολσονάρου να περιορίσει τα περιβαλλοντικά πρόστιμα στήριξε με ζήλο ο Σάλες, μολονότι η συγκεκριμένη απόφαση περιορίζει τις αρμοδιότητες του υπουργείου του, στο οποίο υπάγεται η IBAMA. Η αποδυνάμωση των κρατικών υπηρεσιών προστασίας του περιβάλλοντος από την κυβέρνηση του ακροδεξιού Μπολσονάρου δεν περιορίστηκε εκεί. Προχώρησε στη μείωση της χρηματοδότησης αυτών των υπηρεσιών κατά 23 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το αμερικάνικο CNN.

Νωρίτερα μέσα στον Αύγουστο, ο Μπολσονάρου απέλυσε τον πρόεδρο του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστήματος και Ερευνας, Ρικάρντο Γκαλβάο, επειδή υποστήριξε με σθένος ότι η αποψίλωση του Αμαζονίου τον Ιούνη ήταν κατά 88% υψηλότερη σε σχέση με τον ίδιο μήνα την περασμένη χρονιά, γεγονός που αποτυπώνεται στις αντίστοιχες δορυφορικές εικόνες.
Η σημερινή έκταση του Αμαζονίου έχει περιοριστεί στο 80% της αρχικής λόγω της διαχρονικής αποψίλωσής του, ενώ από τη δεκαετία του ‘70 και έπειτα περισσότερα από 1.4 εκατομμύρια εκτάρια δάσους έχουν αποψιλωθεί από την υλοτομία, τις κτηνοτροφικές και γεωργικές δραστηριότητες. Την τελευταία δεκαετία, η αύξηση της τιμής του χρυσού έχει οδηγήσει στην αύξηση της εξορυκτικής δραστηριότητας, όχι μόνο στο τμήμα του Αμαζονίου που διατρέχει τη Βραζιλία, αλλά και στο Περού και την Κολομβία. Μόνο στο Περού, περισσότερα από 64.000 στρέμματα δάσους έχουν αποψιλωθεί για την εξόρυξη χρυσού, ενώ ο υδράργυρος που χρησιμοποιείται στην επιτόπου επεξεργασία του μεταλλεύματος απορρίπτεται κατευθείαν στα τοπικά ποτάμια που καταλήγουν στον Αμαζόνιο, προκαλώντας τεράστια μόλυνση στις περιοχές των αυτοχθόνων ιθαγενικών πληθυσμών.

Η αποψίλωση για εξορύξεις, ειδικά για αυτές που γίνονται παράνομα, είναι μεγαλύτερη από αυτή που προκαλείται από την υλοτομία. Στην περίπτωση της εξόρυξης, δεν καίγεται απλά το δάσος, αλλά αφαιρείται και το χώμα, καθιστώντας τη διαδικασία της φυσικής αναγέννησης αδύνατη, κατάσταση που σε συνδυασμό με την μόλυνση των υδάτων από υδράργυρο —όπως αναφέρθηκε παραπάνω— αφήνει πίσω της κρανίου τόπο.

Το σόου του Μακρόν, πριν από τη σύνοδο των G7 στη νοτιοδυτική Γαλλία, για προπαγανδιστικούς λόγους και τα κροκοδείλια δάκρυα των ηγετών των μεγαλύτερων ιμπεριαλιστικών κρατών του πλανήτη, σε συνδυασμό με την ανακοίνωση ότι θα δοθεί στήριξη 20 εκατομμυρίων δολαρίων στη βραζιλιάνικη κυβέρνηση για να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές μόνο γέλιο και οργή προκαλούν σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. Παράλληλα, τα ιδεολογήματα των διάφορων απολογητών του καπιταλισμού, των περιβαλλοντικών ΜΚΟ, αποτυγχάνουν όλο και περισσότερο να συσκοτίσουν την αλήθεια, η οποία δεν είναι άλλη από το ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος έχει πρόσωπο. Δεν είναι η ανθρώπινη παρέμβαση, γενικά και αόριστα, που προϋπήρχε του καπιταλισμού, αλλά οι καπιταλιστές και η ακόρεστη δίψα τους για όλο και μεγαλύτερα κέρδη, που οδηγούν ολοταχώς στην καταστροφή του πλανήτη.

ΥΓ. Μέσα σ' όλα, είχαμε και… περιβαλλοντικά καυγά Τσίπρα-Μητσοτάκη! Ο Τσίπρας, με ανάρτηση στο facebook, κατηγόρησε τον Μητσοτάκη ότι «είχε την ευκαιρία στη συνάντησή του με τον γάλλο πρόεδρο να συνταχθεί μαζί του, να πει έστω μια λέξη. Δεν ακούσαμε κάτι». Φαίνεται πως ο φεϊσμπουκογράφος του πρώην πρωθυπουργού βιαζόταν να πάει για μπίρες και δεν κάθησε να διαβάσει ολόκληρη την τοποθέτηση του Μητσοτάκη στο Παρίσι. Ετσι, ο Πέτσας κατηγόρησε τον Τσίπρα ότι λέει «πάλι ψέματα» και «τσιτάρισε» από τη δήλωση Μητσοτάκη, κατά τη συνάντησή του με τον Μακρόν, τα εξής: «Μια Ευρώπη που αναπτύσσει, επίσης, κοινές δράσεις στους τομείς της άμυνας, αλλά και που θέτει τα ζητήματα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής σε πρώτη αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Θα είναι η μεγάλη πρόκληση της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα είναι μια πρόκληση η οποία δεν αντιμετωπίζεται μόνο μέσα από διακηρύξεις. Θέλω με την ευκαιρία αυτή να χαιρετίσω τον παγκόσμιο ρόλο του Προέδρου Μακρόν στην επίτευξη της κλιματικής, στις συμφωνίες για το κλίμα των Παρισίων και να τολμήσουμε μαζί να βάλουμε ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους για να μετατρέψουμε την Ευρώπη σε μια πραγματικά πράσινη ήπειρο πρωτοπόρα στην καινοτομία στα ζητήματα της ενεργειακής μετάβασης».

Μ' άλλα λόγια, δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα. Δυο αστοί πολιτικοί υποταγμένοι πλήρως στο κεφάλαιο, εξίσου υπηρέτες μιας δασοκτόνας πολιτικής στην ίδια τους τη χώρα, κάνουν επίδειξη περιβαλλοντικής ευαισθησίας αναζητώντας αφελείς προς εξαπάτηση.

Πηγή: ΚΟΝΤΡΑ