Οι δασικοί δρόμοι αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών

---

Βασιλική Κατή*
Καθηγήτρια
Πανεπ. Ιωαννίνων, Τμήμα ΒΕΤ, Εργαστήριο BCL

---

Τα δάση μας είναι πολυτιμότατα ως φυσικές αποθήκες άνθρακα και τα πλέον σημαντικά όπλα μας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Πρόσφατη παγκόσμια έρευνα κατέδειξε πως τα δάση απορροφούν 31% περισσότερο CO2 από ότι θεωρούσαμε μέχρι σήμερα (παγκόσμια πρωτογενής παραγωγή 157 Ptgr/έτος) [1]. Η προστασία όλων των δασών πρέπει επομένως να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στις στρατηγικές αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.

Η επικρατούσα άποψη είναι πως οι δασικοί δρόμοι συνεισφέρουν στην αντιπυρική θωράκιση των δασών, λειτουργώντας ενίοτε ως αντιπυρικές ζώνες, και παρέχοντας πρόσβαση στο εσωτερικό του δάσους για να την άμεση καταστολή των πυρκαγιών από τις δυνάμεις της πυρόσβεσης. Ισχύει;

Πότε οι δασικοί δρόμοι βοηθούν στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών;

Το δούλεμα πάει σύννεφο

Δημοσιεύτηκε στις 30-12-2024 το πόρισμα της Περιφέρειας Αττικής σχετικά με την καταγγελία μας για την ακαταλληλότητα του χώρου που επέλεξε ο Δήμος Ραφήνας για την εναπόθεση και επεξεργασία των καμένων του Πικερμίου από την πυρκαγιά της 11ης-12ης Αυγούστου 2024. To Διαβιβαστικό της Προσωρινής Εκθεσης Ελέγχου της αρμόδιας υπηρεσίας της Περιφέρειας Αττικής βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Αττικής. Υπενθυμίζουμε ότι η καταγγελία έχει κατατεθεί από τις 13-9-2024, πριν καν ξεκινήσουν οι εργασίες εναπόθεσης των καμένων στον χώρο, και πέρασαν 3½ (τρεισήμιση!) μήνες για να δημοσιευτεί κάποιο πόρισμα. Στο μεταξύ και μέχρι να ξεκινήσει η εναπόθεση και επεξεργασία των καμένων μεσολάβησαν διάφορες “διορθώσεις” των σχετικών αποφάσεων του Δήμου. Το χρονικό αυτών των “διορθώσεων” περιγράφεται στο άρθρο μας «Έτσι (μας) δουλεύει ο Δήμος Ραφήνας».

Διαβάζοντας την Προσωρινή Εκθεση Ελέγχου της υπηρεσίας που διενέργησε την «έκτακτη αυτοψία [σ.σ. ή αυτοψίες;] μερικού ελέγχου» προκύπτουν αβίαστα κάποια συμπεράσματα. Η διοίκηση “δουλεύει” θρασύτατα τους πολίτες. Η υπηρεσία συνέταξε πόρισμα χωρίς να έχει εντοπίσει τον χώρο! Παραθέτουμε μερικές σύντομες διαπιστώσεις της αυτοψίας, όπως καταγράφονται στην Προσωρινή Εκθεση Ελέγχου, σε αντιπαραβολή με δικό μας φωτογραφικό υλικό και βίντεο από τον πραγματικό χώρο εναπόθεσης και επεξεργασίας των καμένων.

«Κατά την αυτοψία... δεν διαπιστώθηκε περιβαλλοντική υποβάθμιση...

...βρέθηκε πολύ μικρή ποσότητα καμένων φυτικών αποβλήτων

Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου, διαδήλωση για την υπεράσπιση των βουνών και των νερών

Η ανεξάρτητη πρωτοβουλία πολιτών ”Δασαμάρι S.O.S.“ θα συμμετέχει στη διαδήλωση για την υπεράσπιση των βουνών στηρίζοντας το κάλεσμα της συνέλευσης για την υπεράσπιση των βουνών.

Από τις πιο απρόσιτες κορφές μέχρι την καρδιά του μητροπολιτικού κέντρου, θα αντιστεκόμαστε!

Στην εποχή μιας συνεχώς επιταχυνόμενης καπιταλιστικής ανάπτυξης, ο φυσικός κόσμος, αυτός δηλαδή ο χώρος που δεν έχει υποστεί τη βιομηχανική ανθρώπινη παρέμβαση, έχει αρχίσει συστηματικά να μεταλλάσσεται σε εργοστάσιο παραγωγής και μέσο εκμετάλλευσης, δημιουργώντας ένα νέο πεδίο κοινωνικών και οικονομικών ανταγωνισμών καθώς και γεωπολιτικής όξυνσης. Η νέα εξημέρωση της φύσης —ή αλλιώς αξιοποίηση—, έρχεται να πλαισιώσει τη μετάβαση σε μοντέλα παραγωγής ενέργειας που αναπτύσσονται παράλληλα με νέους τρόπους κερδοφορίας του κεφαλαίου. Το γνωρίζουν πλέον και οι πέτρες στα βουνά, ότι οι νομοθετικές αναδιαρθρώσεις αντί να προστατεύουν το περιβάλλον όπως ισχυρίζονται, επιδιώκουν αποκλειστικά την βιωσιμότητα του ενεργειακού λόμπι, την διεύρυνση των επενδύσεων και την περαιτέρω ανάπτυξη των τομέων της τεχνολογίας και της βιομηχανίας.

Ερώτηση στη βουλή από βουλευτές της Νέας Αριστεράς για το πρόγραμμα Antinero στα δάση

Ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων για το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Antinero», που η εφαρμογή του έχει προκαλέσει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα στα δασικά οικοσυστήματα της χώρας, συμφώνα και με τις καταγγελίες ειδικών επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, κατέθεσαν από κοινού ο Τομεάρχης Αγροτικών και Βουλευτής Ξάνθης, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ, και η Τομεάρχης Περιβάλλοντος, Βουλεύτρια Φλώρινας, και Γραμματέας της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς, Πέτη Πέρκα.

Οι Τομεάρχες της Νέας Αριστεράς σημειώνουν πως παρότι το πρόγραμμα —θεωρητικά— στοχεύει στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, στην πραγματικότητα οδηγεί σε παρεμβάσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των δασικών οικοσυστημάτων. Παρεμβάσεις που βασίζονται σε επιδερμικές μελέτες, κατά παράβαση ακόμη και της κοινοτικής νομοθεσίας, όπως καταγγέλλεται και από το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας. Με σαρωτικούς καθαρισμούς, που αφαιρούν τον δασικό υπόροφο, διαταράσσοντας σοβαρά τη βιοποικιλότητα και τη φυσική ανθεκτικότητα των δασών και γίνονται σε ευρεία κλίμακα, χωρίς επιστημονικό σχεδιασμό, χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση, με τη χρήση βαρέων μηχανημάτων ακόμη και σε περιοχές αυστηρής προστασίας, όπως αυτές του δικτύου Natura 2000.

Τα εν λόγω έργα, που περιλαμβάνουν την απομάκρυνση της βλάστησης και τη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, εκτελούνται βάσει απλών δασοτεχνικών μελετών, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και έχουν ήδη προκαλέσει σοβαρή υποβάθμιση των δασών σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας και της Αττικής, αλλά και στην περιοχή του Καϊάφα, θέτοντας σε κίνδυνο τη φυσική ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων.

Μήνυση για την πυρκαγιά από κατοίκους της Πεντέλης

Αναδημοσιεύουμε άρθρο της Εύας Παπαδοπούλου από την ΕφΣυν και επισημαίνουμε ιδιαίτερα την αναφορά των μηνυτών στην αδράνεια και ολιγωρία της κεντρικής αλλά και της τοπικής διοίκησης κατά την πυρκαγιά της 11ης-12ης Αυγούστου 2024.
Συμπληρωματικά και ειδικότερα, ανατρέχουμε και ταυτόχρονα παραπέμπουμε στο άρθρο μας, της 17ης Αυγούστου 2024, Και η εγχείρηση ΑΠΕΤΥΧΕ και ο ασθενής ΑΠΕΒΙΩΣΕ και επιφυλασσόμεθα.

Τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών κατά παντός υπευθύνου ζητά από την Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών η Ενωση Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Πεντέλης, εκφράζοντας την αγανάκτησή της για την ολιγωρία του κρατικού μηχανισμού στη μεγάλη φωτιά του Αυγούστου που προκάλεσε ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή και έκαψε, εκτός των άλλων, δύο σχολεία της περιοχής.

Να διερευνηθούν τυχόν ποινικές ευθύνες για την πυρκαγιά που ξέσπασε την 11η Αυγούστου 2024 στην Πεντέλη και έκαιγε για δύο 24ωρα την περιοχή ζητά με μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου προς την Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών η Ενωση Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Πεντέλης.

Στις φλόγες, που ξεκίνησαν στον Βαρνάβα και μετέτρεψαν σε αποκαΐδια δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα της βορειοανατολικής Αττικής, χάθηκαν εκατοντάδες περιουσίες και προκλήθηκε ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, ενώ οι κάτοικοι εκφράζουν την αγανάκτηση και την οργή τους για την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού που άφηνε να κινείται ανενόχλητο για μέρες το πύρινο μέτωπο.

Ενα ολόμαυρο τοπίο, πάνω από 100.000 στρέμματα καμένη δασική έκταση ήταν ο τραγικός απολογισμός εκείνου του διημέρου ενώ οι φλόγες έφτασαν βαθιά μέσα στον αστικό ιστό. «Μια πυρκαγιά όπου αφετηριακά φαινόταν να τελεί υπό πλήρη έλεγχο, λόγω των αναζωπυρώσεων, το πρωί της 12ης Αυγούστου εισήλθε στο νοτιότερο τμήμα του Πεντελικού Ορους καίγοντας ήδη καμένες αλλά και θαμνώδεις περιοχές με αποτέλεσμα να εισχωρήσει [...] σε αστικές περιοχές.

Τραγικότερο γεγονός της όλης κατάστασης, δε, αποτελεί η χαρακτηριστική αδράνεια και η τραγική ολιγωρία του κρατικού μηχανισμού —συμπεριλαμβανομένων σαφώς των τοπικών κοινοτήτων και των Δήμων— να αντιμετωπίσει ουσιωδώς την επιγενόμενη καταστροφή» σημειώνεται αιχμηρά στη μηνυτήρια αναφορά.

Το πρόγραμμα ANTI-NERO αποψιλώνει τα δάση

Σε ένα δάσος στη Βόρεια Εύβοια, εκεί που σταμάτησε η πυρκαγιά του 2021, εφαρμόστηκε το καλοκαίρι του 2024 το πρόγραμμα ΑΝΤΙΝΕRΟ, που σκοπό διακηρυγμένο έχει την προστασία του δάσους από την πυρκαγιά. Τα λόγια είναι περιττά: δείτε τι έκαναν στο δάσος και τι κάνουν σε όλα τα δάση στην Ελλάδα με πρόσχημα την προστασία τους.

Το πρόγραμμα υλοποιείται με διαγωνισμούς που διενεργεί το ΤΑΙΠΕΔ, και με κονδύλια από το Εθνικό Πρόγραμμα Αναδάσωσης. Να σημειωθεί πως η Κυβέρνηση μας υπόσχεται πως αυτό θα επεκταθεί. Παντού.