Με τον Δεντρογένη ή τον Σάρουμαν;

---

Αντώνης Ραλλάτος, Δασολόγος
Μαργαρίτα Γεωργιάδου, Δασολόγος
Δημοσιουπαλληλική Ενότητα Δασολόγων

---

Με τον Δεντρογένη^[1] ή τον Σάρουμαν^[2];

Ας φανταστούμε για μια στιγμή, ότι η φωτιά που ξέσπασε στον Βαρνάβα την Κυριακή 11 Αυγούστου 2024, έβρισκε απέναντι της έναν τελείως διαφορετικό κρατικό μηχανισμό, με ένα εξίσου διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας του.

Έναν κρατικό μηχανισμό που θα ήταν νύχι–κρέας με την κοινωνία σε όλες τις πλευρές της ζωής της, υπηρέτης της και όχι, κυρίως, απέναντί της και συγκυριακά (ίσως και πονηρά) δίπλα της. Έναν κρατικό μηχανισμό που διαχειρίζεται τα δάση ολοκληρωμένα, με βάση της αρχές της δασολογικής επιστήμης.

Έβρισκε επίσης απέναντί της, μια δασική υπηρεσία με άλλον προσανατολισμό, διαφορετική οργάνωση, όλα τα απαραίτητα μέσα και μόνιμο προσωπικό, έτοιμη. Σε δράση μέρα και νύχτα, να ανακόπτει την όποια φωτιά μέσα στο δάσος, με ή χωρίς “κηλιδώσεις”, με ή χωρίς βραδινά ή ημερήσια “πυρονέφη”, με ή χωρίς “κλιματική αλλαγή” ή οποιαδήποτε άλλη υπαρκτή ή όχι δυσκολία.

Η τέταρτη ταφή του ρέματος Μπάκα

Μετά την πυρκαγιά της 11ης και 12ης Αυγούστου που έκαψε, μεταξύ άλλων, το ορεινό Πικέρμι και το βόρειο τμήμα του οικισμού της Διώνης, το πολύπαθο ρέμα Μπάκα απειλείται από μια νέα ανθρωπογενή καταστροφή.

Την Παρασκευή 30 Αυγούστου συνεδρίασε το δημοτικό συμβούλιο Ραφήνας με θέμα την υλοτόμηση των καμένων δέντρων της Διώνης, την επεξεργασία (θρυμματισμό) των προϊόντων υλοτόμησης καθώς και την ενοικίαση χώρου για την εναπόθεση και επεξεργασία των καμένων. Το θέμα είχε ήδη συζητηθεί και υπερψηφιστεί την Τρίτη 27 Αυγούστου στη συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής [απόφ. 251/2024 και 255/2024].

Ως χώρος εναπόθεσης και επεξεργασίας των καμένων προσδιορίστηκε μια ιδιωτική έκταση στη λεγόμενη «ΖΑΑ Πικερμίου» επειδή κρίθηκε «κατάλληλη λόγω της απομακρυσμένης θέσης της από τον οικιστικό ιστό της Κοινότητας Πικερμίου και του γεγονότος ότι λόγω της θέσης αυτής δεν θα προκληθεί οποιαδήποτε όχληση από τις εργασίες που θα πραγματοποιούνται εντός αυτού.» [απόφ. 251/2024]. Σημειώνουμε ότι η έκταση απέχει περίπου 120 μ. από την πλησιέστερη κατοικία, 550 μ. από τον οικισμό του Πικερμίου, 600 μ. από τον οικισμό της Καλιτεχνούπολης και 900 μ. από τον πυρόπληκτο οικισμό της Διώνης. Επειδή το έργο περιλαμβάνει θρυμματισμό καμένων κλάδων και κορμών, απ' τον οποίο παράγονται επικίνδυνα σωματίδια αιωρούμενα στην ατμόσφαιρα, η Τεχνική Μελέτη του έργου θέτει κάποιες προδιαγραφές ασφάλειας για τη θέση του χώρου καθορίζοντας ότι η «ενδεικτική απόσταση του χώρου συγκέντρωσης των καμένων είναι τα 5 χλμ.» [απόφ. 255/2024 (ανακληθείσα) και απόφ. 259/2024]. Τι κι αν το αναφέρει η Τεχνική Μελέτη; Οι δημοτικοί σύμβουλοι αγνόησαν αυτές τις προδιαγραφές που έθεσε η υπηρεσία του Δήμου τους, που συνέταξε την Τεχνική Μελέτη, και ψήφισαν ομόφωνα την ενοικίαση του προφανέστατα (όπως θα δείξουμε και στη συνέχεια) ακατάλληλου χώρου. Οι δημοτικοί σύμβουλοι Ανδρέας Βασιλόπουλος και Στέλιος Αλειφαντής της Δύναμης Ανάπτυξης έδωσαν λευκή ψήφο —δεν καταψήφισαν!— και συνεπώς δεν προσμετρήθηκαν στα παρόντα μέλη για τη λήψη απόφασης, δηλ. θεωρήθηκαν απόντες κατά τη λήψη απόφασης για το συγκεκριμένο θέμα, εξού και η δήθεν ομόφωνη απόφαση. Η Εμμανουέλα Τερζοπούλου του οικολογικού σχήματος Γη & Ελευθερία υπερψήφισε(!!!) την απόφαση, ο δε Παναγιώτης Ευαγγέλου της Λαϊκής Συσπείρωσης απουσίαζε από τη συνεδρίαση.

Εχουμε αναφερθεί πολλές φορές στην ελαφρότητα και ανευθυνότητα (αν όχι κάτι άλλο) που επικρατεί στα δημοτικά συμβούλια κατά τη συζήτηση ενός θέματος. Το ίδιο συνέβη και στη συζήτηση του θέματος ενοικίασης του χώρου εναπόθεσης των καμένων. Οι δημοτικοί σύμβουλοι, στην ολότητά τους, έδειξαν να μην γνωρίζουν πού βρίσκεται ο χώρος εναπόθεσης των καμένων, αδιαφόρησαν για τη μορφολογία του χώρου, τη γεωμετρία του και για την περιβαλλοντική καταλληλότητά του. Μια υποτυπώδης έρευνα θα αρκούσε για να φανεί η καταφανώς άκυρη (τυπικά και ουσιαστικά) επιλογή του χώρου. 'Η μήπως το δημοτικό συμβούλιο χρειαζόταν να συνεδριάσει επί τόπου;

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ από τη δασοπυρόσβεση (εν σχέσει με την πυροσβεστική υπηρεσία σήμερα)

Kείμενο: Αντώνιος Β. Καπετάνιος, δασολόγος με ειδίκευση στην προστασία των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος.

Δούλεψα για τα δάση της Αιγιάλειας και, πέραν της λύπης που με διακατέχει ως άνθρωπο η απώλεια των φυσικών τούτων οικοσυστημάτων, με πονά προσωπικά το γεγονός ότι καίγονται λόγω και της ειδικής σχέσης που είχα με τα συγκεκριμένα περιβάλλοντα, ζώντας τα λειτουργικά ως δασολόγος της πράξης. Δίνω εν προκειμένω, μέσα από την αφήγηση της συμμετοχής μου στη δασοπυρόσβεση, σ’ ένα παλαιότερο κείμενό μου, το πώς τα προστατεύαμε και τον αγώνα που κάναμε (και μαζί την αγωνία που είχαμε…) για τη διατήρησή τους.

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΑΣΟΠΥΡΟΣΒΕΣΗ
(…η διαφορά στη φιλοσοφία και στον τρόπο αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, της δασικής υπηρεσίας —τότε— εν σχέσει με την πυροσβεστική υπηρεσία —σήμερα)

Τη δασοπυρόσβεση την πρόλαβα για 6 χρόνια, όντας υπάλληλος (δασολόγος) στο Δασαρχείο Αιγίου, όταν αυτή βρισκόταν ακόμα στην αρμοδιότητα της δασικής υπηρεσίας και πριν μεταφερθεί στην πυροσβεστική υπηρεσία. Ήμουν πρωτοδιορισμένος ως δημόσιος υπάλληλος στη συγκεκριμένη θέση, και τολμώ να πω πως η με τόσο έντονο τρόπο ένταξή μου στο σύστημα της διοίκησης, με την ενασχόλησή μου με υπεύθυνη θέση σ’ έναν τομέα κρίσιμο, δύσκολο κι επίπονο, όπως η δασοπυρόσβεση σε Δασαρχείο Α΄ επικινδυνότητας σε σχέση με τις πυρκαγιές, υπήρξε για μένα αφενός συγκλονιστική, αφετέρου διδακτική.

Θα έλεγα πως κείνα τα (δυστυχώς λίγα) χρόνια κατά τα οποία βίωσα τις έντονες καταστάσεις της δασοπυρόσβεσης, ήταν από τα πιο μεστά δημοσιοϋπαλληλικά μου χρόνια, όλο διδαχές κι εμπειρίες˙ ήταν ένα ανεπανάληπτο σχολείο διοίκησης, γνώσης στο πεδίο και πρακτικής εφαρμογής. Τα χρόνια κείνα συνετέλεσαν, εμμέσως πλην σαφώς, και στη διαμόρφωση ενός χαρακτήρα και μιας κουλτούρας αναφορικά με την ευθύνη για το περιβάλλον και τα κοινά πράγματα, και τον τρόπο που αισθάνεσαι και λειτουργείς προσπαθώντας για τα πράγματα αυτά, όντας ευρισκόμενα εν κινδύνω.

Ψήφισμα του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης σχετικά με τον «Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων»

Αναδημοσιεύουμε το ψήφισμα του ΣΑΘ, που περιλαμβάνει δύο άκρως εμπεριστατωμένα παραρτήματα (νομικό και τεχνικό), για τον Κανονισμό Πυροπροστασίας.

Οι συνένοχοι παρουσιάζουν ξανά «σχέδια σωτηρίας»

Οι συνένοχοι παρουσιάζουν ξανά «σχέδια σωτηρίας»
Αντιπαράθεση ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ για τις πυρκαγιές

Του Αντώνη ΡΑΛΛΑΤΟΥ*

Το διαχρονικό έγκλημα σε βάρος του λαού της πολύπαθης από τις καταστροφικές πυρκαγιές Βορειοανατολικής Αττικής και όλης της Ελλάδας δεν μπορεί να συγκαλυφθεί. Μόνο στην Αττική την τελευταία τριετία (2021-2023), κάηκαν 700.000 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων.

Μετά από την πυρκαγιά του ...«Βαρνάβα-Χαλανδρίου», που έκανε «ιστορικό περίπατο», καταστρέφοντας ό,τι έβρισκε μπροστά της, άρχισαν ξανά οι φτηνές δικαιολογίες, τα ξεφτισμένα παλαιάς κοπής επιχειρήματα, αλλά και ορισμένα νέα.

Χρήσιμοι για το σύστημα «έγκριτοι επιστήμονες», δίνουν επιστημονικό άλλοθι στα όσα απαράδεκτα ξεστομίζουν με περισσό πολιτικό θράσος ο πρωθυπουργός, οι υπουργοί και άλλα κυβερνητικά στελέχη. Εξαργυρώνουν την αμοιβή τους για τη συμμετοχή τους σε «πράσινα» ευρωπαϊκά προγράμματα, ή σε απευθείας αναθέσεις μελετών και έργων προς τις εταιρείες τους.

Ορισμένες φορές, μάλιστα, τυχαίνει κάποιοι να είναι ταυτόχρονα μέτοχοι ή ιδιοκτήτες εταιρειών κρατικών προμηθευτών διαφόρων υλικών, τεχνολογικού εξοπλισμού, μέχρι και drones. Ολα αυτά σε βάρος της επιστημονικής τους γνώσης και αξιοπρέπειας, αποδεχόμενοι και υπηρετώντας την αντιδραστική και όχι μόνο πολιτική, στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης» και της ευρωπαϊκής κοινωνικής συμφωνίας.

Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν επίσης τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ, του ηλεκτρονικού και μη Τύπου, που τα αναπαράγουν με διάφορες μορφές και προσπαθούν να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου, για το «δίκιο» και την «ορθότητα» της κυβερνητικής πολιτικής ή της κριτικής των κομμάτων της συμπολιτευόμενης αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ).

Δασικές πυρκαγιές ή η παράνοια συνεχίζεται…

Δρ Γεώργιος Καρέτσος
Δασολόγος

Η απογοήτευση και στο τέλος η αγανάκτηση είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν όταν βλέπεις και διαισθάνεσαι ότι η επανάληψη τραγικών γεγονότων συνεχίζεται με την βαθμιαία καταστροφή των δασών και την απώλεια των φυσικών αποθεμάτων του φυσικού μας περιβάλλοντος. Η αγανάκτηση γίνεται οργή όταν επιπλέον δεν υπάρχει κάποια αντίδραση βελτίωσης της κατάστασης ή έστω υπόσχεση βελτίωσης.

Από το πόρισμα Goldammer, όπου έχουν αποτυπωθεί στο σύνολό τους οι επιστημονικές απόψεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου των πυρκαγιών δεν εφαρμόστηκε τίποτε προς την εκπλήρωση των στόχων του. Αντίθετα και παρά τις εξαγγελίες, συνεχίστηκε η αποστελέχωση της Δασικής Υπηρεσίας και γιγαντώθηκαν οι υποδομές της Πυροσβεστικής, καθιστώντας την τελευταία σε έναν Πίθο των Δαναΐδων και μάλιστα σε περίοδο συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, χωρίς την ελάχιστη βελτίωση.

Επιπλέον, το δόγμα αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών ως καταστολή και μόνον και μάλιστα χωρίς κανένα σχέδιο αντιμετώπισής της εντός του δάσους, αλλά την αναμονή της στο ασφάλτινο δίκτυο, που όπως αποδείχτηκε, δεν είναι ικανό να αναχαιτίσει δασικές πυρκαγιές μεγάλης έντασης. Συνεχίζει το ΠΣ να αγνοεί το χωμάτινο δίκτυο και τα μονοπάτια και γνωρίζει μόνο σε γενικές γραμμές τον χώρο εποπτείας και δεν συμμετέχει στις δασικές εργασίες, ώστε να γνωρίζει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του δασικού χώρου. Αυτή η αδυναμία του Πυροσβεστικού Σώματος, φαίνεται ότι δεν πρόκειται να επιλυθεί και είναι συνυφασμένη με τη στρατιωτική της δομή και τις κατακόρυφες διαταγές από μια απομονωμένη κάστα στρατηγών, που εξυπηρετούν μια απαίδευτη πολιτική ηγεσία, ανίκανη να αντιληφθεί το τι σημαίνει δάσος και δασική πυρκαγιά. Το μόνο που απασχολεί κυρίως τους πολιτικούς, είναι να αποφευχθούν οι θάνατοι και να διασωθεί κατά το δυνατόν η περιουσία των πολιτών, που βρέθηκε παραδόξως εντός και στα όρια του δάσους, αποτέλεσμα αντιδασικών πολιτικών από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί κι ως σύνδρομο του Ματιού, όταν ως αντιπολίτευση η σημερινή κυβέρνηση, στήριξε την εκλογή της στην καπηλεία του θρήνου για τα θύματα της τότε πυρκαγιάς και δεν αναλογίστηκε ότι κάποτε και η ίδια έμελλε να διαχειριστεί παρόμοια γεγονότα. Φυσικά ο παραλογισμός παραμένει με τη συνέχιση της εκτός σχεδίου δόμησης και τις παλινωδίες των Δασικών Χαρτών, που απλά στοχεύουν στον πρόσκαιρο κατευνασμό της δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων (και όχι πολιτών) με όλες τις διάτρητες διατάξεις που παρατείνουν την ολοκλήρωση και διαιωνίζουν το ιδιοκτησιακό πρόβλημα.