Ενάντια στης φύσης τη λεηλασία, αγώνας για τη γη και την ελευθερία

Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2014

Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας - Ατραπός της μνήμης και της λήθης

Το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει από καιρό στείλει το δικό του αγωνιώδες S.O.S. σε όλα τα παραπλέοντα πλοία.
Δεν ξέρω αν έλαβε κανείς σοβαρά υπόψη την εκπομπή S.O.S. από το πολύπαθο Ρέμα.


Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας. Αρχές Οκτωβρίου 2014.
Πριν από την επέλαση της μπουλντόζας.

Στις αρχές Οκτωβρίου, επί μία εβδομάδα, μπουλντόζες σάρωσαν την κοίτη του Ρέματος από τη γέφυρα κοντά στο Νεκροταφείο Ραφήνας μέχρι αρκετά πιο επάνω από το γεφυράκι για τους πεζούς κοντά σε μεγάλο super-market της πόλης μας.
Οι μπουλντόζες αποψίλωσαν τη βλάστηση που είχε αναπτυχθεί επί της κοίτης του ρέματος, η οποία περιλάμβανε κυρίως καλαμιές, αλλά και άλλα φυτά, όπως το πτεριδόφυτο πολυκόμπι.
Το πρόσχημα είναι πάντα ο φόβος της πλημμύρας που καραδοκεί.
Οι καταστροφικές πλημμύρες του 1977 και του 2013 δεν ξεχνιούνται.
Οι ζημιές ήταν μεγάλες.


Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας.
Η πλημμύρα που συνέβη στις 18 Φεβρουαρίου 2013.

Μετά τις πυρκαγιές της Πεντέλης και το κλείσιμο πολλών ρεμάτων της περιοχής, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας αποτελεί μια από τις ελάχιστες διόδους του νερού προς τη θάλασσα.
Οι αρχές του τόπου, αντιμετωπίζοντας το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας ως αγωγό ομβρίων υδάτων προχώρησαν στις τελευταίες αμφιλεγόμενες παρεμβάσεις.
Και είναι αμφιλεγόμενες για πολλούς λόγους.
Από τη μία γιατί οι καλαμιές και η βλάστηση επί της κοίτης δεν έχουν καμία σχέση με την πλημμύρα.
Οι βασικές αιτίες μιας ενδεχόμενης πλημμύρας, όπως αυτή που συνέβη στις 18 Φεβρουαρίου 2013, είναι:
 - Οι πυρκαγιές στο βουνό της Πεντέλης και η αποψίλωση της βλάστησης που μπορούσε να συγκρατεί το νερό και να περιορίζει την ορμητικότητά του.
 - Το κλείσιμο πολλών Ρεμάτων στην περιοχή και η έλλειψη οπιασδήποτε άλλης διεξόδου για τα νερά που κατεβαίνουν από την Πεντέλη και τα γύρω βουνά σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων.
 - Το στένεμα της κοίτης που παρατηρείται σε σημεία της υδάτινης διαδρομής, καθώς το πλάτος της κοίτης μειώνεται σημαντικά εξαιτίας καταπατήσεων που έχουν γίνει τα προηγούμενα χρόνια.
Το πλάτος της κοίτης ήταν κάποτε σαράντα μέτρα. Σήμερα είναι αρκετά μικρότερο σε συγκεριμένα σημεία του Ρέματος. Σε αυτά τα σημεία όπου η κοίτη στενεύει, παρεμποδίζεται η ροή του νερού. Το αποτέλσμα είναι να φεύγει το νερό ορμητικό μετά το στένεμα της κοίτης και να προκαλεί πλημμύρες και καταστροφές.
Αυτό το φαινόμενο θυμίζει τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε έμφραγμα, όπως βλέπουμε στο σχήμα που ακολουθεί:


Δίαιτα πλούσια σε λιπαρά μπορεί να οδηγήσει στην απόθεση πλακών πλούσιων σε χοληστερόλη στην εσωτερική επιφάνεια των αιμοφόρων αγγείων. Το αποτέλεσμα είναι η παρεμποδιση της ροής του αίματος. Από το βιβλίο “Life” του Ricki Lewis (Εκδόσεις WCB Mc Graw-Hill).

Αυτό περίπου συμβαίνει και στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας. Το στένεμα της κοίτης παρεμποδίζει τη ροή του νερού και προκαλεί ένα είδος “εμφράγματος”.


Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας.
Η πλημμύρα στις 18 Φεβρουαρίου 2013.

Αντί, λοιπόν, να ανοίξει η κοίτη του Ρέματος στα σημεία που στενεύει, οι Αρχές προτίμησαν να αποψιλώσουν τη βλάστηση και να ξυλώσουν τα καλάμια.
Αντί να αντιμετωπίσουν την αιτία, προτίμησαν να “κουκουλώσουν” το πρόβλημα για μία ακόμα φορά.
Αντί να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα στη ρίζα του, προτίμησαν τη χορήγηση “ασπιρίνης”.


Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας. Κοντά στην τοποθεσία Μεγάλο Πεύκο.
Το στένεμα της κοίτης είναι αισθητό.

Πώς ήταν, όμως, παλαιότερα το Μεγάλο Ρέμα στο σημείο αυτό στο γεφυράκι, κοντά στην τοποθεσία Μεγάλο Πεύκο;
Ο Στάθης ο Δημητρακός, γιατρός, ερευνητής της τοπικής ιστορίας και παλιός κάτοικος της περιοχής, μας είπε ότι “στο σημείο αυτό υπήρχαν παλιότερα ψηλά πλατάνια και, φυσικά, η κοίτη ήταν πολύ μεγαλύτερη. Το Ρέμα δεν πλημμύριζε γιατί τα νερά, όταν έβρεχε πολύ, διοχετεύονταν στα χωράφια”.
Συνδυάζοντας όλα τα παραπάνω είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς τι θα έπρεπε να κάνει για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα.
Και, βέβαια, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας είναι οικοσύστημα και δεν είναι αγωγός ομβρίων υδάτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

*** Τα ανώνυμα σχόλια δεν θα δημοσιεύονται πάντα. ***