Η Δασική Υπηρεσία, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ Δασαρχείο

Το άρθρο του Ιωάννη Κέκερη με θέμα: «Η Δασική Υπηρεσία, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα» δημοσιεύεται στο νέο τεύχος 2/2016 του περιοδικού «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΔΙΚΑΙΟ» που κυκλοφορεί.

⚜  ⚜  ⚜

Η Δασική Υπηρεσία, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα
ΙΩΑΝΝΗΣ Ν. ΚΕΚΕΡΗΣ, Δασοπόνος

«… καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν,
καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα
… τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες
ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον
κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ».
(από την παραβολή του σπορέως
Λουκ. η ́ 8,15)

Στο παρόν άρθρο [1] αποτυπώνεται η μακρόχρονη πορεία της Δασικής Υπηρεσίας στη χώρα μας, μιας υπηρεσίας που ιστορικά έχει να επιδείξει ένα σπουδαίο και κοπιώδες -ενίοτε δε τιτάνιο- έργο για το ελληνικό δάσος και τη φύση και την οποία κόσμησαν και ανέδειξαν κατά καιρούς, σε πείσμα κάθε λογής δυσχερειών και αντιξοοτήτων, λαμπρές προσωπικότητες και φωτεινά παραδείγματα υπαλλήλων της που υπηρέτησαν άοκνα τους θεσμούς της, νοηματοδότησαν ξεχωριστά τους σκοπούς της και χάραξαν με τη ζωή, τη δράση και το έργο τους νέους δρόμους και προοπτικές στην εν γένει αποστολή της.

Ένας από αυτούς είναι ο κ. Ιωάννης Κέκερης, ένας δασοπόνος που ανέκαθεν υπηρέτησε τον κλάδο με υποδειγματική αφοσίωση και ανιδιοτελή αγάπη για την υπηρεσία και το έργο της, ο άνθρωπος της σπάνιας πείρας, της γνήσιας αίσθησης της ευθύνης και του καθήκοντος, της προσφοράς, του ήθους, της αρετής. Ο λόγος του -όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό- έχει ξεχωριστό βάρος κι η κάθε συμβουλή του μοιάζει με ευεργεσία. Γιατί δεν είναι μόνον η ιδιαίτερη γνώση του για τα δασικά θέματα που κάνει πολύτιμη τη συμβολή του στο χώρο, όσο το πνεύμα της απλότητας, της καλοσύνης και της ανθρωπιάς μέσα από το οποίο την προσφέρει γενναιόδωρα και την εκφράζει.

Το «Περιβάλλον & Δίκαιο» έχει την ιδιαίτερη τιμή και χαρά να δημοσιεύει την ακόλουθη σύντομη απόδοση ομιλίας του προς τους φοιτητές του Τμήματος Δασολογίας ΑΠΘ, που έλαβε χώρα στις 21.5.2008, με θέμα: «Το χρονικό της αποδιοργάνωσης της Δασικής υπηρεσίας και οι επιπτώσεις στο Φυσικό Περιβάλλον». Με βαθιά ευγνωμοσύνη για την εν γένει πάντα πρόθυμη και πολύτιμη συνεργασία και συμβολή του και στο δικό μας έργο, του ευχόμαστε από καρδιάς υγεία, προσωπική και οικογενειακή ευτυχία, μακροημέρευση και πολλά – πολλά ακόμα καλά και δημιουργικά έργα για τα δάση, τη φύση, το περιβάλλον και τον άνθρωπο!

Σ.Π.

Η σύσταση της υπηρεσίας

Η Ελληνική Δασική Υπηρεσία συστήθηκε το 1830 και θεσμοθετήθηκε με το βδ/γμα «Περί διοργανισμού των Δασονομείων» τον Σεπτέμβριο του 1836. Αφού πέρασε από «μύρια κύματα», πότε με παραγκωνισμό ή και με διάλυση ακόμη (το 1877 ανατίθεται η φύλαξη των δασών στη Χωροφυλακή και η διαχείριση στους Οικονομικούς Εφόρους), οργανώθηκε με αυτοτέλεια και κάποια αυτάρκεια, μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας και αργότερα της Θράκης (1922).

Ανατρέχοντας στο βιβλίο «ΔΑΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ» του Πάνου Γρίσπου, Δασολόγου, διαβάζουμε: «Διαχείριση δασών με τη σύγχρονη επιστημονική έννοια δεν υπήρχε, ούτε υπήρξε μεταγενέστερα, μέχρι τη λήξη της τουρκοκρατίας (1922) … Υπ΄ αυτούς τους όρους τα δάση υποβαθμίζονταν ποιοτικά, ενώ απογυμνώνονταν αυτά που ήσαν κοντά στους οικισμούς και στους δρόμους μεταφοράς» (σελ. 129). Όσο για την Πολιτεία, αναφέρει: «Ωρίμαζε η σκέψη ότι το δασικό λεγόμενο προσωπικό ήτο εντελώς παρασιτικό και μάλλον επιζήμιο για το Δημόσιο. Επί πλέον καταπίεζε τον συναλλασσόμενο με τα δάση πολίτη και του προκαλούσε δυσανασχέτηση» (σελ. 225).

Χαρακτηριστική είναι η 164/1883 απόφαση του Αρείου Πάγου σε συζήτηση για το αν επί βλάβη ή φθορά δάσους έχει εφαρμογή ο Ποινικός Νόμος, οπότε το ανώτατο δικαστήριο απεφάνθη αρνητικά με την αιτιολογία ότι «η συντήρηση των Δασών δεν ενδιαφέρει το κράτος». Ενώ ο αρμόδιος Υπουργός κραύγασε σε παρόμοια περίπτωση «Χρήματα θέλω και όχι δάση» (σελ. 129).

Το 1893 ιδρύεται κεντρική Υπηρεσία Δασών, αποκαλούμενη Τμήμα Δασών, που υπαγόταν στο Υπουργείο Οικονομικών.

Το 1896 ιδρύεται η Δασοκομική Σχολή Βυτίνας, οι απόφοιτοι της οποίας τοποθετούνταν στα Δασαρχεία, δίπλα στους Αξιωματικούς της Χωροφυλακής, ως δασοτεχνικοί εισηγητές.

Μόλις το 1917 ιδρύεται ανεξάρτητη Δασολογική Σχολή μαζί με τη δίδυμη, θα λέγαμε, Γεωπονική Σχολή στην Αθήνα και το 1927 μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη.

Με το πδ/γμα της 9.9.1931 θεσμοθετείται και η εκπαίδευση των Δασοφυλάκων.

Έτσι, ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος βρίσκει τη Δασική Υπηρεσία θεσμοθετημένη και διαβαθμισμένη σε μονάδες: Δασαρχεία, Δασονομεία, Δασοφυλάκεια.

Η χρυσή εποχή

Μετά τη λαίλαπα της κατοχής και του εμφυλίου, τη δεκαετία του 1950 και ειδικά μετά το 1957, η Δασική Υπηρεσία στην Ελλάδα ανδρώνεται.

Συνθέτουν το ενεργητικό της έργα με θεαματικά αποτελέσματα, σε κάθε αντικείμενο που άπτεται των αρμοδιοτήτων της, όπως:

– Διοίκηση και διαχείριση των Δασών
– Ανόρθωση υποβαθμισμένων
– Μελέτη και κατασκευή δασοτεχνικών έργων
– Δασικά φυτώρια
– Αναδασώσεις
– Δασική οδοποιία
– Δασική αναψυχή
– Θηραματοπονία
– Ορεινή ιχθυοπονία
– Βελτίωση ορεινών βοσκοτόπων
– Ορεινή υδρονομία – Διευθέτηση χειμάρρων – Φράγματα υδροληψίας

Και ασφαλώς την ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ των Δασών, Δασικών Εκτάσεων και γενικά των δασικών εδαφών, αντικείμενο που αποτελεί κοινή συνισταμένη και επιδίωξη όλων των άλλων αντικειμένων και δράσεων.

Όταν αναφερόμαστε στην προστασία εννοούμε από κάθε κίνδυνο: Καταπατήσεις, παράνομες εκχερσώσεις, λαθροϋλοτομίες, λαθροθηρία, επιδρομές εντόμων, μύκητες και προστασία από πυρκαγιές (πρόληψη – προκαταστολή – καταστολή).

• Ιδρύονται Εθνικοί Δρυμοί από το 1938 μέχρι το 1974.
• Χαρακτηρίζονται, όπου απαιτείται, Προστατευτικά Δάση, εντοπίζονται και προστατεύονται Μνημεία της Φύσης.
• Οργανώνονται τα Δασαρχεία Προτύπου Δασοπονίας, που εφαρμόζουν την Κρατική Εκμετάλλευση Δασών (ΚΕΔ) χαρακτηριστικός τρόπος και πρωτοφανής για τα καπιταλιστικά δεδομένα.
• Η με ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ εκτέλεση πάσης φύσεως δασοτεχνικών έργων και εργασιών της ΚΕΔ ανάγει τη Δασική Υπηρεσία σε στυλοβάτη της ορεινής υπαίθρου, με την ευνοϊκότερη οικονομική επιβάρυνση για την πολιτεία, καθώς ο προγραμματισμός, η μελέτη, εκτέλεση, επίβλεψη, επιστασία, παραλαβή, διάθεση στο κοινό σύνολο κάθε δραστηριότητας γίνεται από υπαλλήλους της.
• Προστατευτικές για το περιβάλλον και τα δάση διατάξεις θεσπίζονται στο Σύνταγμα του 1975.
• Ψηφίζονται οι ν. 998/1979 και 1845/1989 για την προστασία των Δασών. «Εκδίδονται τα πδ/γματα 1213/1981 και 402/1988 για την οργάνωση των Δασικών Υπηρεσιών, πρωτοποριακά για την εποχή τους.
• Με την απογραφή Δασών του 1992 μιλάμε για 49,3% ποσοστό δασοκάλυψης της Χώρας, που μεταφράζεται σε 65 εκατομμύρια στρέμματα με 25,4% βιομηχανικά και 23,9% μη βιομηχανικά δάση. Σε αυτά, αν προσθέσουμε βοσκότοπους, βραχώδεις εκτάσεις, αλπικές ζώνες και τα ορεινά ύδατα (16% συνολικά) συμπεραίνουμε ότι πάνω από 65% των εδαφών της Επικράτειας διαχειρίζεται και προστατεύει η Δασική Υπηρεσία, δηλ. 85 εκατ. στρέμματα!
• Το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση -σε έκθεσή του- κατατάσσει την Ελλάδα στην ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΣΗ, μεταξύ των 15 (τότε) χωρών της ΕΕ, για τη ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ των ΔΑΣΩΝ της, μετά την Ελβετία, Φινλανδία και Αυστρία, τουτέστιν ΠΡΩΤΗ στις Μεσογειακές Χώρες (Εφημ. «Απογευματινή», 30.5.1998).
• Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση Friends of the Earth και το οικολογικό περιοδικό “Τhe Ecologist” βαθμολογεί την Ελλάδα με 70/100 για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας (δηλ. των ειδών αγρίων ζώων και φυτών, αρμοδιότητα της Δασικής Υπηρεσίας). Σε όλες τις άλλες βαθμολογίες η Χώρα μας συγκέντρωσε πολύ χαμηλή βαθμολογία: Εκπομπές διοξειδίου του άνθρακος ανά κάτοικο (26/100). Διαχείριση αποβλήτων (26/100). Χρήση φυσικών αποθεμάτων (23/100). Υδάτινα αποθέματα (37/100). Ποιότητα του αέρα με 31/100 (Εφημ. «Τα Νέα», 5.9.2005).

Σύμφωνα με τα παραπάνω περιμέναμε τις καλύτερες εξελίξεις για τη Δασική Υπηρεσία, εν όψει, μάλιστα, της εισόδου της Χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς, τη δεκαετία του 1980 η Δασική Υπηρεσία εγκαταλείπεται, αρχικά, στην τύχη της, για να μετατραπεί η εγκατάλειψη σε υποβάθμιση και απαξίωση, μέχρι διωγμού.

Η πορεία προς την κατάρρευση

1979-1985: Τρία κατά σειρά νομοσχέδια του Υπουργείου Γεωργίας για την Οργάνωση της Δασοφυλακής δεν προωθούνται στη Βουλή για ψήφιση.

1986: Εκδίδεται το πδ/γμα 126/1986, με το οποίο ανατίθεται η εκμετάλλευση των δημοσίων δασών και των δασών των ΝΠΔΔ στους Συνεταιρισμούς, καταργώντας έτσι έμμεσα την ΚΕΔ και τα Δασαρχεία Προτύπου Δασοπονίας.

Ο ν. 1650/1986 δίνει τη δυνατότητα αποδέσμευσης από τη Δασική Υπηρεσία εκτάσεων «ειδικού ενδιαφέροντος», που στην πράξη μεταφράζεται σε ποσοστό 18% της συνολικής έκτασης της Χώρας με το γνωστό δίκτυο Natura 2000.

1984: Αρχίζουν τα πρώτα κρούσματα επίσημης και ανεπίσημης αμφισβήτησης της αποτελεσματικότητας της Δασικής Υπηρεσίας στην κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών. Κατηγορούνται οι δασικοί ότι δεν γνωρίζουν από φωτιές και επιμένουν να κρατήσουν τις πυρκαγιές για υπερωρίες και επιδόματα (!).

1985: Η κατάσβεση ανατίθεται στις Ένοπλες Δυνάμεις, για να αφαιρεθεί την ίδια χρονιά.

1986: Ανάθεση της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ) που την αποποιήθηκε την ίδια περίοδο.

1987: Επαναλαμβάνεται η προσπάθεια, με μερική εμπλοκή του ΠΣ.

Το 1989 ψηφίζεται ο θεσμικός για τη Δασοπροστασία ν. 1845/26.4.1989, με τον οποίο θεσπίζεται ο Ενιαίος Φορέας Δασοπροστασίας. Με την ψήφιση του Νόμου αυτού φάνηκε ότι η Πολιτεία αναθεώρησε τις απόψεις της για τα δασικά πράγματα της Χώρας. Δυστυχώς τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι επρόκειτο για αναλαμπή της Πολιτείας και κύκνειο άσμα για τη Δασική Υπηρεσία.

1990: η Πολιτεία πείθεται, παρά τις αντίθετες γνώμες κάποιων, ότι μόνο με σφύζουσα Δασική Υπηρεσία μπορούμε να μιλάμε για ΔΑΣΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ.

Ψηφίζεται ο ν. 1892/1990, με τον οποίο θεσπίσθηκε η συμμετοχή των ΟΤΑ στη δασοπροστασία και ο εθελοντισμός των πολιτών.

1991: Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίζει την ίδρυση Γενικής Γραμματείας Δασών.

1992: Συντάσσεται το ομόφωνο πόρισμα της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων για την οργάνωση του Ενιαίου Φορέα Ανάπτυξης – Διαχείρισης – Προστασίας των Δασών, στα πλαίσια της Δασικής Υπηρεσίας.

1993: Εκδίδεται το πδ/γμα 242/1993 για τη σύσταση του Δασικού Σώματος (ΔΑ.ΣΩ.). Διορίζονται Δασικοί Υπάλληλοι ύστερα από δεκαετία (προηγούμενοι διορισμοί: το 1983).

1995: Ψηφίζεται από τη Βουλή ομόφωνα η εφαρμογή του ομόφωνου πορίσματος της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής. Έτσι φάνηκε ότι φεύγουν τα σύννεφα από την πορεία των Ελληνικών δασικών πραγμάτων.

Ωστόσο:

Το 1995 η τότε ηγεσία του ΠΣ μονομερώς συντάσσει πρόταση–μελέτη ανάληψης της Δασοπυρόσβεσης από αυτό και επανέρχεται στο προσκήνιο η όλη αμφισβήτηση και κατακραυγή κατά της Δασικής Υπηρεσίας, χειρότερη από ποτέ.

1997: χαριστική βολή για τη Δασική Υπηρεσία υπήρξε η πυρκαγιά του περιαστικού Δάσους της Θεσσαλονίκης «Κέδρινος Λόφος – Σέιχ Σου» στις 6 Ιουλίου [2].

1998: Ψηφίζεται ο ν. 2612/1998, με θετική ψήφο μόνο των (παρόντων) βουλευτών της τότε συμπολίτευσης (επί 256 ψηφισάντων: 44 απόντες, 136 υπέρ, 120 κατά, Πρακτικά Βουλής 6.5.1998) [3], με τον οποίο η δασοπυρόσβεση ανατίθεται κατ΄ αποκλειστικότητα στο Πυροσβεστικό Σώμα και παραμένει το αντικείμενο της πρόληψης στη Δασική Υπηρεσία …[4].

Ο κύβος ερρίφθη

Μάταια έσπευσαν να καταθέσουν στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής τις τεκμηριωμένες επιστημονικά θέσεις και απόψεις τους η Δασολογική και οι Δασοπονικές Σχολές, οι Φοιτητικές Ενώσεις των Σχολών αυτών, οι Δασικές Συνδικαλιστικές οργανώσεις. Ο κύβος ερρίφθη. Εξαφανίζεται το ομόφωνο Πόρισμα της Βουλής και διχοτομείται το αντικείμενο της Δασοπροστασίας.

Διατάσσεται η Δασική Υπηρεσία να παραδώσει στο Πυροσβεστικό Σώμα (εκτός από τα πυροσβεστικά οχήματα) επιβατικά αυτοκίνητα και σχεδόν όλο το σε καλή κατάσταση ραδιοτηλεφωνικό υλικό. Την ίδια χρονιά μετατάσσονται στο ΠΣ 1.200 Δασοφύλακες και Οδηγοί, χωρίς αντικατάσταση.

Αναπόφευκτη πλέον η αποδιοργάνωση της Δ.Υ. σε όλα τα οργανωτικά επίπεδα. Αν κάποιοι, συγκρίνοντας τα δασικά πράγματα του 19ου με αυτά του 21ου αιώνα, επαναπαύονται στο ότι «η ιστορία επαναλαμβάνεται» πρέπει να γνωρίζουν και τον αντίλογο ότι «όταν αυτή επαναληφθεί επαναλαμβάνεται ως φάρσα».

Επιλεγόμενα

Χρόνια τώρα οι υπάλληλοι της Δασικής Υπηρεσίας φωνάζουμε προς κάθε κατεύθυνση, αλλά σε «ώτα μη ακουόντων»: «Φοβόμαστε πως βρισκόμαστε στα πρόθυρα της κατάρρευσης του όλου συστήματος Διατήρησης – Προστασίας – Ανάπτυξης – Διαχείρισης και Βιώσιμης Αξιοποίησης των Ελληνικών δασών και δασικών εδαφών, που επιστημονικά, εμπειρικά και με ήρεμη διαδοχή κατόρθωσε σε δύσκολους καιρούς να οργανώσει και να διατηρήσει η Ελληνική Δασική Υπηρεσία, η οποία κέρδισε την εμπιστοσύνη του ορεινού κατοίκου, τον συμφιλίωσε με το δάσος και πέτυχε τα σημερινά αποτελέσματα. Περισσότερο παρά ποτέ επιβάλλεται, σήμερα, να αντιμετωπισθεί ενιαία η δασική υπόθεση στην Ελλάδα, ως δασικό πρόβλημα, που ζητάει τη λύση του».

Υπό κατάρρευση λοιπόν τελεί το σύστημα και αν δεν κατέρρευσε εντελώς ακόμη, αυτό οφείλεται στα ιστορικά θεμέλια της Δασικής Υπηρεσίας, αλλά και στην υπομονή και επιμονή των υπαλλήλων που της απέμειναν.

Όσοι, για όποιους λόγους, θεωρούν επιβεβλημένη την υποβάθμιση ή και κατάργηση (!) της Δασικής Υπηρεσίας, θα πρέπει να προτείνουν φορέα αντικατάστασης τεκμηριωμένο επιστημονικά, εμπειρικά και σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική. Η διατύπωση του άρθρου 24 του Συντάγματος: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός» δεν αφήνει περιθώρια για αναβολές και πειραματισμούς.

Η διδαχή και συνάμα προφητεία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού «οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί γιατί δεν θα έχουν αγάπη στα δένδρα» επαληθεύεται, σταδιακά, με το παγκόσμιο οικολογικό πρόβλημα.

Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να αντιληφθείς ότι χωρίς Δασική Υπηρεσία δεν μπορεί να υπάρξει Δασοπροστασία. Η απαξίωσή της στην Ελλάδα δεν είναι κάτι το καινούργιο, όπως φάνηκε από τα παραπάνω. Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του.

Τοπίο Χαλκιδικής – Νίκος Φωτάκης

---

[1] Το παρόν άρθρο, περίληψη ομιλίας του συγγραφέα σε φοιτητές της Δασολογικής Σχολής του ΑΠΘ, στις 21.5.2008, με θέμα: «Το χρονικό της αποδιοργάνωσης της Δασικής υπηρεσίας και οι επιπτώσεις στο Φυσικό Περιβάλλον», δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2008 και σε τοπικές εφημερίδες της Χαλκιδικής. Βλ. και ιστολόγιο: https://dasarxeio.com/2014/02/09/1140-2/

[2] Η πυρκαγιά του Σέιχ Σου ξέσπασε ημέρα Κυριακή ώρα 15:30. Αεροσκάφη δεν υπήρχαν. Έφθασαν στις 7:30 το απόγευμα η Δασική Υπηρεσία αιμορραγούσα (έτσι την είχαν καταντήσει), με σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό. Ημέρα Τρίτη 8.7.1997 πρωί, μετά 40 ώρες δεν έκαιγε πουθενά, ούτε κάπνιζε. Ζημίες: 16.000 στρ. καμένα, καμιά βλάβη σε κτίσμα, δεν κινδύνευσε ανθρώπινη ζωή. Αν τα γεγονότα του 2007 συνέβαιναν επί Δασικής Υπηρεσίας, θα υπήρχε τόπος να κρυφτούν αυτή και οι υπάλληλοί της;

[3] Δεν απασχόλησε κανέναν, ότι ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο ψηφίστηκε από 136 μόνο βουλευτές σε σύνολο 300 βουλευτών της Βουλής;

[4] Το δασικό οικοσύστημα, θεμέλιο και σπονδυλική στήλη του Φυσικού Περιβάλλοντος, καθώς αποτελεί ένα ενιαίο, πολυσύνθετο σύνολο με δική του ζωή και λειτουργία, απαιτεί ενιαία προστασία και διαχείριση. Η κατάτμηση κάθε δασικού αντικειμένου αποτελεί διάσπαση του ενιαίου αυτού συνόλου, με χείριστα αποτελέσματα για το ίδιο το οικοσύστημα.

Πηγή: Δασαρχείο