Κρατάει χρόνια αυτή η...

Η επιστολή που ακολουθεί αποτελεί γραπτή παρέμβαση της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος (ΚΠΑΜΡ) και της ανεξάρτητης πρωτοβουλίας πολιτών «Δασαμάρι S.O.S.» προς το Δημοτικό Συμβούλιο που συνεδριάζει σήμερα, μέσω τηλεδιάσκεψης, με θέμα την κατασκευή αντλιοστασίων αποχέτευσης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ). Είχε προηγηθεί αίτημα εκπροσώπου της ΚΠΑΜΡ να κάνει μια σύντομη παρέμβαση στην τηλεδιάσκεψη επί του θέματος. Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δεν επέτρεψε την παρέμβαση, με την γελοία δικαιολογία ότι «δεν υπάρχει εξουσιοδότηση από το Δημοτικό Συμβούλιο».

Ὦ Μῶρε!

Και πώς να δοθεί άραγε τέτοια εξουσιοδότηση, αφού ουδέποτε την ζήτησε; Στο χέρι του είναι λοιπόν, να την ζητήσει σήμερα κιόλας, με την έναρξη της τηλεδιάσκεψης, και να επιτραπεί η online παρέμβαση της ΚΠΑΜΡ. Κι ας τελειώνουμε με τα ...à la Μπουρνέζικα.

Όζουσα χαρακτηρίζαμε, πριν μερικά χρόνια, την διαβούλευση για το ΚΕΛ κι όπως φαίνεται κρατάει χρόνια αυτή η ...μπόχα!

---

Ραφήνα, 10/3/2022

Προς
1. Δήμαρχο Ραφήνας-Πικερμίου
2. Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Ραφήνας-Πικερμίου
3. Δημοτικούς Συμβούλους Ραφήνας-Πικερμίου

ΘΕΜΑ: Λήψη απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου 10/3/2022 επί αιτήσεως της εταιρείας ΕΥΔΑΠ ΑΕ για την παραχώρηση των απαραίτητων κοινόχρηστων δημοτικών-κοινοτικών χώρων, για την κατασκευή αντλιοστασίων αποχέτευσης ακαθάρτων

Κε Δήμαρχε,
Κε πρόεδρε του Δ.Σ.,
Κοι/ες Δημοτικοί Σύμβουλοι

Αναφορικά με το 1ο θέμα της ημερήσιας διάταξης του Δημοτικού Συμβουλίου περί «Λήψης απόφασης επί αιτήσεως της εταιρείας ΕΥΔΑΠ ΑΕ για την παραχώρηση των απαραίτητων κοινόχρηστων δημοτικών-κοινοτικών χώρων, για την κατασκευή αντλιοστασίων αποχέτευσης ακαθάρτων», σας επισημαίνουμε τα παρακάτω:

Οι τελικές και ακριβείς θέσεις όπου έχουν χωροθετηθεί τα αντλιοστάσια αποχέτευσης ακαθάρτων δεν έχουν δοθεί από το Δήμο μας στη δημοσιότητα στο ενδιαφερόμενο κοινό. Οι θέσεις των αντλιοστασίων είχαν δοθεί αρχικά στη δημοσιότητα κατά το στάδιο της διαβούλευσης, ωστόσο ορισμένα από τα αντλιοστάσια (πχ. ΑΡ1-Μαρίκες) καθ΄όσο γνωρίζουμε έχουν μετακινηθεί από την αρχική τους θέση, χωρίς οι κάτοικοι και πολίτες να έχουν ενημερωθεί ως προς τις οριστικές ακριβείς θέσεις και τα τελικά σχέδια κατασκευής, ώστε να έχουν τη δυνατότητα υποβολής τυχόν αντιρρήσεων/ενστάσεων. Το συγκεριμένο θέμα, καθόσον είναι πολύ σημαντικό για τις κατά τόπους περιοχές του Δήμου μας και δεδομένου ότι η ομαλή πορεία κατασκευής των έργων αποχέτευσης εξαρτάται άμεσα από τη συναίνεση των τοπικών κοινωνιών, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μας να έχει αποτελέσει θέμα συζήτησης της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης(ΔΕΔ). Ούτε αυτό όμως έγινε, καθώς η ΔΕΔ έχει συγκληθεί δια περιφοράς μόνο δύο φορές από το 2019 μέχρι σήμερα.

Ορισμένα από τα αντλιοστάσια, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες που έχουμε, έχουν χωροθετηθεί εντός προστατευόμενων υγροτόπων και μη οριοθετημένων ρεμάτων, κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας και συγκεκριμένα:

α/ του ν.4277/2014 (Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας)
β/ του αρ. 54 του νόμου 4559/2018, που αποτελεί το πρώτο στάδιο της διαδικασίας οριοθέτησης υγροτόπων σύμφωνα με το ν.3937/2003 για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Το εν λόγω άρθρο 54, όπως και ο ν.4277/2014 απαγορεύει «τη δόμηση, την επιχωμάτωση, την άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητα που υποβαθμίζει την οικολογική κατάσταση των υγροτόπων μέχρι την οριοθέτησή τους βάσει του ν.3937/2011»
γ/ της 1ης αναθεώρησης των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροή Ποταμών Αττικής (EL06) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά
δ/ του παρ. Ι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/42/ΕΟΚ για την προστασία των οικοτόπων και της βιοποικιλότητας.

Από τη μέχρι σήμερα πληροφόρησή μας, τέτοια αντλιοστάσια στο όριο του Δήμου μας είναι:

1. Αντλιοστάσιο ΑΡ1 (Νηρέας-Μαρίκες)

Όπως έχουμε ήδη ενημερώσει το Δήμο με την επιστολή τριών φορέων (Αρ.Πρωτ. Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου 1010/20-1-2022) μετά την έναρξη των εργασιών αποψίλωσης του γηπέδου στο οποίο πρόκειται να κατασκευαστεί το αντλιοστάσιο:

Η περιοχή που αποψιλώθηκε (150τ.μ.) αλλά και η συνολική έκταση του γηπέδου που πρόκειται βάσει των σχεδίων να αποψιλωθεί και να εκσκαφτεί (460τ.μ.):

α) είναι ενταγμένη στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής (EL 06) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά, ως περιοχή που προορίζεται για προστασία οικοτόπων και ειδών (ΦΕΚ 4672/Β/2017). Η περιοχή μάλιστα μετά την ένταξή της στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών, μετατράπηκε από υγρότοπο Β’ Προτεραιότητας σε υγρότοπο Α’ Προτεραιότητας (ν.4277/2014).

β) περιλαμβάνει 3 τύπους οικοτόπων κοινοτικής σημασίας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (από τους 5 που συνολικά απαντώνται στην ευρύτερη περιοχή των Μαρικών) για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της βιοποικιλότητας και συγκεκριμένα τους τύπους οικοτόπων με κωδικούς NATURA 2190, 2250, 2260 του Παραρτήματος Ι.

Οι παραπάνω τύποι οιικοτόπων έχουν καταγραφεί και πιστοποιηθεί σε Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ, 2006), η δε παρουσία και διατήρηση των οικοτόπων αυτών επιβεβαιώνονται και σε έκθεση επιστημονικής τεκμηρίωσης οριοθέτησης των υγροτόπων της Αττικής που διενεργήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ, 2021) που αποτελεί τον επίσημο φορέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τη μελέτη των υγροτόπων και την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά. Η προαναφερόμενη έκθεση του ΕΚΒΥ αποτελεί το πρώτο στάδιο της διαδικασίας οριοθέτησης των υγροτόπων που επιβάλλει ο ν.3937/2011 κατ’ έφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και περιέχει την πρόταση βάσει της οποίας θα προχωρήσει η οριοθέτηση του υγροτόπου.

Όπως φαίνεται με κόκκινο κύκλο στο χάρτη οριοθέτησης παρακάτω, το αντλιοστάσιο προγραμματίζεται να εγκατασταθεί στον πυρήνα της προστατευόμενης ζώνης, επιφέροντας τον κατακερματισμό του οικοσυστήματος. Λαμβάνοντας υπόψη δε, ότι προβλέπεται και διάνοιξη μόνιμου δρόμου πρόσβασης από την οδό Ναυσικάς (σημειώνεται με κόκκινη γραμμή στο παρακάτω χάρτη), η παρέμβαση θα ακυρώσει ένα σημαντικό τμήμα της προστατευόμενης ζώνης.

2. Αντλιοστάσιο ΑΡ2 (Πρωτέας-πάρκο "Καραμανλή")

Το αντλιοστάσιο προγραμματίζεται να κατασκευαστεί εντός του οριοθετημένου υγρότοπου Α’ προτεραιότηταςτης εκβολής (ν.4277/2014) και
α) είναι ενταγμένος στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής (EL 06) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά, ως περιοχή που προορίζεται για προστασία οικοτόπων και ειδών (ΦΕΚ 4672/Β/2017)
β) βρίσκεται στο δεύτερο στάδιο οριοθέτησης που είναι ο προσδιορισμός των εξωτερικών ορίων του υγροτόπου, με την ένταξή του στο αρ.54 του ν.4559/2018.

Δεδομένου μάλιστα ότι το αντλιοστάσιο έχει χωροθετηθεί σε αρκετά κεντρικό σημείο του υγροτόπου όπου προβλέπεται και δρόμος πρόσβασης οχημάτων προς αυτό, η συγκεκριμένη κατασκευή θα καταστρέψει σημαντικό τμήμα του υγροτόπου, όπως διακρίνεται στον χάρτη οριοθέτησης του ν.4559/2018.

3. Αντλιοστάσια ΝΑΑ.1 (Ροδόπης & Αιγαίου Πελάγους) και ΝΑΑ.2 (Πολυγύρου & Αιγαίου Πελάγους)

Σύμφωνα με το Τεύχος Αντλιοστασίων της ΜΠΕ του έργου [Παράρτημα IV, σελ. 45-50], οι θέσεις αυτών των δύο αντλιοστασίων της Διώνης βρίσκονται εντός της κοίτης ρεμάτων. Το μεν ΝΑΑ.1 τοποθετείται στην κοίτη ρέματος (πρόκειται μάλλον για το ρ. Παλαιού Μύλου) σε μη οριοθετημένο τμήμα του. Το δε ΝΑΑ.2 τοποθετείται στην κοίτη του ρέματος Μπάκα, επίσης σε μη οριοθετημένο τμήμα του. Και τα δύο ρέματα συμβάλλουν νοτιότερα με το ρέμα Βαλανάρη. Μάλιστα λίγα μέτρα νοτιότερα των θέσεων των αντλιοστασίων (380 μ. από το ΝΑΑ.1 και 130 μ. από το ΝΑΑ.2) έχουν κατασκευαστεί αντιπλημμυρικά φράγματα. Ως εκ της συμβολής τους με το ρ. Βαλανάρη, και τα δύο ρέματα χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, αφού ανήκουν στην υδρολογική λεκάνη των ομοίως χαρακτηρισμένων ρεμάτων Βαλανάρη και Μεγάλου Ρέματος^[1], βάσει της Υπουργικής Απόφασης 9173/1642/3-3-1993. Συνεπώς και το ρ. Μπάκα και το ρ. Παλαιού Μύλου υπόκεινται σε περιορισμούς δόμησης σε ζώνη πλάτους 50 μ. εκατέρωθεν των οριογραμμών, τους οποίους θέτει το Προεδρικό Διάταγμα χρήσεων γης της περιοχής Μεσογείων [ΦΕΚ 199/Δ/2003]. Τα δύο αντλιοστάσια ΝΑΑ.1 και ΝΑΑ.2 βρίσκονται εμφανώς εντός αυτής της ζώνης προστασίας. Να σημειωθεί ότι τα ρέματα Μπάκα και Παλαιού Μύλου στο τμήμα τους που διέρχεται εντός του οικισμού της Διώνης είναι ήδη καταπατημένα από τους σχεδιασμούς και τις χαράξεις του Αυτόνομου Οικοδομικού Οργανισμού Αξιωματικών, αφού οι οδοί Ροδόπης και Πολυγύρου διέρχονται μέσα από την κοίτη των ρεμάτων Παλαιού Μύλου και Μπάκα, αντίστοιχα. Κατόπιν τούτου επιβάλλεται η άμεση αναθεώρηση του σχεδίου πόλης ώστε να αποκατασταθεί η κοίτη των δύο ρεμάτων και η μετακίνηση των δύο αντλιοστασίων εκτός κοίτης ρεμάτων.

Η προβληματική θέση των δύο αντλιοστασίων είχε αναφερθεί από την ανεξάρτητη πρωτοβουλία πολιτών «Δασαμάρι S.O.S.» στη συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης της 20ης Απριλίου 2017, αλλά παραλείφθηκε επιδεικτικά στην μετέπειτα γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου λόγω της προσχηματικής διαβούλευσης που είχε γίνει.

Τέλος να σημειωθεί ότι η κατασκευή του έργου έχει ξεκινήσει, τη στιγμή που εκκρεμούν προσφυγές τόσο κατά της οριοθέτησης του Μεγάλου Ρέματος όσο και κατά της αδειοδότησης του ΚΕΛ που ενδέχεται να επηρεάσουν την κατασκευή του έργου και να δημιουργήσουν επιπλέον ασυμβατότητες με την χωροταξική νομοθεσία.

Δεδομένου ότι τα παραπάνω αντλιοστάσια έχουν χωροθετηθεί χωρίς να λάβουν υπόψη την περιβαλλοντική νομοθεσία που αναφέρθηκε παραπάνω, ζητάμε από το Δήμο και το Δημοτικό Συμβούλιο να ζητήσουν από την ΕΥΔΑΠ:

• την αναθεώρηση της μελέτης ως προς τα αντλιοστάσια ΑΡ1 (Μαρίκες) και ΑΡ2 (πάρκο "Καραμανλή"), έτσι ώστε να εγκατασταθούν εκτός προστατευόμενων ζωνών
• την αναθεώρηση της μελέτης ως προς τα αντλιοστάσια ΝΑΑ.1 (Ροδόπης & Αιγαίου Πελάγους) και ΝΑΑ.2 (Πολυγύρου & Αιγαίου Πελάγους) ώστε να εγκατασταθούν τουλάχιστον 50μ από τις οριογραμμές των μη οριοθετημένων ρεμάτων, αφού σε περίπτωση εγκατάστασης των αντλιοστασίων στις επιλεγμένες θέσεις, δημιουργούνται νέα τετελεσμένα ως προς τη μελλοντική οριοθέτηση των παραπάνω ρεμάτων
• την έναρξη διαδικασίας τροποποίησης του σχεδίου πόλης στις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΕ.

Ελπίζουμε ο Δήμος και το Δημοτικό Συμβούλιο να αναλάβουν την πρωτοβουλία επανόρθωσης των παραβλέψεων/λαθών της μελέτης έτσι ώστε να τηρηθεί η Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία. Διαφορετικά το έργο αποχέτευσης κινδυνεύει να μετατραπεί από έργο που θα συμβάλλει κατά τους ισχυρισμούς της μελέτης στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής μας, σε έργο που θα την υποβαθμίσει περιβαλλοντικά, αφήνοντας επιπλέον τη χώρα εκτεθειμένη για μη τήρηση των δεσμεύσεών της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

• Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας
• ανεξάρτητη πρωτοβουλία πολιτών «Δασαμάρι S.O.S.»

---

[1] Το Υπουργείο Περιβάλλοντος προσδιορίζει ακριβώς τις προστατευόμενες περιοχές και την ισχύ του χαρακτηρισμού Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος με τη αποφάση α.π. 15651/21-3-2014 της Δ/σης Ειδικών Έργων Αναβάθμισης Περιοχών (Τμ. Γ') και την απόφαση α.π. 22321/22-5-2015 της Δ/σης Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων (Τμ. Β') όπου αναφέρεται ρητά ότι «Ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος χαρακτηρίζονται ολόκληρες οι υδρολογικές λεκάνες των υδατορευμάτων που ενδεικτικά μόνο οι κύριες πεδινές κοίτες εμφανίζονται με ράστερ στα υπόβαθρα» της Υ.Α. 9173/1642/3-3-1993 [ΦΕΚ 281/Δ/1993].