Η διοίκηση Μπουρνού θεσμοθετεί την υποβάθμιση του Βαλανάρη

Συνεδρίασε την Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου το Δημοτικό Συμβούλιο Ραφήνας με θέμα την έγκριση ανάρτησης της οριστικής Πολεοδομικής Μελέτης του οικισμού Πικερμίου. Στη συνεδρίαση είχε προσκληθεί η πολεοδόμος μηχανικός της μελετητικής εταιρείας ΑΞΩΝ ΜΕΛΕΤΑΙ Α.Τ.Ε. για να παρουσιάσει τη μελέτη και να απαντήσει στις ερωτήσεις των δημοτικών συμβούλων και των δημοτών. Η συνεδρίαση διάρκεσε 6 ώρες και τελικά η μελέτη υπερψηφίστηκε από τη δηλωμένη πλειοψηφία των συμπολιτευόμενων συμβούλων.

Να σημειώσουμε ότι επρόκειτο για την πρώτη, μετά από τρία χρόνια, δια ζώσης συνεδρίαση του Δ.Σ., αφού με το πρόσχημα της πανδημίας οι συνεδριάσεις διεξάγονταν χωρίς την παρουσία δημοτών μέχρι πρόσφατα, με επιλογή της διοίκησης Μπουρνού. Καθ' όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης το κλίμα στην αίθουσα του Δ.Σ. ήταν τεταμένο, με εξάρσεις που φανέρωναν για άλλη μια φορά το χαμηλό επίπεδο των διοικούντων και των συμπολιτευόμενων καθώς και την αδυναμία τους να διεξάγουν μια πολιτισμένη και δημοκρατική διαβούλευση. Η αιτία, όπως και πριν τρία χρόνια, η ίδια:

• Ενας δήμαρχος ο οποίος έπαιζε ταυτόχρονα τον ρόλο του προεδρεύοντα της συνεδρίασης —παρόντος του προέδρου— και τον ρόλο του ερασιτέχνη μελετητή που πεταγόταν ακατάπαυστα και απαντούσε στις ερωτήσεις για την μελέτη αντί της επαγγελματία μελετήτριας η οποία παρακολουθούσε αμήχανη.
• Κι ένας πρόεδρος ο οποίος έχει αποδείξει πλέον την εκούσια ικανότητά του να μην προεδρεύει, παραβιάζοντας το άρθρο 71 §2 του νόμου 4555/2018 που ρυθμίζει τη λειτουργία του Δ.Σ.

Δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε περισσότερο τη θλιβερή διαδικασία του Δ.Σ., που περιγράφεται με λεπτομέρειες στο εκτενές ρεπορτάζ της Attica Voice [10/2/2023 και 12/2/2023].

Αναφέρουμε, παρεμπιπτόντως, ότι ένα από τα ζητήματα που ήγειραν έντονες αντιδράσεις κατά τη συνεδρίαση ήταν η εξαίρεση της φαρμακοβιομηχανίας ELPEN από την εντός σχεδίου περιοχή. Με δύο σοβαρές συνέπειες: (1) η ELPEN να εξαιρεθεί της εισφοράς σε γη όπως υποχρεούνται οι άλλες εντός σχεδίου ιδιοκτησίες, (2) η ELPEN, που πρόκειται να χαρακτηριστεί ΒΙ.ΠΕ. (Βιομηχανική Περιοχή), να επιβαρύνει τον οικισμό του Πικερμίου μαζί με τις ήδη γειτνιάζουσες ΒΙ.ΠΕ. (ΚΕΛ, ΣΜΑ, ΜΕΒΑ, νέος ΧΑΔΑ).

Εδώ, όμως, μας ενδιαφέρει να καταδείξουμε τρία σημαντικά και κραυγαλέα λάθη της Πολεοδομικής Μελέτης, που αν παραμείνουν, τροποποιούν τα θεσμοθετημένα χαρακτηριστικά του οικοσυστήματος του ποταμού Βαλανάρη και επομένως θα επιφέρουν καταστροφικά αποτελέσματα καθ' όλον τον άξονα του ποταμού.

Το βόρειο-ανατολικό τμήμα της περιοχής της μελέτης διατρέχει ο ποταμός Βαλανάρης. Πρόκειται για το τμήμα του Βαλανάρη που διέρχεται πίσω από τις βιομηχανίες ELBISCO και ELPEN. Το τμήμα αυτό δεν είναι οριοθετημένο. Η Πολεοδομική Μελέτη «λόγω έλλειψης εγκεκριμένης μελέτης οριοθέτησης του ρέματος» στηρίζεται σε μια μη εγκριθείσα υδραυλική μελέτη του Μαϊου 2010 στην οποία προτείνονται γραμμές πλημμύρας του ρέματος και κατ' επέκταση οι οριογραμμές του. Ομοια αναφορά γίνεται και σε έγγραφο της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Ραφήνας [αρ. πρωτ. 27/9-1-2023] που αναφέρει ότι οι γραμμές πλημμύρας «προέκυψαν από την μη εγκριθείσα υδραυλική μελέτη του έτους 2010». Ανατρέχοντας δε στο Υπόμνημα του Σχεδίου Πολεοδομικής Οργάνωσης (Π.1) της μελέτης ανακαλύπτουμε ότι οι μη εγκεκριμένες γραμμές πλημμύρας προέκυψαν από υδραυλική μελέτη οριοθέτησης του ρέματος ...Δασαμάρι!!!

Απόσπασμα του Υπομνήματος του Σχεδίου Π.1

Τραγέλαφος! Το ρέμα Δασαμάρι βρίσκεται πολύ βορειότερα του οικισμού Πικερμίου, στα δυτικά του οικισμού της Διώνης. Η προχειρότητα της μελέτης γίνεται προφανέστερη. Πολεοδομείται μια περιοχή με βάση αυθαίρετες γραμμές πλημμύρας και οριογραμμές. Επικίνδυνο για την πολεοδομούμενη περιοχή του Πικερμίου, καταστροφικό για τον ποταμό Βαλανάρη.

Ο καθορισμός γραμμών πλημμύρας συνεπάγεται περιορισμούς δόμησης εκατέρωθεν αυτών των γραμμών. Στην Πολεοδομική Μελέτη αναφέρεται ότι ορίζεται «η απόσταση των 10 μέτρων απαγόρευσης δόμησης από τις γραμμές πλημμύρας, σύμφωνα με την παρ. 4, αρθ. 9 του Ν. 4258/2014», δηλ. σύμφωνα με τον νόμο για τη διαδικασία οριοθέτησης υδατορεμάτων εν γένει. Ομως η ίδια μελέτη αναγνωρίζει ότι το ρέμα Βαλανάρη «έχει χαρακτηριστεί ως ιδιαίτερου φυσικού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (ΦΕΚ 281 Δ'/1993)». Επομένως ισχύει ο ειδικότερος περιορισμός του Προεδρικού Διατάγματος καθορισμού χρήσεων γης για ρέματα ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, που απαγορεύει τη δόμηση σε πλάτος 50 μέτρων εκατέρωθεν των οριογραμμών [ΦΕΚ 199/Δ'/2003, άρθρο 3§12]. Αγνοια των μελετητών ή εντολή του «εργοδότη» Δήμου Ραφήνας;

Επιπλέον, στη μελέτη ο Βαλανάρης εσφαλμένα ορίζεται «σύμφωνα με την παρ. 3 του αρθρ. 20 του Παραρτήματος ΙΧ του Ρ.Σ.Α. [...] ως Υδατόρεμα Γ' προτεραιότητας». Με μια προσεκτικότερη ανάγνωση του Νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας-Αττικής διαπιστώνουμε ότι τα κύρια υδατορέματα Α' προτεραιότητας ονοματίζονται και σε αυτά συγκαταλέγονται οι «κύριοι κλάδοι του ρέματος Ραφήνας» [Ρ.Σ.Α., ν.4277/2014, άρθρο 20§4]. Επομένως, ο ποταμός Βαλανάρης, που αποτελεί τον κύριο κλάδο του ρέματος Ραφήνας, είναι Υδατόρεμα Α' προτεραιότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το καθεστώς προστασίας του ποταμού. Επαναλαμβάνουμε την ερώτηση: άγνοια των μελετητών ή εντολή του «εργοδότη» δήμαρχου Ραφήνας;

Η παθητική, αμήχανη και σιωπηρή στάση της πολεοδόμου μηχανικού απέναντι στην επιθετική εξουσιαστική στάση του εντολέα δημάρχου που απαντούσε αντ' αυτής στα ερωτήματα των δημοτικών συμβούλων και των δημοτών, παίζοντας έναν γελοίο ρόλο ερασιτέχνη μελετητή, δείχνει κάτω από ποιους όρους και με ποιες σκοπιμότητες συντάχθηκε η εν λόγω Πολεοδομική Μελέτη.

Κρίνοντας από τα συνολικότερα αρνητικά σημεία της μελέτης, που αναφέρθηκαν και παραπάνω, θεωρούμε ότι σε ένα επόμενο στάδιο η μελέτη θα καταπέσει και για τούτο θα φροντίσουμε αρκούντως.

Υγ. Σε αυτούς που υπερψήφισαν τη μελέτη συγκαταλέγεται και ο επιχειρηματίας Θανάσης Αδαμόπουλος που έχει επιχειρήσεις και ιδιοκτησίες στην πολεοδομούμενη περιοχή. Για λόγους ηθικής τάξης θεωρούμε ότι θα όφειλε να απέχει της ψηφοφορίας. Αλλά πού;