Δελτίο τύπου για τα φωτοβολταϊκά στο Πεντελικό

Συντονιστική επιτροπή κατά των φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Μπροστά στον κίνδυνο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό, που δημιουργεί το σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης, η συντονιστική επιτροπή με άμεση παρέμβασή της ενημερώνει τα κόμματα και τους Υπουργούς Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος Ε. Λιβιεράτο και ζητά αλλαγές στο σχέδιο νόμου και συνάντηση για το θέμα.

Επιστολή για το ζήτημα που προκύπτει, όσον αφορά τη διαφαινόμενη δυνατότητα ανάπτυξης φωτοβολταϊκών από την Εκκλησία στην Πεντέλη, με βάση τον νέο Αναπτυξιακό Νομοσχέδιο, απέστειλε η Συντονιστική Επιτροπή κατά των φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό στα κόμματα και στους Υπουργούς Ανάπτυξης κ. Κωστή Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος Ευάγγελο Λιβιεράτο, όπου εκφράζει τις αντιρρήσεις της πάνω στο συγκεκριμένο θέμα και ζητά την απόσυρση των επίμαχων διατάξεων από το νέο Νομοσχέδιο.

Ανακοινώνεται από την Επιτροπή ότι επίκεινται συναντήσεις με το Υπουργείο Ανάπτυξης, αλλά και με τα πολιτικά κόμματα, ώστε να αλλάξουν οι διατάξεις του Νομοσχεδίου.

Η επιστολή έχει ως ακολούθως:

Πεντέλη 25 Φεβρουαρίου 2013

Προς:
Υπουργό Ανάπτυξης και Υποδομών κ. Χατζηδάκη Κωστή
Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Λιβιεράτο
Κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους της Νέας Δημοκρατίας, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜΑΡ των Ανεξάρτητων Ελλήνων και του ΚΚΕ
Κοινοποίηση: ΚΕΔΕ, ΠΕΔΑ, ΣΠΑΠ, Δήμοι μέλη του ΣΠΑΠ

Θέμα: Σχέδιο Νόμου Υπουργείου Ανάπτυξης που δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στο Πεντελικό.

Αξιότιμοι κύριοι
Στο σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης που κατατέθηκε στη Βουλή υπάρχουν δύο σημεία τα οποία κατά τη δική μας εκτίμηση ανοίγουν το δρόμο για τη δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου στο Πεντελικό, εξέλιξη που το Μάρτιο το 2012 η συντονιστική επιτροπή μας, μαζί με την τοπική κοινωνία κατάφερε να αποτρέψει.
Πιο συγκεκριμένα αναφερόμαστε:
α) Στο ότι δεν υπάρχει σαφής και ρητή πρόβλεψη ότι οι προωθούμενες επενδύσεις δεν μπορούν να υλοποιηθούν εντός προστατευόμενων περιβαλλοντικά περιοχών, όπως π.χ. το Πεντελικό Βουνό που προστατεύεται από Π.Δ. προστασίας (ΦΕΚ 755)
β) Στο γεγονός ότι αναγνωρίζεται έμμεσα η "ιδιοκτησία" της Εκκλησίας της Ελλάδος και των Ιερών Μονών σε εκτάσεις που δεν έχουν, τις διακατέχουν, ενώ με τις διατάξεις του Ν.1811/88, έπρεπε ήδη να είχαν αποδόσει στο δημόσιο.

Η προώθηση του σχεδίου Νόμου ως έχει δεν μπορεί να γίνει από εμάς και τις τοπικές κοινωνίες γύρω από το Πεντελικό, αποδεκτή.
Με τροποποίηση των διατάξεων του προωθούμενου νομοσχεδίου θα πρέπει να διευκρινίζονται τα εξής :

Η διαχείριση των παρόχθιων δασών εργαλείο βελτίωσης της βιοποικιλότητας του παρόχθιου οικοσυστήματος

Σημαντικό "εργαλείο" για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας του παρόχθιου οικοσυστήματος είναι η διαχείριση των παρόχθιων δασών, όπως αναφέρει σε σχετική μελέτη του ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Λάρισας Γεώργιος Ευθυμίου.

Ρέμα Βαλανάρη
(φωτογρ. Δασαμάρι S.O.S.)

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Ευθυμίου, με τη συρρίκνωση των δασικών εκτάσεων, λόγω έντονων ανθρώπινων δραστηριοτήτων (υλοτομιών, πυρκαγιών, εκχερσώσεων, υποβάθμισης, αλλαγής χρήσεων γης), μειώνεται δραστικά η ποικιλία της ζωής. Μια σημαντική οικολογικά κατηγορία δασικών εκτάσεων είναι η παρόχθια δασική βλάστηση, η φυσική βλάστηση που η ύπαρξη και η ζωτικότητά της εξαρτάται από την άμεση ή έμμεση επίδραση του νερού, επιφανειακού ή υπόγειου. Είναι οικοσυστήματα με μεγάλη δυναμική τα οποία αποτελούν σημαντική κατηγορία δασικών οικοσυστημάτων καθότι στηρίζει πλούσια βιοποικιλότητα, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ευθυμίου και προσθέτει πως ο μεγάλος αριθμός των παρόχθιων ξυλωδών δασοπονικών ειδών (δέντρων και θάμνων) σχηματίζουν παρόχθιες συστάδες με πλούσια και πυκνή κατακόρυφη δομή. Εμφανίζουν ποικιλία και μείξη ειδών και στους τρεις ορόφους (υπώροφο, μεσώροφο, ανώροφο). "Εκείνο που έχει ιδιαίτερο οικολογικό και επιστημονικό ενδιαφέρον για τα μεσογειακά παρόχθια δάση (δάση γαλαρίας) είναι η ύπαρξη σε αυτά μεγάλης ποικιλίας αναρριχώμενων ειδών με σημαντική οικολογική και εμπορική αξία (π.χ. λυκίσκος). Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των παραπάνω αποτελεί το φυσικό παραποτάμιο δάσος του Νέστου (Ευθυμίου, 2000), στο οποίο έχουν καταγραφεί περισσότερα από 15 διαφορετικά είδη αναρριχώμενων ειδών. Η ύπαρξή τους δίνει την αίσθηση της 'ζούγκλας' λόγω της μη εύκολης προσπελασιμότητας, δημιουργώντας κατά θέσεις, απαράμιλλου κάλους τοπία με φυσικές πράσινες 'κουρτίνες'. Παράλληλα, η παρόχθια δασική βλάστηση που απαντάται κατά μήκος μικρών και μεγάλων ποταμών, χειμάρρων ακόμη και στα αρδευτικά και στραγγιστικά κανάλια, παρέχει θέσεις για φωλεοποίηση, τροφή και απόκρυψη ειδών της πανίδας, βελτιώνοντας τη βιοποικιλότητα των ειδών" επισημαίνει ο επίκουρος καθηγητής στο ΤΕΙ Λάρισας.

Κίνδυνοι

Όπως επισημαίνει ο κ. Ευθυμίου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι κίνδυνοι που απειλούν την ύπαρξη και δυναμική λειτουργία των παρόχθιων οικοσυστημάτων ταυτίζονται με αυτούς που υποβαθμίζουν τη βιοποικιλότητά τους. Οι σημαντικότερες απειλές που έχουν καταγραφεί και οι οποίες απειλούν την ύπαρξη και τη βιοποικιλότητα των παρόχθιων δασικών οικοσυστημάτων είναι η υλοτομία – αφανισμός της παρόχθιας βλάστησης, για επέκταση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, συχνά μέχρι την κοίτη του ποταμού, χειμάρρου ή ρέματος, με την όποια υποβάθμιση συνεπάγεται αυτό, για τη βιοποικιλότητα αλλά και τη σταθερότητα των όχθεων.

"Ίσως, ο σημαντικότερος κίνδυνος σήμερα για τις παρόχθιες νησίδες πρασίνου στην ελληνική ύπαιθρο είναι η καύση της παρόχθιας βλάστησης. Συνήθως, η συνήθεια αυτή αποτελεί εσκεμμένη ενέργεια για την κακώς νοούμενη 'διαχείριση' της κακώς νοούμενης ανεπιθύμητης βλάστησης στα όρια του αγροτεμαχίου ή τις ανισοσταθμίες μεταξύ γεωργικών γαιών. Άλλοτε πάλι, η καύση της παρόχθιας βλάστησης αποτελεί τυχαίο γεγονός που οφείλεται στην καύση της γειτονικής στο ρέμα καλαμιάς χωρίς μέτρα προφύλαξης, με συνέπεια την επέκταση της φωτιάς" σημειώνει ο ερευνητής.

Επίσης, ο πιο σημαντικός κίνδυνος, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η έλλειψη διαχείρισης της παρόχθιας βλάστησης, γεγονός που συνεπάγεται την εγκατάλειψη αυτών των οικοσυστημάτων στην "τύχη τους" και στις συνέπειες των από αμέλεια ή πρόθεση ενεργειών των ανθρώπων της υπαίθρου.

Η επιχωμάτωση της όχθης, συχνά και τμήματος της κοίτης σε πολλά μικρότερα ή μεγαλύτερα ρέματα, για τη δημιουργία κατασκευών, συχνά χαρακτηριζόμενων ως έργα διευθέτησης κοίτης, ελαχιστοποιούν και συνήθως εξαφανίζουν την παρόχθια βλάστηση. Το "καθάρισμα" της κοίτης των στραγγιστικών ή αρδευτικών καναλιών σημαίνει την αποψίλωση της όποιας παρόχθιας βλάστησης έχει αναπτυχθεί στην κοίτη και τα πρανή της όχθης τους. Η διατήρηση, όμως, της παρόχθιας δασικής βλάστησης στα πρανή της όχθης, εξασφαλίζει σταθερότητα σε αυτά, φιλτράρει το νερό, βελτιώνει την ποιότητα του νερού με την συγκράτηση των φορτίων του, αυξάνει τη βιοποικιλότητα, εξασφαλίζει ενδιαιτήματα για την άγρια ζωή και βελτιώνει αισθητικά το τοπίο, παρέχοντας ευκαιρίες για πεζοπορία, ποδηλασία και άλλες δράσεις αναψυχής στα μικρά και μεγάλα ποτάμια ή ρέματα που διασχίζουν αστικές ή περιαστικές περιοχές.

Ανταλλαγή δασικών με οικοδομήσιμες εκτάσεις

ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΑΦΟΡΑ ΜΟΝΟ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥΣ

Του ΑΡΓΥΡΗ ΔΕΜΕΡΤΖΗ

Σχέδιο ανταλλαγής εκτάσεων των οικοδομικών συνεταιρισμών, που κατέχουν δασικές εκτάσεις προ του Συντάγματος του 1975, του οποίου η εφαρμογή «πάγωσε» κάθε οικοδομική τους δραστηριότητα, με εκτάσεις δημόσιας γης ίσης αξίας οι οποίες θα μπορούν να πολεοδομηθούν, ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Το θέμα των οικοδομικών συνεταιρισμών, που έχει απασχολήσει σχεδόν όλες τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις, ενώ παραμένει σε εκκρεμότητα επί σχεδόν 40 χρόνια, βγαίνει ξανά από το ράφι. Υπό την πίεση νέων δικαστικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που καταδικάζουν το ελληνικό Δημόσιο για παραβίαση του δικαιώματος της περιουσίας, επιδικάζοντας υψηλές αποζημιώσεις υπέρ των συνεταιριστών, η κυβέρνηση παίρνει νέες πρωτοβουλίες, επιχειρώντας να δώσει λύση σε περισσότερους από 200.000 ιδιοκτήτες, μέλη των συνεταιρισμών, που διεκδικούν πάνω από 250.000 στρέμματα γης σε όλη την Ελλάδα.

Σε τρεις μήνες

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε», ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ, Στ. Καλαφάτης, έχει θέσει χρονοδιάγραμμα τριμήνου, για να ετοιμαστεί η νέα πολεοδομική λύση για τους συνεταιρισμούς, σε ομάδα νομικών και ειδικών συνεργατών του που χειρίζεται το θέμα. Ετοιμάζεται, σύμφωνα με τις επιταγές των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, να δημιουργηθεί ανά περιφέρεια της χώρας μία «Τράπεζα γης», με εκτάσεις του Δημοσίου, οι οποίες αφενός μεν θα έχουν ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς, χωρίς αμφισβητήσεις τρίτων, αφετέρου θα καλύπτονται από τις προβλέψεις του περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασμού, ότι μπορούν να αξιοποιηθούν για οικιστικούς σκοπούς. Αυτές οι εκτάσεις θα προσφερθούν στους ιδιωτικούς συνεταιρισμούς για ανταλλαγή των δασικών τους εκτάσεων.

Το μέτρο θα αφορά μόνον συνεταιρισμούς οι οποίοι είναι ενεργοί και έχουν στην ιδιοκτησία τους δασικές εκτάσεις οι οποίες αποδεδειγμένα αγοράστηκαν προ του 1975 και η υλοποίηση της ένταξής τους στο σχέδιο πόλης ξεκίνησε προ του 1979.

Οι εξαιρέσεις

Η νέα ρύθμιση αναμένεται να εξαιρεί συνεταιρισμούς διακατεχόμενων εκτάσεων, που βρίσκονται σε αντιπαραθέσεις με το Δημόσιο για καταπατήσεις, παραχωρητήρια ρυτινοσυλλογής κ.λπ. Παράλληλα, θα προωθηθούν αλλαγές και στον τρόπο πολεοδόμησης των εκτάσεων, ώστε οι εντάξεις σε σχέδιο να προωθούνται και να ολοκληρώνονται εντός διετίας. Πηγές του ΥΠΕΚΑ αναφέρουν ότι αποκλείεται προκαταβολικά, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, η προβλεπόμενη από τη νομοθεσία (ν. 998/1979) απαλλοτρίωση των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν.

Γενική απογραφή

Στο μεταξύ το υπουργείο Περιβάλλοντος προχώρησε σε γενική απογραφή των οικοδομικών συνεταιρισμών. Η αξιολόγηση των στοιχείων και προβλημάτων των συνολικά 522 οικοδομικών συνεταιρισμών που καταγράφηκαν βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Μεταξύ των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συνεταιρισμοί είναι ο δασικός χαρακτήρας των εκτάσεών τους, ενώ σε μικρότερα ποσοστά οι εκτάσεις τους δεν εμπίπτουν σε περιοχές ειδικά ρυθμιζόμενης πολεοδόμησης (ΠΕΡΠΟ), που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να εξασφαλίσουν οικιστική καταλληλότητα.

Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος, με επίσημο έγγραφο που έστειλε προ δύο εβδομάδων προς τους 522 συνεταιρισμούς, ορίζει προθεσμία 10 μηνών, έως τις 25 Νοεμβρίου του 2013, να εναρμονίσουν τα καταστατικά τους σύμφωνα με τη νομοθεσία (ν.1667/86 και ν. 4030/2011). Δηλαδή, να προχωρήσουν μόνοι τους σε μεγάλο ξεκαθάρισμα, τηρώντας τις προϋποθέσεις οικονομικής διαχείρισης, ισολογισμών-απολογισμών και ενεργών μελών. Στις νέες ρυθμίσεις που θα δώσουν πολεοδομικές λύσεις θα υπαχθούν μόνον οι ενεργοί συνεταιρισμοί με καθαρό καθεστώς λειτουργίας.

► ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Το δασικό πρόβλημα ανέδειξε η απογραφή

Ο δασικός χαρακτήρας των εκτάσεών τους είναι το πιο χτυπητό αλλά και αναμενόμενο εύρημα της απογραφής που έκανε το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνολικά 522 οικοδομικούς συνεταιρισμούς της χώρας.

Η αξιολόγηση των στοιχείων από τις υπηρεσίες των υπουργείων έχει ολοκληρωθεί μέχρι τώρα για 195 φορείς Οικοδομικών Συνεταιρισμών και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, που έχει στη διάθεση της η «Ε», προκύπτει ότι:
- Για την Αττική, από 81 δελτία προκύπτει ότι οι φορείς τους αντιμετωπίζουν τα εξής προβλήματα: 48 (60%) εμπίπτουν σε δασικές εκτάσεις, 4 (5%) δεν εμπίπτουν σε περιοχή χαρακτηριζόμενη ως ΠΕΡΠΟ, 6 (7%) έχουν διακόψει τις διαδικασίες, 6 (7%) έχουν πάρει αρνητική εισήγηση από το ΣτΕ και 3 (4%) έχουν αμφισβητούμενο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
- Για την υπόλοιπη Ελλάδα, από 114 δελτία προκύπτει ότι οι φορείς τους αντιμετωπίζουν τα εξής προβλήματα: 25 (22%) εμπίπτουν σε δασικές εκτάσεις ή άλλες προστατευόμενες περιοχές, 19 (17%) δεν εμπίπτουν σε περιοχή χαρακτηριζόμενη ως ΠΕΡΠΟ, 13 (11%) έχουν διακόψει τις διαδικασίες, 8 (7%) έχουν πάρει αρνητική εισήγηση από το ΣτΕ και 5 (4%) έχουν αμφισβητούμενο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Οι 28 (25%) των φορέων που αφορούν τις εκτός Αττικής περιοχές βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αρμόδια πηγή του ΥΠΕΚΑ αναφέρει ότι η καταγραφή έγινε για να συγκεντρωθούν πληροφοριακά στοιχεία αποκλειστικά για την έκδοση στατιστικών αποτελεσμάτων.

► Ανησυχεί τους συνεταιριστές η μεταφορά αρμοδιοτήτων στο υπουργείο Οικονομικών

Η εποπτεία της λειτουργίας, δηλαδή η οικονομική, διοικητική, οργανωτική δραστηριότητα, όπως επίσης η διαχείριση των εκτάσεων και η προώθηση αναπτυξιακών έργων, των οικοδομικών συνεταιρισμών ανήκει πλέον στο υπουργείο Οικονομικών.

Το υπουργείο ΠΕΚΑ διατηρεί τις αρμοδιότητες μόνο για τις διαδικασίες χωροθέτησης, πολεοδόμησης, τον καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης, έγκρισης μελετών, περιβαλλοντικών επιπτώσεων και για τα θέματα ενέργειας. Για τη μεταβολή των αρμοδιοτήτων ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ, Στ. Καλαφάτης, αποδέχθηκε γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (420/2012) σύμφωνα με την οποία «η εποπτεία της λειτουργίας των οικοδομικών συνεταιρισμών ανήκει στο υπουργείο Οικονομικών, η δε έγκριση των καταστατικών τους δεν διέπεται πλέον από τις διατάξεις του Π.Δ. 93/87 και επομένως η σχετική αρμοδιότητα δεν ανήκει στον υπουργό ΠΕΚΑ». Η σχετική πρόβλεψη πέρασε και με ειδική ρύθμιση στον πρόσφατο νόμο για το νέο τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών και μπαίνει σε εφαρμογή.
Πληροφορούμαστε ότι οι συνεταιριστές αντιμετωπίζουν με μεγάλη ανησυχία και δυσπιστία τη μεταφορά της αρμοδιότητας στο υπουργείο Οικονομικών, φοβούμενοι αφενός αυστηρότερες διαδικασίες στην οικονομική λειτουργία τους, αφετέρου το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν νέες φορολογικές επιβαρύνσεις για τις εκτάσεις που διαθέτουν. Πάντως το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει οργανώσει ακόμη την υποδοχή της νέας του αρμοδιότητας. Στις διοικήσεις των οικοδομικών συνεταιρισμών που ζητούν ενημέρωση από την πλατεία Συντάγματος διαμηνύεται ότι σύντομα θα εκδοθεί σχετική εγκύκλιος. Μέχρι τότε τους υποδεικνύεται να αποστέλλουν τα πρακτικά των γενικών συνελεύσεων και των ισολογισμών και απολογισμών τους μόνον προς τα κατά τόπους Πρωτοδικεία.
Επίσης, το υπουργείο Περιβάλλοντος ειδοποίησε τις διοικήσεις των συνεταιρισμών «να μην του στέλνουν τα πάσης φύσης έγγραφα που αφορούν τη λειτουργία τους», όπως επίσης ότι «το παλαιό αρχείο των οικοδομικών συνεταιρισμών παραμένει στο ΥΠΕΚΑ/ΔΠΣ, ως ιστορικό καταγραφικό αρχείο».

ΑΡΓΥΡΗΣ ΔΕΜΕΡΤΖΗΣ

πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

♥ ♥

Φιάσκο με τις αναδασώσεις

πηγή: Realplanet (10-2-2013, σελ. 1,6,7)

Πέντε εκατομμύρια στρέμματα έγιναν γεωργική γη και οικισμοί

Σε "υποδοχέα" των παντοειδών πιέσεων (γεωργικών δραστηριοτήτων, οικιστικών επεκτάσεων, έργων υποδομών) μετατρέπονται οι θαμνώδους και χαμηλής βλάστησης εκτάσεις, κυρίως δασικού χαρακτήρα, με αποτέλεσμα την εικοσαετία 1987-2007 να έχουν αλλάξει χρήση περί τα πέντε εκατομμύρια στρέμματα του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου.

Χάνονται θαμνώδεις και χαμηλής βλάστησης εκτάσεις δασικού χαρακτήρα - Βασική αιτία η διαχρονική απουσία χωροταξικού σχεδιασμού και η έλλειψη δασικών χαρτών, δασολογίου, γεωργικών μητρώων

Βασική αιτία η διαχρονική απουσία χωροταξικού σχεδιασμού, που εξαντλείται σε εμβαλωματικές εφαρμογές νομιμοποίησης υφιστάμενων καταστάσεων, αλλά και η έλλειψη διαχειριστικών εργαλείων (δασικοί χάρτες, δασολόγιο, Κτηματολόγιο, γεωργικά μητρώα κ.λπ.). Τα στοιχεία αυτά συνοδεία συμπερασμάτων περιλαμβάνονται στην έκδοση «Η Ελλάδα τότε και τώρα: Διαχρονική χαρτογράφηση των καλύψεων γης 1987-2007», την οποία παρουσίασε χθες το WWF Ελλάς σε ημερίδα.

Στην έκδοση αποτυπώνεται η διαχρονική, συνεχής και άναρχη μείωση των φυσικών εκτάσεων προς όφελος της επέκτασης της γεωργικής γης, των υποδομών και των οικισμών. Έτσι, κατά την εικοσαετία 1987-2007, σε αριθμούς, επήλθαν οι εξής μεταβολές στις καλύψεις γης: τα δάση μειώθηκαν συνολικά κατά 1.311.382 στρέμματα, οι εκτάσεις θαμνώδους και χαμηλής βλάστησης μειώθηκαν συνολικά κατά 4.886.431 στρέμματα, οι γεωργικές εκτάσεις αυξήθηκαν κατά 5.736.939 στρέμματα και οι λοιπές καλύψεις (δόμηση, έργα υποδομής κ.λπ.) αυξήθηκαν κατά 333.675 στρέμματα.

Σημαντικές αλλαγές εντοπίζει η έκθεση και στη μετατόπιση των καλύψεων γης ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές. Χαρακτηριστική είναι η αντίφαση που αναδεικνύεται κατά την εξέταση των γεωργικών εκτάσεων στα γεωγραφικά διαμερίσματα Ιονίων Νήσων και Πελοποννήσου. Στα Ιόνια Νησιά, σχεδόν 289.000 στρέμματα φυσικής γης (12,6% της συνολικής έκτασης) μετατράπηκαν σε γεωργική. Από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι εγκαταλείπεται η αγροτική παραγωγή στα ορεινά της χώρας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πελοπόννησο, όπου 1.390.000 στρέμματα γεωργικής γης μετατράπηκαν διαχρονικά σε άλλες καλύψεις.

Στα βασικά της συμπεράσματα διαπιστώνεται πως οι πλέον θιγόμενες φυσικές εκτάσεις είναι οι περιοχές χαμηλής βλάστησης, οι οποίες, κατά κύριο λόγο, απορροφούν τις πιέσεις επέκτασης της γεωργικής γης, των οικισμών και των υποδομών. Οι εκτάσεις αυτές σε μεγάλο βαθμό συμπίπτουν με τις δασικές εκτάσεις, οι οποίες συχνά βρίσκονται στο επίκεντρο πολλαπλών πιέσεων για εκμετάλλευση.

Σε μικρότερο βαθμό οι ανθρωπογενείς πιέσεις εκδηλώνονται εις βάρος των θαμνότοπων, ενώ ακόμη λιγότερο επηρεάζονται άμεσα τα δάση. Αυτά παρουσιάζουν συχνά οπισθοχώρηση σε χαμηλότερους τύπους βλάστησης, γεγονός που συνδέεται με την επίδραση των πυρκαγιών. Οι γεωργικές εκτάσεις επίσης απορροφούν ένα πολύ μεγάλο μέρος των ανθρωπογενών πιέσεων για οικιστικές επεκτάσεις και εγκατάσταση υποδομών.

Η συνταγή αποχαρακτηρισμού δασικών εκτάσεων

Στην έκδοση... εντοπίζεται και η συνταγή των αποχαρακτηρισμών των δασικών οικοσυστημάτων μέσω πολλών διαδοχικών βημάτων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται:

"Η απευθείας μετατροπή π.χ. ενός δάσους σε τεχνητή επιφάνεια είναι σπάνια και συνοδεύεται από πολλές νομικές περιπλοκές. Η σταδιακή αλλαγή ενός δάσους, όμως, μέσω επαναλαμβανόμενων πυρκαγιών, και η μετέπειτα κατάληψή της από τεχνητές καλύψεις, με ή χωρίς το πραγματικό ή ενίοτε ψευδώς βεβαιούμενο ενδιάμεσο στάδιο της γεωργικής χρήσης, είναι ένα πρότυπο που επιβεβαιώνεται πολύ συχνά από την εμπειρία.
Το πρότυπο αυτό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα συστηματικής προσπάθειας αλλαγής της χρήσης μιας περιοχής, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλώνεται σε περιοχές όπου για συγκυριακούς λόγους έχει επέλθει αλλαγή της φυσιογνωμίας της βλάστησης". [σελ. 345]

Όσον αφορά τη μείωση των δασών επισημαίνεται ότι ευθύνονται οι πυρκαγιές και ανθρωπογενείς πιέσεις, όμως σε αριθμό στρεμμάτων η μείωση δεν είναι τόσο εμφανής διότι αυξάνονται οι δασοσκεπείς εκτάσεις σε περιοχές όπου εγκαταλείπεται η κτηνοτροφία ή η καλλιέργεια οριακών γαιών.

«Η συγκεκριμένη έκδοση εστιάζει στις χωρικές μεταβολές και τις πιέσεις πάνω στον φυσικό χώρο και τα οικοσυστήματα. Είναι η πρώτη φορά που απεικονίζονται οι καλύψεις γης για όλη την Ελλάδα σε βάθος εικοσαετίας, ανοίγοντας μια ουσιαστική συζήτηση για την εξέλιξη και διαχείριση του χώρου στην Ελλάδα. Η αποτυχία στην αποτελεσματική διαχείριση αυτών των αλλαγών δεν θα λειτουργήσει μονάχα εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά εν τέλει θα υποσκάψει και την ίδια την προοπτική ανάπτυξης της χώρας μας, ειδικά μάλιστα σε ό,τι αφορά τους οικονομικούς κλάδους του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα» σημείωσε ο διευθυντής του WWF Ελλάς Δ. Καραβέλλας.

Λ.ΣΤ.

πηγή: Η ΑΥΓΗ

Παγκόσμια Ημέρα των Υγροτόπων

Οι υγρότοποί μας: Βαλανάρης & Δασαμάρι

Ρέματα που καταστρέφονται προς όφελος μικρών και μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.
Λάστιχα από ιδιωτικές κατοικίες που αντλούν το νερό των ρεμάτων... Παροχέτευση της ροής των ρεμάτων μέσα σε κανάλια που καταλήγουν σε κτήματα ιδιωτών... Επιχειρηματικές δραστηριότητες δίπλα σε ρέματα ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος...
Μπροστά στα μάτια όλων, κατοίκων και τοπικής διοίκησης, συντελούνται εγκλήματα ενάντια στη φύση. Μεγάλα τμήματα των ρεμάτων στραγγίζουν. Το νερό όλο και λιγοστεύει. Η πανίδα και η χλωρίδα διαταράσσονται και εξαλείφονται.
Από εμάς εξαρτάται αν θα προστατέψουμε αυτές τις μικρές οάσεις!

---

Ακολουθεί απόσπασμα από Δελτίο Τύπου των Φίλων της Φύσης για την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων :

• Ας φροντίσουμε τα ποτάμια, τις λίμνες, τις πηγές
• Η ζωή ξεκίνησε μέσα από το νερό – χωρίς αυτό δεν υπάρχει ζωή
• Ας αναδείξουμε την πλούσια χλωρίδα, πανίδα και το Ελληνικό τοπίο
• Ας διεκδικήσουμε τον επαναπλημμυρισμό αποξηραμένων Λιμνών και άλλων υγροτόπων
• Ας μην επιτρέψουμε εκτροπές και φραγματοποίηση ποταμών, τη ρύπανση των υγροτόπων

Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα των Υγροτόπων βρίσκει τη χώρα μας σε μια οξυμένη πολιτική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Τα μεγάλα προβλήματα που συνδέονται με τη δημόσια υγεία, την ανεργία, την ποιότητα της εκπαίδευσης, την ύφεση της οικονομίας δημιουργούν ένα κλίμα απαξίωσης της Ελληνικής φύσης, της προστασίας και ανάδειξης της χλωρίδας και της πανίδας.

Συχνά προβάλλεται το ψευτοδίλημμα «Ανάπτυξη ή Προστασία της Ελληνικής Φύσης» για να προωθηθούν αντιπεριβαλλοντικές ρυθμίσεις που διευκολύνουν επιχειρηματικές δραστηριότητες, επεκτάσεις πόλεων, τον τουριστικό γιγαντισμό. Η Ελληνική Φύση με την πλούσια χλωρίδα και πανίδα που διαθέτει, τη μοναδική ομορφιά του τοπίου και της θέας που προσφέρει, τα ιστορικά μνημεία που αρμονικά και με σεβασμό στο περιβάλλον έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας, αν προστατευτούν και αναδειχθούν με σεβασμό και υπευθυνότητα, μπορούν να συμβάλλουν στην προβολή της χώρας μας και την προσέλκυση τουριστών, ερευνητών και άλλων κατηγοριών με ειδικά ενδιαφέροντα.

Ειδικά οι υγρότοποι της Ελλάδας επιβαρύνονται με μπάζα και σκουπίδια, με φυτοφάρμακα και λύματα, με την μείωση των εκτάσεών τους για να καλλιεργηθούν ή για να κτιστούν (π.χ. Βουρκάρι Μεγάρων), με τη ρύπανση των νερών (π.χ. Λίμνη Κουμουνδούρου, Ασωπός), με τη φραγματοποίηση ποταμών (Άραχθος, Αχελώος), με την αποξήρανση ελών, κ.λπ. Οι επιβαρύνσεις των υγροτόπων θέτουν σε κίνδυνο τη χλωρίδα και την πανίδα της χώρας μας και απειλούν με εξαφάνιση πολλά ενδημικά είδη. Μέγα έγκλημα αποτελεί η πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΚΑ και του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού να επιστρέψει το κυνήγι στον ευαίσθητο υγρότοπο που ενδημεί το σπάνιο και απειλούμενο είδος «Βαλτόπαπια».

Οι μικροί και μεγάλοι υγρότοποι συμβάλλουν στο να διατηρηθούν οι θερμοκρασίες ήπιες στις παράκτιες περιοχές, ρυθμίζουν την περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακος, εξασφαλίζουν με τα αβαθή νερά τις ιδανικές συνθήκες (καλαμιώνες, υδροχαρή βλάστηση κ.λπ.) για να φωλιάσουν και να αναπαραχθούν δεκάδες χιλιάδες πουλιά, ορισμένα εκ των οποίων είναι σπάνια και απειλούμενα.

Διαβάστε τη συνέχεια »