Οι απόψεις του Συλλόγου ΡΟΗ στη διαβούλευση για το ΚΕΛ

Ημερομηνία: 18/5/2017

Προς: Δ/νση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Λ. Αλεξάνδρας 11, Αθήνα)
Θέμα: Απόψεις του συλλόγου ΡΟΗ επί της Μελέτης Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), του έργου: «Συλλογή, Επεξεργασία αστικών λυμάτων Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος και Επαναχρησιμοποίηση-Διάθεση επεξεργασμένων εκροών».

Στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής διαβιβάστηκε Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), με τίτλο έργου: «Συλλογή, Επεξεργασία αστικών λυμάτων Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος και Επαναχρησιμοποίηση-Διάθεση επεξεργασμένων εκροών». Η προτεινόμενη θέση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων είναι η θέση Πλατύ Χωράφι - Ετος Στέκο, που βρίσκεται διοικητικά στα όρια του Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος αλλά κοντά στην πόλη του Πικερμίου.

Η επεξεργασία των υγρών αποβλήτων των σημαντικών οικισμών των δύο Δήμων αποτελεί θεσμική υποχρέωση της χώρας μας για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, βάσει της Οδηγίας 91/271/EOK. Ως αποτέλεσμα της αδυναμίας έγκαιρης υλοποίησης των απαιτούμενων έργων Ραφήνας και Αρτέμιδας, τα οποία είχαν καταληκτικό έτος υλοποίησης το 2005, η Ελληνική Δημοκρατία καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ. Επομένως η διαχείριση των υγρών αποβλήτων των δύο Δήμων είναι επείγουσα αναγκαιότητα.

Σύμφωνα με τον προβλεπόμενο σχεδιασμό, το έργο είναι κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας αστικών λυμάτων (ΚΕΛ), αγωγοί λυμάτων και επεξεργασμένων υγρών κ.ά. Τα λύματα οδηγούνται προς το ΚΕΛ με αγωγούς μήκους πολλών δεκάδων χιλιομέτρων. Η διάθεση των επεξεργασμένων υγρών θα γίνεται στη θάλασσα με υποθαλάσσιο αγωγό μήκους 2200 μέτρων, ενώ μέρος των υγρών θα υφίσταται επί πλέον επεξεργασία ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την αρδευτική περίοδο για άρδευση αγροτικών εκτάσεων στην περιοχή.

Κατά την ανάγνωση της ΜΠΕ διαπιστώσαμε ότι αυτή παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις ως προς την παρουσίαση και αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων και της προτεινόμενης λύσης, αλλά και την διαπίστωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στη γύρω από τα έργα περιοχή.

Για τα θέματα των ρεμάτων, η προστασία των οποίων αποτελεί το στόχο των δράσεων μας παρατηρήσαμε ότι:

1. Το προβλεπόμενο ΚΕΛ βρίσκεται σχετικά κοντά στο ρέμα Ραφήνας, το οποίο είναι χαρακτηρισμένο ως ιδιαιτέρου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος με την Υπουργική Απόφαση 9173/1642/93 (ΦΕΚ 281Δ/23-03-1993). Μικρό τμήμα του ρέματος όπως οριοθετήθηκε, βρίσκεται εντός του γηπέδου του ΚΕΛ, αλλά εκτός του ορίου των προβλεπομένων κατασκευών επεξεργασίας λυμάτων.

2. Στην ΜΠΕ δεν εξετάζεται το γειτονικό τμήμα του ρέματος Ραφήνας ως οικοσύστημα και ως στοιχείο του τοπίου. Αυτό πρέπει να γίνεται σε κάθε περίπτωση, ώστε να εντοπίζονται τα χαρακτηριστικά του ρέματος και οι πιθανές επιπτώσεις, ακόμα και εάν δεν προβλέπεται άμεση κατασκευαστική επέμβαση σε αυτό (όπως στην περίπτωση του προβλεπόμενου ΚΕΛ).

3. Στην μελέτη δεν υπάρχουν χάρτες κατάλληλης κλίμακας στους οποίους να φαίνεται η σχέση ΚΕΛ, αγωγών και άλλων έργων σε σχέση με τα ρέματα. Εκτός από το Ρέμα Ραφήνας και το ΚΕΛ, ρέματα υπάρχουν και σε άλλες περιοχές έργων και αυτά θα πρέπει να παρουσιαστούν και να εξεταστούν.

4. Απορρίψεις στα ρέματα λόγω διάφορων έκτακτων συνθηκών στο ΚΕΛ και τους αγωγούς, κάποτε θα συμβούν και πρέπει να εξετάζονται στην ΜΠΕ. Ενδεικτικά επισημαίνουμε τον κίνδυνο βλάβης του αγωγού διάθεσης στη θάλασσα και επομένως την αναγκαστική διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων στο ρέμα Ραφήνας, αφού γεμίσει η δεξαμενή έκτακτων συνθηκών του ΚΕΛ (που καλύπτει εκροές περιορισμένου χρόνου).

5. Από την κοιλάδα όπου θα βρίσκεται το ΚΕΛ, προβλέπεται η διέλευση αυτοκινητοδρόμου και σιδηροδρόμου (Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (Αττικής) 2021, Ν.4277/2014 - ΦΕΚ 156Α/01-08-2014). Με την κατασκευή του ΚΕΛ, μειώνεται ο διαθέσιμος χώρος στην κοιλάδα, οπότε για την κατασκευή των συγκοινωνιακών έργων είναι πιθανό ότι θα πρέπει να γίνει επέμβαση στο ρέμα Ραφήνας. Το θέμα δεν εξετάζεται στην ΜΠΕ και επομένως θα πρέπει να εξεταστεί.

6. Τέλος επισημαίνουμε τον κίνδυνο κακής οριοθέτησης και καταστροφής των εγκαταστάσεων του ΚΕΛ από πλημμύρα. Π.χ. εάν θεωρηθεί ότι η περίοδος επαναφοράς 50 ετών δεν είναι επαρκής για την προστασία ενός τόσο σημαντικού έργου όπως το ΚΕΛ.

Ζητούμε να εξετάσετε τις επισημάνσεις μας, να τις συμπεριλάβετε στην ΜΠΕ και να τις αξιολογήσετε κατά την διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

Για τη ΡΟΗ
Χριστίνα Φίλιππα
Πρόεδρος

Πηγή: ΡΟΗ, Σύλλογος Πολιτών υπέρ των Ρεμάτων